Orduda əsgər ölümlərinin qarşısını necə almalı?

Çərşənbə günü “Gənclər Klubu” İctimai Birliyi RATİ-də orduda əsgər öülmlərilə bağlı dinləmələr keçirib.

Qurumun təmsilçisi Həmid Hüseynli bildirib ki, 2012-ci ildə 97 əsgər itirilib. 2013-cü ilin ötən iki ayı ərzində isə əsgər ölümünün sayının 17 nəfərə çatması “fəlakətli göstərici” adlandırılıb. Bu ölümlərlə bağlı Müdafiə Nazirliyinin açıqlamaları cəmiyyət üçün yetərli sayılmayıb. Ordu rəhbərliyinin bu ölümlərlə bağlı “ürək çatışmazlığı, intihar” açıqlamaları gerçək yox, bəhanə adlandırılıb. Bu əsgər ölümlərilə bağlı orduda psixoloq ştatının açılması, hərbi tibbi komissiyaların dəyişdirilməsi haqda parlament müzakirələrinə “vaxtı keçmiş addım” şərhi verilib.

Hərbi ekspert Üzeyir Cəfərli əsgər ölümlərilə bağlı problemlərin bir qisminin obyektiv, bir qisminin subyektiv olduğunu deyib. Müxtəlif coğrafi zonalarda yaşayan gənclərin ordu sıralarına çağırılarkən fərqli coğrafi mühitə hazırlanmadığı vurğulanıb. Aran mühitində yaşayan gənclər dağ, dağ mühitində yaşayan gənclərin aran mühitində xidmət göstərdikdə problemlər yaranır.

Orduda intihar, ya əsgər yoldaşını güllələmək faktlarına gəlincə, bunun əsasən ədalətsiz münasibətdən qaynaqlandığı vuğrulanıb. Onların döşəmə, paltar yumağa, ayaqqabı, kanalizasiya təmizləməyə, yemək hazırlamağa məcbur edilməsi belə faciələrə yol açır. Bunun aradan qaldırılması üçün bu işlərin icrasını mülki cəmiyyətin təmsilçilərinə verilməsi təklif edilib. Bununla yanaşı orduda şəxsi heyətin təlim-tərbiyə işilə məşğul olan sistemin tətbiqi önəmli hesab edilib. Fərd, vətəndaş, əsgər olan insanın problemlərilə maraqlanmamağın, biganəliyin sonda intihara səbəb olduğu iddia edilib. Əsgər ölümlərinə son vermək üçün daha bir təklif kimi orduya ictimai nəzarətin təşkili göstərilib. Həm də bu ictimai nəzarətin şəxsi heyətin bir-birinə münasibəti, rəftarı, qida rasionu, sağlamlığı ilə çərçivələnməli olduğu nəzərə çatdırılıb. Bundan əlavə ordunun peşəkar müstəviyə keçirilməsi də təkliflər sırasında olub. Amma bunun uzun bir proses olması da qeyd edilib. Orduda xidmətin yaş həddinin 18-35 yaş arasında göstərilməsi əsassız sayılıb, bu həddin 20-27 və ya 20-29 yaş arasında olması məqbul sayılıb.

Gənclər ordudakı mövcud durumun bütün cəmiyyəti narahat etdiyini deyərək bu narahatlığın 12 yanvar aksiyasında özünü göstərməsinə diqqət çəkiblər. Bu etirazlara baxmayaraq, ordu sıralarında əsgər ölümlərinin davam etməsinə cavab olaraq gənclər martın 10-da növbəti etiraz aksiyasına hazırlaşdıqlarını deyiblər. Bütün həmkarlarını qarşıdakı aksiyada fəal iştiraka çağırıblar.-05C-