İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi (İTM) iqtisadi və maliyyə ilinin əsas hadisələrinin yekunlarını açıqlayıb.
Mərkəzin rəhbəri Qubad İbadoğlu bildirib ki, ölkə iqtisadiyyatına xarici investisiyaların həcmi 23%-dək azaldılıb, qalan pullar hesabatsız investisiya layihələrinə xərclənən büdcə vəsaitləridir. «Avroviziya – 2012» ən yeni tarixdə ən intensiv xərclərə səbəb olub. Layihəyə birbaşa və dolayı xərclər $1 mlrd təşkil edib. 8 ayda xərc cədvəlində ən böyük xərclər (1,5 dəfə çox) müsabiqə ərəfəsində olub. Bu zaman bütün nazirlik və qurumlar 2 mlrd manat xərcləyib. 2012-ci ilin dövlət büdcəsində ehtiyat fondundan xərclər 500 mln əvəzinə 1 mlrd mant olub.
Bakıda bu ilin ən iri tikintiləri – metal konstruksiyalar zavodu, Heydər Əliyev Mərkəzi, «Baku Crystal Hall», «Qafqaz Baku City Hotel and Rezidences», «JW Marriott Absheron» və «Four Seasons» mehmanxana və ofis kompleksləridir. Diplomatik Akademiya və MDU-nun yerli filialının tədris korpusları, MTN hərbi hospitalı istifadəyə verilib. 11 ayda əsas kapitala 12,6 mlrd manat qoyulub, 7,6 mlrd manatlq tikinti-quraşdırma işləri aparılıb. Əsas vəsaitlərin 77,2%-i (9,7 mlrd manat) daxili investisiyalardır və ötən illə müqayisədə 24% artıb.
Ən çox borc alanlar ailələr və ev təsərrüfatlarıdır. 9 ayda bankların kredit portfelində fiziki şəxslərin xüsusi çəkisi 33,6% olub. Bu, ötən ilkindən 21,7% çoxdur. Demək, hər üçüncü ailə nağd pulla qiymətli şeylər və məişət avadanlığı ala bilmir. Kreditlər üzrə faiz dərəcəsi 0,6% azalaraq 15,4% olub. Hər halda vətəndaşların banklar qarşısında öhdəlikləri onların maliyyə imkanına uyğun deyil. --17D—
İqtisadiyyat
-
Neft gəlirlərindən çox asılı olan Azərbaycan iqtisadiyyatı 2021-ci il üçün “Carbon Tracker” hesabatında “Neft dövlətlərindən kənarda: Enerji keçidi kontekstində neftdən asılılığın azaldılmasına təcili ehtiyac” adlı sərt xəbərdarlıqla üzləşir. Hesabatda Azərbaycan neftdən asılı olan ən həssas ölkələrə və onu növbəti onillikdə neft və qaz gəlirlərinin 40%-dən çox azalması gözlənilən ölkələr üçün nəzərdə tutulan “Qrup 5”ə daxil edilir. Bu qrupa Anqola, Bəhreyn, Timor-Leste, Ekvatorial Qvineya, Oman və Cənubi Sudan daxildir və bu, həmin dövlətlər üçün ortaq iqtisadi riskləri göstərir.
-
Azərbaycanın qeyri-neft və qaz ixracı 2024-cü ilin ilk on ayında illik müqayisədə 3,5% artaraq 2,8 milyard dollar təşkil edib. Bu barədə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) noyabr ayı üzrə “İxrac İcmalı”nda bildirilib.
-
"Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC (ADY), Nazirlər Kabinetinin noyabr ayında iş və istirahət günlərinin dəyişdirilməsi ilə bağlı qərarına uyğun olaraq, COP29 tədbiri zamanı sərnişinlərin təhlükəsiz və rahat səfərlərini təmin etmək məqsədilə şəhərətrafı və ölkədaxili qatarların cədvəlində dəyişikliklər edəcək.
-
Azərbaycanda hökumət daxili bazar qiymətlərini sabit saxlamaq üçün idxal olunan mallara vergi güzəştlərindən daha çox istifadə edir. Bu ilin sonunda uzadılmış buğda idxalı üzrə 18%-lik ƏDV-dən azad edilmə qərarı bu yanaşmanın bir nümunəsidir. Eyni zamanda, yeni tədbirlər çərçivəsində elektrik avtomobilləri üçün enerji doldurma qurğularının idxalına vergi güzəştləri tətbiq olunub, yüksək qiymətli dərman preparatlarının idxalı üzrə vergi azadolmaları isə müzakirə mərhələsindədir. Diqqətəlayiq haldır ki, müdafiə təyinatlı məhsulların idxalı vergi və gömrük rüsumlarından tam azaddır.
Rəy yaz