Qiymətləndirmə fəaliyyətində ciddi dəyişikliklərə ehtiyac var

 “Qiymətləndirmə fəaliyyəti haqqında” qanuna yenidən baxılmalıdır. Bu gün Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin konfransında onun sədri İbrahim Quliyev deyib ki, 1998-ci ildə qəbul ediləndən sənəddə dəyişiklik edilməyib. 

Milli Məclisin üzvü Xanhüseyn Kazımlı bildirib ki, qanunun yeni redaksiyası hazırlanıb və bu il MM-də müzakirəyə çıxarılacaq. Əvvəlki redaksiyada qiymətləndirmə şirkətlərinin hüquq və vəzifələri, qiymətləndirmə obyekt və subyektləri müəyyən edilib. Qiymətləndirmə fəaliyyəti üzərində İİN formal nəzarət aparır. 

İndi qiymətləndirmə fəaliyyəti lisenziyalıdır (bu da məcburi deyil), yeni variantda qiymətləndiricilərin məcburi sertifikatlaşdırılması nəzərdə tutulur. Mövcud qanuna əsasən, ciddi pozuntu olanda qiymətləndiricinin fəaliyyəti qadağan edilə bilər. Amma hər bankın öz strukturu var. Banklar kredit almaq üçün müraciət edən sahibkarların təqdim etdiyi girovu yalnız özlərinə yaxın olan qiymətləndirici şirkətlər vasitəsi ilə qiymətləndirirlər. Bu da bəzi hallarda girovun real dəyərindən qat-qat aşağı qiymətləndirilməsinə səbəb olur. Millət vəkili bildirib ki, qiymətləndirmə sahəsində hökm sürən inhisarçılıq regionda fəaliyyət göstərən sahibkarların bankdan kredit götürmə prosesini çətinləşdirir. Çünki banklar regiondakı əmlakı qiymətləndirməkdən və girov kimi qəbul etməkdən imtina edir. Bu isə diskriminasiya yaradır.  

Deputatın sözlərinə görə, yeni qanun daha ədalətli olacaq, müasir praktikanı nəzərə alacaq.  Əmlak sahibi, vətəndaş, qiymətləndirici və hökumət strukturlarının münasibətlərini tənzimləyəcək. Onların fəaliyyətinin sığortalanması lazmdır. Əmlaka verdikləri qiymət məhkmənin qiyməti ilə üst-üstə düşməlidir. 

Yeni redaksiyada qiymətləndirici üçüncü tərəf olacaq, nə bankın, nə əmlak sahibinin maraqlarını təmsil edə bilməz. 

Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin məlumatına görə, ölkədə 92 qiymətləndirmə strukturu var. 2009-cu ildə Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi 9 milli qiymət standartı müəyyən edib. --17D—