SMDT karantin dövründə vətəndaşların hüquqlarının pozulmasına dair hesabatı açıqlayıb

Bakı/23.09.20/Turan:  Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzi (SMDT) "Azərbaycanda COVİD-19 pandemiyasına qarşı tədbirlər: Azadlıqlara təzyiqlərin dərinləşdirdiyi siyasi böhran” adlı icmal sənədi hazırlayıb.

Sənəddə Azərbaycanda koronavirus pandemiyasına qarşı dövlətin həyata keçirdiyi tədbirlərin və tətbiq olunan karantin qaydalarının icrası ilə bağlı vəziyyətin təhlili, karantin dönəmində siyasi repressiyaların artması ilə ölkədə yaranan yeni siyasi durum əksini tapır.

SMDT hesab edir ki, Nazirlər Kabineti vətəndaşların konstitusion hüquq və azadlıqlarını məhdudlaşdırmaqla səlahiyyətini aşıb.   Konstitusiyanın 71-ci maddəsinə görə, hüquq və azadlıqlar yalnız müharibə elan olunduğu halda və ya fövqəladə hallarda məhdudlaşdırıla bilər.

Bundan əlavə, pandemiya dövründə qeyri-proporsional cəza tədbirləri tətbiq edilib, polisdən sui-istifadə halları baş verib, siyasi motivli repressiyalar gücləndirilib.

Yerli və beynəlxalq müşahidəçilərin rəylərinə görə, ciddi qanun pozuntuları ilə müşayiət olunan növbədənkənar parlament seçkilərindən üç həftə sonra xüsusi karantin rejimi tətbiq edilib. Nəticədə vətəndaş-dövlət münasibətləri böhran dövrünə qədəm qoyub.

Pandemiya ərəfəsində ölkədə 104 siyasi məhbus olub, pandemiya dövründə isə repressiya artmağa başlayıb və siyasi məhbusların sayı təxminən iki dəfə artıb.

Belə ki, karantinin ilk 3 ayında 33 fəal inzibati qaydada həbs edilib, altı nəfərə siyasi motivli cinayət ittihamı irəli sürülüb. 56 nəfər hakimiyyət tənqidçisi  və siyasi fəal bu və ya digər formada siyasi təzyiqlərə məruz qalıb.

İnformasiya azadlığını məhdudlaşdıran “İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın qorunması haqqında” qanun martın 17-də dəyişdirilib. Rəsmi şəxslər bunu yalan informasiyanın qarşısının alınmasının vacibliyi ilə əsaslandırıblar.

SMDT parlament və vətəndaş cəmiyyəti institutlarının icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən karantin rejiminin tətbiqinə nəzarət etməsini tövsiyə edib.

SMDT həmçinin məhkəmələrin karantin rejimi ilə bağlı inzibati xətalara ədalətli baxmasını, məsuliyyətə cəlb olunmuş şəxslərin video və foto çəkilişlərinə, onların açıq nümayişinə son qoyulmasını tövsiyə edib.

Dövlət-vətəndaş qarşılıqlı münasibətlərində inamsızlığının aradan qaldırılması, siyasi böhranın dərinləşməsinə yol verməmək üçün siyasi məhbusların işinə obyektiv şəkildə yenidən baxılması, hüquq müdafiəçilərinin siyahısında olan siyasi məhbusların azad edilməsi tövsiyə olunub.—2106-