Natiqlər ayrı-ayrı mədəniyyətlərin sıradan çıxması təhlükəsi olduğunu deyirlər

Çərşənbə axşamı Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində (BMM) Türk İş Adamları Birliyinin (TÜRKSOY) təşəbbüsü ilə “Mədəniyyətlərarası dialoqun inkişafında medianın rolu” mövzusunda seminar keçirilib.

Natiqlər mədəniyyətlərarası dialoqun mövcud durumunu müsbət saymayıblar. XVIII əsrdən bu yana Avropa mədəniyyətinin yeganə mədəniyyət kimi qəbul olunması, digər mədəniyyətlərin nəzərə alınmaması ayrı-seçkilik kimi dəyərləndirilib. Deputat Qənirə Paşayeva Fransada “erməni soyqırımı” ilə bağlı hadisələrin orta məktəblərdə tədris olunmasını mədəniyyətlərarası dialoqa zərbə sayıb. Onun fikrincə, türk dünyası ölkələrinin media orqanları buna tutarlı cavab verməlidir. Ortaq ümumdünya mədəniyyətinin yaranmasında iştirakı olan bütün mədəniyyətlərin təbliği üçün media qurumları və sosial şəbəkələrin əlbir fəaliyyətə başlaması məqsədəuyğun sayılıb. Bundan əlavə, Q.Paşayeva Fransada “erməni soyqırımı” ilə bağlı məsələnin dərsliklərə salınmasına etiraz olaraq tədbir iştirakçıları adından müraciət ünvanlamaq təklifi verib. 

Daha sonra dünya sivilizasiyasının formalaşmasında türk xalqları mədəniyyətlərinin rolu barədə Türkiyənin Bahçeşehir universitetinin hazırladığı 20 dəqiqəlik film nümayiş etdirilib. Filmin nümayişindən sonra çıxış edən Universitetin mədəniyyət araşdırmaları mərkəzinin başçısı Bəkir Karlığa mövcud dünya böhranının səbəbi kimi siyasi və ya iqtisadi prosesləri yox, məhz intellektualsızlığı, mədəniyyətsizliyi, cahilliyi göstərib. Onun fikrincə, dünya sabit məcrada yaşaya bilmək üçün elmlə din, ağılla mədəniyyət arasında ortaq mövqe tapmağı bacarmalıdır. Dünya mədəniyyətlərinin fərqliliklərini düşmən kimi qarşılamaq pislənilib, ayrı-ayrı mədəniyyətlərin fərqli tərəflərini dərk etmək üçün qarşılıqlı dialoqa və bu sahədə mediada maarifləndirmə işlərinə ciddi ehtiyac olduğu qeyd edilib. Qərbin Avropa mədəniyyətindən kənarda mədəniyyət tanımamasına tənqidi yanaşılıb, ayrı-ayrı mədəniyyətlərin ümumdünya mədəniyyətinin tərkib hissəsi olması xatırladılıb. B.Karlığa Avropa mədəniyyətinin tək mədəniyyət kimi tanınmasını və digərlərinin qəbul olunmamasını dünya mədəniyyəti üçün vahiməli durum, ayrı-ayrı mədəniyyətlərin sıradan çıxması təhlükəsi kimi dəyərləndirilib. Dünyanın ayrı-ayrı mədəniyyətlərini bir-birinə yaxınlaşdıra bilmək üçün televerilişlərə ciddi ehtiyac olduğu deyilib. İslam dini ətrafında “islamofobiya” yaradılması da pislənilib, bunu əsası olmadığı deyilib, belə əsassız iddiaların islam haqqında bilgisizlikdən yarandığı iddia edilib.

Son olaraq, natiqlər ənənəvi və yeni mediaya bu sahəyə xüsusi diqqət yetirmək kimi tövsiyələr veriblər. -05C-