Yataqxanada otaq verilmir

Ölkədə başlayan yeni tədris ili paytaxtın daşınmaz əmlak bazarında bir qədər canlanmaya səbəb olub, bu da maklerlərin və kirayə verənlərin əhval-ruhiyyəsini yüksəldib. MBA Group konsaltinq şirkətinin baş direktoru Nüsrət İbrahimov qeyd edir ki, bazarın əlavə olaraq on faiz böyüməsi təhsil almaq üçün başqa şəhərlərdən Bakıya gələn tələbələr hesabına təmin edilib.

Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) məlumatına görə, bu il Azərbaycanın ali və orta ixtisas təhsil müəssisələrinə 37 mindən bir qədər çox tələbə daxil olub. Yeni tələbə kontingentinin - paytaxt universitetlərinin və kolleclərinin birinci kurs tələbələrinin üçdə ikisindən çoxunu - bu, 12 mindən çox tələbə deməkdir - ölkənin rayonlarından gələn gənclər təşkil edir.

Bir çox kənd sakinləri üçün uşağın Bakıda oxuması mənzil kirayəsi, nəqliyyat, yemək-içmək, geyim, dərs vəsaiti, üstəgəl semestr imtahanlarının verilməsi üçün rüşvət üçün böyük xərclərlə müşaiyət olunur. Heç də bütün ailələrin oğlunun və ya qızının şəhərdə yaşamasını təmin etmək üçün maddi imkanı yoxdur. Əlbəttə, yataqxanada bir otaq aztəminatlı tələbələrin vəziyyətini xeyli asanlaşdırardı.

Bakıdakı ali məktəblər öz tələbələrini yaşayış yeri ilə təmin edə bildilər? Bakıda bir çox böyük ali məktəblərə etdiyimiz zənglər bu sahədə xoşagəlməz mənzərəni üzə çıxardı. Məlum oldu ki, Azərbaycan Dillər Universitetinin qızlar və oğlanlar üçün ayrı iki yataqxana korpusu var. Amma onlar tam fəaliyyət göstərmir. Oğlanlar üçün nəzərdə tutulmuş bina tamamilə qaçqınların və məcburi köçkünlərin sərəncamına verilib. Qız tələbələr üçün olan korpusda isə cəmi iki blok təyinatı üzrə istifadə olunur: otaqlarda 2-3 nəfər qalır. Ümumilikdə cəmi 200 qız yataqxanada bir çarpayıya ümid edə bilər. Yataqxanada qalmaq üçün aylıq haqq 20 manat təşkil edir. Digər iki blokda qaçqınlar yaşayır.

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin bir tələbə şəhərciyi - beş çoxmərtəbəli yaşayış binası var. Onların dördündə məcburi köçkünlər yaşayır və yalnız bir binada 200 tələbə yaşayır. Ehtiyacı olan digər tələbələr üçün yer yoxdur.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində də tələbələrə yer verilməsi ilə bağlı çətinlik yaşanır. Ali məktəbin mətbuat xidmətinin məlumatına görə, birinci kurs tələbələrinin cəmi 300 nəfəri, hər otaqda üç nəfər olmaqla, yataqxananın iki blokunda yerləşib. Yataqxanada əsasən xarici tələbələr qalır, yerli tələbələrə gəlincə, yəqin ki, onlar yaşayış problemlərini özləri həll edirlər.

Azərbaycan Texniki Universitetinin tələbələr üçün beş yaşayış korpusu var. Dörd binanı məcburi köçkünlər tutub, yalnız bir korpusda, hər otaqda dörd tələbə olmaqla, 80 tələbə qala bilir. Necə deyərlər, samanlıqda seyranlıq. Buna görə bir çox gənclər fürsət tapan kimi gəlib ortaq mənzil kirayə götürürlər.

Bakı Slavyan Universitetinin yataqxana binasının dörd mərtəbəsi qız tələbələr və məcburi köçkünlər arasında yarı-yarıya bölünüb. Belə səs-küylü qonşuluq heç də hamını qane etmir, buna görə qızlar ayrıca mənzil tutmağa üstünlük verirlər.

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (BDİU), Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin (ADMİU), Sumqayıt Dövlət Universitetinin (SDU) və Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) tələbələrinin yerləşdirilməsi ilə bağlı vəziyyət ümumiyyətlə bərbaddır. BDİU yataqxanalarının beş korpusunda bu günə qədər məcburi köçkün ailələri yaşayır. Buna görə gələcək iqtisadçılar və menecerlər, maddi çətinliklərə baxmayaraq, kirayə mənzillərdə yaşamaq məcburiyyətindədirlər. SDU-da da vəziyyət eynidir. BDU-nun hasarla əhatə olunmuş tələbə şəhərciyi isə tamamilə xarabalığa çevrilib. Bina sökülüb, yeni korpus tikməyi isə çatdırmayıblar.

Kollec və peşə liseylərinə gəlincə, burada da vəziyyət ali məktəblərdən geri qalmır. Peşə təhsili müəssisələrinin yarısından çoxunun öz yataqxanası yoxdur. Amma yataqxanası olanlar da bütün tələbələri yerlə təmin etmir.

İqtisadçı ekspert Samir Əliyev qeyd edir ki, tələbələr üçün yer defisitinin səbəblərindən biri tələbə şəhərciklərindəki korpuslarda məcburi köçkünlərin məskunlaşmasıdır. Digər bir səbəb - ali məktəblərin infrastrukturları inkişaf etmir, baxmayaraq ki, təhsil alanların sayı çoxalır, təhsil haqqı artır, ali məktəblərin büdcəsi böyüyür. Deyək ki, BDU-nun illik büdcəsi 25-27 mln. manat təşkil edir. Bu məbləğdən işçilərin əmək haqlarını və tələbələrin təqaüdlərini çıxdıqda, qalan vəsaitlə bir neçə müasir yataqxana tikmək olar.

Hazırda məcburi köçkünlərin yerləşdirilməsi prosesi gedir, onlara Müşfiqabad qəsəbəsində evlər verilir. Amma ali məktəb rəhbərlikləri yataqxana problemini həll etməyə tələsmir, bu məsələni hökumətin üzərinə ataraq, tələbə şəhərciklərinin salınması üçün böyük vəsait əldə etməyə ümid edir. Ali məktəblərin və kolleclərin komplekslərinin mərhələli şəkildə müasirləşdirilməsi üzrə ayrıca proqram hazırlanması zəruridir. Amma bu gün Nazirlər Kabinetinin başqa prioritetləri var - investisiyalar aqrar sektorun, turizmin inkişafına, yolların çəkilməsinə ayrılır.

"Təəssüf ki, ölkədə tələbələrin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması ilə heç kim məşğul olmur. Təhsil Nazirliyi bu problemi özündən uzaq tutur. Ali məktəblərin isə öz prioritetləri var - məruzələrə xarici müəllimlər dəvət etmək, hansısa elmi araşdırmalara qrantlar ayırmaq üçün mümkün qədər çox pul qazanmaq. Azərbaycanlı tələbələr Türkiyədən, Avropadan, ABŞ-dan təəccüb içində qayıdırlar - orada necə də şərait var! Xarici tələbələrin bizim paytaxt yataqxanalarında qalmaqdan imtina etdiyi hallar məlumdur", deyə S.Əliyev qeyd edir.