Qlobal istiləşmə Azərbaycana hansı təhlükəni yarada bilər?

 Əgər dünya birliyi qlobal istiləşmə ilə bağlı vaxtında qabaqlayıcı tədbirlər görməsə qarşıdakı onilliklər ərzində bəşəriyyət iqlim dəyişikliyinin fəlakətli nəticələri ilə üzləşəcək.

Bəşəriyyətin ümumi gələcəyi ilə bağlı bu məsələlər 30 noyabr -11 dekabr tarixlərində  Parisdə İqlim Dəyişikliyi üzrə BMT Konvensiyası iştirakçılarının  21-ci konfransında müzakirə olunacaq. Bunu  mayın 27-də Fransanın Bakıdakı  səfiri Paskal Monye jurnalistlərlə görüşündə bildirib.

Onun sözlərinə görə, fəaliyyətsizlik bu əsrin sonunda planetdə havanın temperaturunun 6 dərəcəyədək yüksələ bilməsinə gətirib çıxarar.

Əgər bəşəriyyət fəaliyyətsiz qalarsa istiləşmə dünyada 1 mlrd. ton buzlağın əriməsinə, okean sularının 4 metr səviyyəsində artmasına, gələn əsrlərdə isə onlarla metr artmasına səbəb ola bilər.

Bu, sahil dövlətlərinin batması, yüz milyonlarla insanın həyatının dəyişməsi deməkdir.

Digər tərəfdən, başqa regionlarda qlobal istiləşmə  su qıtlığına  və təxminən 3 milyard-a yaxın adamın  quraqlıqdan əziyyət çəkməsinə səbəb ola bilər ki, bu da  qlobal miqrasiya proseslərinə aparıb çıxarar.

Paris konfransında dünyanın 195 ölkəsi arasında iqlim dəyişikliyi haqda beynəlxalq sazişin imzalanması nəzərdə tutulur. Bu, Yerdə havanın temperaturunun artım səviyyəsinin iki dərəcə Selsi civarında saxlanmasına yönəlib.

Konfransın əvvəlində iştirakçı ölkələr iqlim dəyişikliyi sahəsində məqsədlərinə nail olmaq üçün “öz töhfələri” haqda hesabat təqdim etməlidirlər.

İqlim dəyişikliyi probleminin maliyyə və texnoloji aspektlərinə dair  məsələlərin həlli və 2020-ci ilədək hər il 100 milyard ABŞ dolları məbləğində ictimai və özəl kapitala nail olmaq lazımdır.

Bundan əlavə, iqlim dəyişikliyi probleminin həllində QHT-lərin səylərini və rolunu qəbul etmək lazımdır.

“Biz hamımız bütün insanlarda gələcəyə qayğı hissi oyatmalıyıq. İqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə böyük sənaye qərarları həlləri ilə yanaşı kiçik addımlarla da həyata keçirilir, məsələn, elektrik enerjisindən qənaətlə istifadə kimi”, - səfir vurğulayıb.

Azərbaycan üçün qlobal istiləşmə quraqlıq və Xəzər dənizinin çəkilməsi ilə əlaqədar ciddi problemlər yarada bilər.

“Əgər dünyanın bəzi yerlərində tornado təhlükəsi varsa, Xəzər dənizi hövzəsində bu, özünü  quraqlıq, torpağın yaxınlaşması, dəniz ərazisinin azalması şəklində özünü göstərə bilər”, - səfir vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda ekologiya sahəsində “Təmiz şəhər” kimi layihələr həyata keçirilir, bir sıra xarici şirkətlər fəaliyyət göstərir.

Qlobal istiləşmə çoxlu irimiqyaslı problermlərə yol açır.

“Əgər düzgün texnologiyalardan istifadə edilməsə Bakıda 19 may faciəsi kimi faciələr (16 mərtəbəli binada poliuteran üzlüyün alışması nəticəsində 15 nəfər həyatını itirib -  qeyd Turan) təkrarlana bilər. 

Səfir həmçinin qeyd edib ki, iyunun 5-də ADA Universitetində Azərbaycan hökumətinin iştirakı ilə iqlim dəyişikliyi mövzusunda birgə mətbuat konfransı keçiriləcək.

Konfransda qlobal istiləşmənin Azərbaycan üçün yaratdığı təhlükələr  və bu təhlükənin qarşının alınmasına ölkənin  mümkün töhfələri müzakirə olunacaq.–06С--