Məişət zorakılığına qarşı mübarizə kifayət qədər səmərəli deyil - ekspert

Azərbaycanda qadınlara qarşı zorakılıq iki gender amilinə əsaslanır - məişət və insan alveri ilə bağlı. Bu fikri Turan agentliyinin Çətin Sual verilişinə müsahibəsində "Təmiz dünya" Qadınlara Yardım İctimai Birliyinin rəhbəri Mehriban Zeynalova bildirib.

Bu sahədə fəaliyyət gender bərabərliyi, insan alverinə qarşı mübarizə və məişət zorakılığına qarşı mübarizə haqqında qanunlarla tənzimlənir. İnsan alverinə qarşı mübarizə haqqında qanun az-çox icra olunur, digər iki qanunun həyata keçirilməsi üçün hələ lazımi mexanizmlər işlənib hazırlanmayıb. Amma məişət zorakılığına qarşı mübarizədə də müsbət dəyişikliklər hiss olunur. Belə ki, polisin qurbanlara qarşı münasibəti dəyişib, indi onları dinləyirlər, zorakılıq faktlarını qeydə alırlar, qadınları ekspertizaya göndərirlər.

Hər il təxminən 2-3 min məişət zorakılığı hadisəsi qeydə alınır. Amma real say daha da çoxdur. Adətən statistikaya qurbanların xəstəxanaya düşdüyü, ekspertizaya göndərildiyi ağır hallar düşür.

Problemin həllinə cəmiyyətdəki stereotip də mane olur, çoxları münaqişələrə müdaxilə etməməyə üstünlük verir, qonşular məişət zorakılığı haqqında məlumat vermirlər.

İnsan alverinə gəlincə, ən çox cinsi istismarla bağlı problemlər var.

Əmək istismarı, əməyə məcburetmə ilə bağlı problemlər əvvəlki dövrlərlə müqayisədə azalıb.

İnsan alveri və məişət zorakılığı problemləri bir-biri ilə əlaqəlidir, deyə Zeynalova qeyd edib.

Belə, ki, məişət zorakılığı zəminində ağır vəziyyətə düşmələri çox vaxt qadınları insan alverinin də qurbanına çevirir.

Məişət zorakılığından əziyyət çəkən qadın müdafiəsiz qalır. Reabilitasiya mərkəzlərinin sayı azdır, onları valideyn evinə qəbul etmirlər və taleyin ümidinə qalan qadınlar cinayət qurbanına çevrilirlər.

Buna qadınların müvafiq mərkəzlərdən yardım almaq imkanları haqqında hüquqi məlumatlarının olmaması da şərait yaradır. Eyni zamanda, qurbanların reabilitasiya mərkəzlərinin sayını artırmaq və onların coğrafiyasını genişləndirmək yaxşı olardı. Hazırda onların sayı beşdir və yalnız biri Gəncədə, digərləri isə Bakıdadır.

Zeynalova həmçinin qeyd edib ki, QHT-lər də problemin həllində böyük iş görə bilər. Amma son illər bu sahədə maliyyə mənbələri məhduddur və deyəsən, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurası donor yardımı göstərir. -06D-