İki yataqdan mənfəət $200 min olub

2012-ci ildə mənfəət nefti və qazı satışından gəlirlər $16,695 mlrd olub. Bu barədə Neft Fondunun 2012-ci il üçün illik hesabatında bildirilir. 

“Azəri-Çıraq-Günəşli” yatağından mənfəət neftinin satışından ARDNF-nin gəlirləri $16,257 mlrd olub. “Şahdəniz” yatağının işlənməsi layihəsi çərçivəsində qaz satışından gəlirlər $365,5 mln təşkil edib. "Mərhələ-1" layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın mənfəəti bir sutkada $1 mln olub.

Qalan $72 mln "Balaxanı", "Binəqədi", "Zığ-Hövsan", "Kürsəngi-Qarabağlı", "Suraxanı", "Kürovdağ", "Neftçala" və "Bahar" yataqlarının işlənməsindən gəlirlərdir. Yəni Azərbaycan 8 əməliyyat şirkətinin fəaliyyətindən PSA sazişlər çərçivəsində il ərzində $72 mln əldə edib. Beləliklə, bir əməliyyat şirkətinə $9 mln düşür. ARDNF-nin hesabatında bu əməliyyat şirkətlərinin arasında ən məhsuldarı Balakhany Operating Company-dir. O, $23 mln, ən az məhsuldar Bahar Operating Company (operatoru Bahar Energy Ltd) Azərbaycana cəmi $200 min ödəyib.

Belə çıxır ki, ARDNŞ Bakıya gələnə qədər dəniz hasilatında heç bir təcrübəsi olmayan offşor şirkətləri dəvət edib ki, ayda 13 min manat əldə etsin? Axı bunun üçün 2010-cu ildə 2 iri offşor yataq (“Bahar” və “Qum dəniz”) 25 illiyə ARDNŞ-nin balansından silinib. Saziş imzalanan gün - 22 dekabr 2009-cu ildə ARDNŞ rəhbərliyi iştirakçıları əmin edib ki, xarici tərəfdaşlar (Bahar Energy Ltd-nin təsisçiləri: Baghlan Group, Greenfield İnternational və RAFI Oil-dur. Hazırda sonuncunun payını Baghlan Group əldə edib) 3 il ərzində istehsal göstəricilərini 2008-ci illə müqayisədə 1,5 dəfə artırmaq öhdəliyi götürüb. O vaxt məlumat verilmişdi ki, sutkada "Bahar"dan 25 ton kondensat və 500 min m3 qaz, "Qum dəniz"dən 190 ton neft və 160 min m3 qaz hasil edilir. Bəs indi? Bu nəticələri nə ARDNŞ, nə də əməliyyat şirkətləri açıqlayır. Ona görə onların öhdəliklərini necə yetirdiyi barədə heç nə demək olmur. 

2012-ci ilin yekununda "Neftçala" (operator Global Energy) yatağının işlənməsindən Azərbaycan $900 min mənfəət əldə edib. Bəlkə, ARDNŞ-nin bu layihələrin operatorlarının qarşısına şərt qoymağa cəsarəti çatar: ya hasilatı artır, ya da saziş ləğv edilir. Axı qeyri-neft sektorunda çalışan yerli və xarici şirkətlərə belə güzəşt edilmir. --12D--