Prezident Əliyev iqtisadiyyatdan razıdır, amma qeyd-şərtlə

Bakı/12.07.23/Turan: İyulun 11-də Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən müşavirənin əsas yeri onun Gədəbəy rayonunda xarici sərmayədarlar tərəfindən qızıl yataqlarının istismarı ilə bağlı yaranmış ekoloji vəziyyət və bunun nəticəsində bu ilin iyun ayında ona bitişik Söyüdlü kəndində baş vermiş iğtişaşlar barədə açıqlaması oldu. Amma müşavirə bu ilin 6 ayının sosial-iqtisadi yekunlarına həsr olunduğundan dövlət başçısı iqtisadiyyatda bir sıra mühüm, onun fikrincə, bir sıra məsələlərə də toxundu və onların həlli ilə bağlı hökumətə müəyyən tapşırıqlar verdi.

Əliyevin sözlərinə görə, bu il onun hökumətinin əsas fəaliyyəti “ölkənin dayanıqlı inkişafı”nın təmin edilməsi - qeyri-neft sektorunun inkişafı, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpası, iqtisadi və sosial sahədə islahatların davam etdirilməsi olub. O, ümumiyyətlə, onların gedişindən razıdır, "hərçənd mütləq rəqəmlər o qədər də böyük deyil". İlin birinci yarısında qeyri-neft sənayesinin artımı 6,5 faiz, qeyri-neft sektorunun ÜDM-i isə 3 faiz təşkil edib.

Prezidentin sözlərinə görə, maliyyə sektorunda nizam-intizamın gücləndirilməsi, vergi və gömrük orqanlarında islahatların davam etdirilməsi və şəffaflığın təmin edilməsi ilə ölkənin maliyyə vəziyyəti xeyli yaxşılaşıb. Dövlət büdcəsinə yenidən baxılıb, onun gəlir və xərc hissələri 3 milyard manat artırılıb. Bunun 1,8 milyard manatı Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpasına, 1,1 milyard manatı isə hərbi məqsədlərə yönəldiləcək. Bu gün Azərbaycanın qarşısında duran iki əsas vəzifə bunlardır”, - Əliyev deyib.

Dövlət başçısı hökumətin dövlət borcunun idarə edilməsində əldə etdiyi nailiyyətləri yüksək qiymətləndirib: “Biz xarici dövlət borcumuzun ÜDM-in 10 faizindən aşağı olmasını qarşımıza məqsəd qoymuşuq. Biz artıq bu məqsədə nail olmuşuq. Mütləq ifadə ilə borcumuz cəmi 6,7 milyard dollardır ki, bu da ÜDM-in təxminən 10 faizini təşkil edir”, - deyə dövlət başçısı vurğulayıb. Son illər Azərbaycan dövlətin daxili və xarici borcuna xidmət göstərmək üçün hər il təxminən 1 milyard dollar xərcləyir.

Prezident Əliyev ölkənin xarici ticarət əməliyyatlarının nisbətinə də müsbət cavab verdi: “... əksər ölkələrdə biz tamamilə fərqli mənzərəni görürük – müsbət xarici ticarət saldosumuz var”. İlin birinci yarısında idxal-ixrac əməliyyatlarının balansı müsbətdir - ixracın xeyrinə təxminən 10 milyard dollar. Düzdür, rəsmi məlumatlara görə, malların ixracından əldə edilən gəlirin ən azı 90%-i xam neft, təbii qaz və neft məhsullarının payına düşür.

“Uzun illərdir ki, makroiqtisadi sabitlik təmin olunub. Artıq altı ildir ki, manatın məzənnəsi sabitdir və bu, dünya praktikasında, xüsusən də indiki şəraitdə nadir hadisələrdən biridir. Yəni bu, düşünülmüş siyasətin təzahürüdür, onun mərkəzində təbii ki, Azərbaycan vətəndaşları dayanır”, - deyə prezident vurğulayıb. Azərbaycan Mərkəzi Bankı 2015-ci ildə bir çox amillər, o cümlədən dövlətə məxsus “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” ASC-nin faktiki iflası nəticəsində sağlamlaşdırma məqsədilə devalvasiyadan sonra milli valyutanın məzənnəsini 1 ABŞ dollarına nisbətdə 1,7 manat səviyyəsində saxlayıb. Bunun 14 milyard manatı dövlət vəsaiti hesabına xərclənib. Bu, ölkənin dövlət büdcəsinin 50%-ni təşkil edir.

Dövlət başçısı istehlak bazarında qiymətlərin onu qane etməyən səviyyəsindən də danışıb: "Əlbəttə ki, inflyasiyanın ikirəqəmli olması  (12% - red.) bizi düşündürməlidir. Ümid edirəm ki, ilin sonuna qədər inflyasiya birrəqəmli səviyyəyə düşə bilər. Burada təbii səbəblərlə yanaşı, subyektiv səbəblər də vardır". O, hökumətə onun azaldılması üçün addımlar üçün təkliflər verməyi tapşırıb.

Gələn il üçün investisiya proqramının hazırlanması məsələsinə toxunan prezident Əliyev vurğulayıb ki, hökumət ayrılan bütün vəsaitlərdə “çox qənaətcil” olmalı, büdcə gəlirlərinin həm yığılmasında, həm də xərclənməsində “şəffaflığı tam təmin etməlidir”. 09D