Azərbaycanın 2020-ci il üçün dövlət büdcəsi layihəsində neftin bir barrelinin qiyməti 55 dollardan hesablanır

Azərbaycan Maliyyə Nazirliyi internet saytında 2020-ci il üçün dövlət büdcəsinin layihəsini dərc edib. Burada neftin bir barrelinin qiyməti 55 dollar səviyyəsində hesablanıb. 2019-cu ilin dövlət büdcəsində bir barrelin qiyməti 60 dollar səviyyəsində hesablanmışdı. Bu, dünya neft bazarındakı vəziyyətin qeyri-sabitliyindən narahatlığı göstərir.

Demək olar ki, dövlət büdcə xərclərinin həcmini dəyişmədən 2020-ci il üçün 25,62 milyard manat (yenilənmiş məlumatlara görə, bu rəqəmin 2019-cu ildə 25,2 milyard manat olacağı gözlənilir), gələn ilin dövlət büdcəsi gəlirlərinin 23.168 milyarda qarşı 24.484 milyard manat olacağını gözləyir. Dövlət büdcəsi kəsirinin 1.134 milyard manata (ÜDM-in 1.4%) qədər azalması gözlənilir. Bu ilin nəticələrinə görə, dövlət büdcəsinin kəsiri 2 milyard manatı (ÜDM-in 2.5% -i) keçə bilər.

Bununla birlikdə, 2019-cu ilin 8 ayı statistikasına görə, dövlət büdcəsinin icrası profisitlədir.

Belə ki, 2019-cu ilin yanvar-avqust aylarında dövlət büdcəsinin profisiti 98,2 milyon manat və ya ÜDM-in 0,2% -i qədər, dövlət büdcəsinin gəlirləri 14,81 milyard manat (ötən ilin səkkiz ayı ilə müqayisədə 5.2% artım) və xərcləri 14,71 milyard manat (artım 9.1%) olub.

Neft sektorundan asılılığı 2020-ci ilin dövlət büdcəsi layihəsində də görmək olar.

Belə ki, gəlirlərin strukturunda 57% və ya 13.95 milyard manat neft sektorundan, 43% və ya 10.537 milyard manat qeyri-neft sektorundan planlaşdırılır. 2019-cu illə müqayisədə qeyri-neft sektorundan büdcə gəlirlərinin 11,3% artması planlaşdırılır.

Diqqəti cəlb edən məqam odur ki, Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertlər 11 milyard 767,5 milyon manat (2019-cu illə müqayisədə 3,5% artım) və ya bütün büdcə gəlirlərinin 48.1%-i qədər nəzərdə tutulub. Bu, 10 ilin ən yüksək göstəricisidir.

Gələn il üçün dövlət büdcəsi xərclərinin strukturunda 10 milyard 247.1 milyon manatın (40.7% payı) sosial məqsədlərə xərclənməsi planlaşdırılır ki, bu da 2019-cu illə müqayisədə 2 milyard 664.2 milyon manat çoxdur.

O cümlədən, 2020-ci ildə əmək haqqı xərcləri 6 milyard 723,4 milyon manat, pensiya və sosial müavinətlərin ödənilməsi xərcləri 3 milyard 213.4 milyon manat, o cümlədən Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna transfert 1 milyard 426, 9 milyon manat planlaşdırılır.

İcbari tibbi sığortanın tətbiqi ilə bağlı xərclər 902,9 milyon manat, ərzaq və təminat alışı 414 milyon manat, digər sosial xərclər 81.2 milyon manat səviyyəsində planlaşdırılır.

2020-ci ildə Azərbaycanda orta illik inflyasiya 2019-cu ildəki gözləntilərdən (3,7%) 4.6%-ə qədər sürətlənəcək.

2020-ci ildə dövlət büdcəsindən 2,46 milyard manat dövlət borcunun ödənilməsinə yönəldiləcək ki, bu da 2019-cu ildəkindən 5,3% çoxdur.

2020-ci ildə Azərbaycan hökuməti 559.4 milyon dollar həcmində xarici borc cəlb etməyi planlaşdırır və daxili bazarda borcların 100 milyon manata çatacağı gözlənilir.

Maliyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 2019-cu ilin sonunda Azərbaycanın dövlət borcu 16 milyard 482 milyon manat (2019-cu ildə 0,1% azalma) olacaq. Bunun da 8,86 milyard dolları (15 milyard 62 milyon manat) xarici borcların, 1 milyard 420 milyonu daxili borcların payına düşəcək.

Bundan əvvəl hökumət 2025-ci ilə qədər Azərbaycanın dövlət borcunun həcmini 7,7 milyard dollara və ya ÜDM-in 14,1%-ə qədər azalda biləcəyini bildirmişdi.

Dövlət büdcəsi-20 layihəsi baxılmaq üçün Nazirlər Kabinetinə göndərilib və dəyişikliklərə məruz qala bilər, lakin hökumətin neftə ümid etmək "ənənəsinə" sadiq qaldığı aydındır.