Media-icmal 29.02.20

Ölkənin İnternet resurslarının aparıcı mövzusu Azərbaycanda koronavirusun aşkarlanmasıdır, bunun təkcə insanların sağlamlığına deyil, eləcə də iqtisadi həyata təhlükə olması və fəsadları araşdırılır. 

“Müsavat.com”  “Qubad İbadoğludan yeni kampaniya: “Virusu məktəbə qoymayaq” sərlövhəli məqalədə Azərbaycanda koronavirusun yayılmasına qarşı görülməli olan tədbirlərə dair iqtisadçı-eskpert Qubad İbadoğlunun düşüncələrinə  yer verib.

İ.İbadoğlu məktəbliləri bu virusdan qoruya bilmək üçün “Virusu məktəbə buraxmayaq” adı altında başladığı kampaniyaya hər kəsin qoşulmasını istəyib və bunu belə arqumentləşdirib: "Bu günə olan məlumata görə, Azərbaycanda 224 nəfər koronavirus şübhəsi ilə karantin şəraitində saxlanılır, artıq 1 nəfərdə koronavirus tapılıb... Bu rəqəmlər hər gün artır, odur ki, bir daha təklif edirəm ki, bağça, məktəb və universitetlərdə təhsil növbəti həftədən Novruz bayramına qədər dayandırılsın”.

Q.İbadoğlu yada salır ki, qanuna görə, fövqəladə hadisələrlə bağlı (hərbi vəziyyət, zəlzələ, daşqın, kütləvi xəstəlik və s.) respublikanın bütün ərazisində tədris ilinin müddətində və tətil günlərində dəyişikliklər Nazirlər Kabinetinin qərarı, bu və ya digər səbəbdən ayrı-ayrı ümumi təhsil müəssisələrində isə Təhsil Nazirliyinin əmri əsasında həyata keçirilir.

Ekspert bundan irəli gələrək təklifini aşağıdakı şəkildə əsaslandırıb: "Gəlin, birlikdə Nazirlər Kabinetinə və Təhsil Nazirliyinə müraciət edək ki, gələn həftədən kütləvi xəstəlik ehtimalının yüksək olması səbəbindən qabaqlayıcı tədbir kimi bağça, məktəb və universitetlərdə təhsil növbəti həftədən Novruz bayramına qədər dayandırsınlar.
Virusu məktəblərə buraxmayaq # ilə kampaniya başlamağı təklif edirəm, kampaniyaya qoşulun və dəstək olun”.

“Oxu.az”da isə “Yoluxucu xəstəliklər İşçi qrupunun rəhbəri açıqladı: Kimlər koronavirusa yoluxmanı daha şiddətli keçirə bilər?” sərlövhəli məqalədə koronavirusa yoluxması ehtimalı yüksək olan risk qrupları və xəstəliyin xüsusiyyətləri barədə danışılır.

“Əgər hansısa şəxs özündə koronavirus şübhəsi görürsə, bu adam yaxın zamanda səyahətdə olubsa, o zaman təcili yardıma xəbər verməlidir”. Bunu Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinin (TƏBİB) yoluxucu xəstəliklər İşçi qrupunun rəhbəri Vasif Əliyev bildirir.  

Onun sözlərinə görə, bu zaman xüsusi maskada olan həkim gəlib onu yoxlayacaq:  “Yaxma nümunəsi götürəcək və müvafiq yerlərə göndərəcək. Qeyd edim ki, həmin nümunə Xüsusi Təhlükəli İnfeksiyalar üzrə Mübarizə Mərkəzinə göndərilir”.

Bununla yanaşı V.Əliyev bildirir ki,  kimsə özü sərbəst şəkildə gedib bu cür yoxlanıla bilməz, çünki bu qarışıqlığa səbəb ola bilər, odur ki, yoxlama təyinatını ancaq həkim verə bilər, koronavirusa yoluxduğu ehtimal olunan şəxsdən yaxma alındıqdan sonra həmin şəxs karantinə alınır.  

İşçi qrupun rəhbərinin deməsinə görə, bu virusun 10 yaşından aşağı uşaqlarda öldürücü təsiri yoxdur: “Ahıl yaşlı insanlarda, özəlliklə də xroniki xəstəliyi, diabeti, xroniki böyrək, ürək, qaraciyər çatışmazlığı, eləcə də orqan transplantasiyası, onkoloji xəstəliyi olan insanların müqaviməti zəif olduğu üçün onlarda koronavirus daha şiddətli keçir”.

V.Əliyev vurğulayır ki, bəzi xəstələr iki həftəyə sağala bilər, bəzilərində daha şiddətli ola bilər, eyni zamanda, yenidən yoluxma ehtimalı da var.

Onun açqılamasına görə, koronavirusun yeddi növü var, bunlardan dördü insanlarda burun axıntısı, boğaz ağrısı kimi yüngül qrip əlamətləri kimi keçən xəstəliklərdir.

V.Əliyev deyir ki, bu virusun indi yayılan növü epidemiyaya səbəb, standart, spesifik, virus əleyhinə avtivirus müalicəsi yoxdur, yalnız simptomatik müalicə tətbiq olunur.

İşçi qrupun rəhbəri deyib ki, bunun hələ ki peyvəndi və ya virus əleyhinə dərman preparatı yoxdur. 

“Sfera.az”da  “Koronavirus manata təzyiqləri artıracaq-bahalaşmanın qarşısını almaq mümkünsüzə çevrilir” sərlövhəli məqalədə bu virusun fəsadlarının ölkənin maliyyə həyatına təsiri araşdırılır.

Müəllif bu haqda  “İqtisadi və Sosial İnkişaf” Mərkəzinin eksperti Rəşad Həsənovla söhbətləşir.

R.Həsənovun deməsinə görə, koronavirus ölkəyə daxil olarsa bunun Azərbaycan iqtisadiyyatına birbaşa təsirləri olacaq: “Dolayı təsir ondan ibarətdir ki, dünya iqtisadiyyatı zəifləyir və Azərbaycanın ixrac bazarlarında da imkanlar zəifləyir. Bu isə növbəti dövrlərdə Azərbaycanın ixrac gəlirlərinin azalmasına gətirib çıxaracaq. Mövcud vəziyyətdə neftin qiyməti də azalıb. Neftin 1 dollar ucuzlaşmasının Azərbaycanın ixrac gəlirlərinə təsiri 600-650 min dollardır. Koronavirus başlayandan bu günə qədər isə neftin qiyməti 11 dollar ucuzlaşıb. Bu isə o deməkdir ki, gündəlik ixracdan zərərimiz 6,5-7 milyon dollar civarındadır”.

Ekspert hesab edir ki, virus sərhəddi keçəcəyi halda manata təzyiqlər daha kəskin xarakter alacaq, qiymətlər bahalaşacaq: “Virusla bağlı proses orta və uzunmüddətli dövrə qədəm qoyacaqsa manatın məzənnəsinə təzyiqlər artacaq”.

R.Həsənov hesab edir ki, bu halda tədiyə balansında risklər yaranacaq, çünki Azərbaycana idxal olunan mal və məhsulların əhəmiyyətli hissəsi Çin və İrandan gətirilirdi.

Ekspert vurğulayır ki, 2010-cu ildə 13 milyard dollarlıq idxal olunub ki, bunun da 18 faizini Çin və İran bazarlarından gətirilən məhsullar təşkil edib: “İndi bu məhsulların gətirilməsində məhduddiyyətlər tətbiq olunur ki, bu, qiymətlərin sürətlə artmasına gətirib çıxaracaq”.

Ekspert deyir ki, ölkə iqtisadiyyatı indiki halda belə bir çətin sitiuasiyalara hazır deyil, çatışmazlıqları kompensasiya etmək üçün yerli istehsal yoxdur: “Odur ki, prosesin uzanması qiymətlərin kəskin artımı və ciddi qıtlıqla müşayiət oluna bilər...Bütövlükdə götürdükdə virusun yayılması domino effektilə iqtisadiyyatımızı iflic halına sala bilər”.

“Azərbaycan” qəzeti “Paytaxtın şimal girişində genişmiqyaslı işlər aparılır” sərlövhəli məqalədə paytaxtda yol infrastrukturu sahəsindəki fəaliyyəti dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, “pik vaxt”larda Bakının şimal girişində yaşanan tıxac və ləngimələrin aradan qaldırılması üçün hazırlanan layihələr əsasında genişmiqyaslı yenidənqurma işləri aparılır.

Müəllif Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə istinadən deyir ki, Bakı Beynəlxalq Avtovağzal kompleksi qarşısından başlayaraq "Masazır dairəsi”nə qədər olan hissəsində və əks istiqamətdə yol 1 hərəkət zolağı enində genişləndirilir.

Yazı müəllifinin deməsinə görə, hazırlanmış layihələrə əsasən Bakı Beynəlxalq Avtovağzal kompleksi ilə metronun “Avtovağzal” stansiyası arasındakı ərazidə süni yaradılmış yolun hərəkət hissəsinin daralmasına səbəb olan “təpəcik” ləğv edilərək yolun hərəkət hissəsi genişləndiriləcək və bununla zolaqların sayı 4-ə çatdırılacaq.

Müəllif deyir ki, paytaxtda şimal istiqamətindən giriş-çıxışın təkmilləşdirilməsi məqsədilə aparılan genişmiqyaslı tədbirlər çərçivəsində “20 yanvar”  “Avrovağzal metrostansiyaları ətrafında yolların genişləndirilməsi ərazidə yaşanan sıxlığın aradan qaldırılmasına nail olmaq üçün işlərə start verilib.