Transanadolu qaz kəməri layihəsinin (TANAP) həyata keçməsi Avropa İttifaqı ilə danışıqlarda Türkiyənin mövqeyni gücləndirəcək. Bu barədə Prezident Administrasiyası Strateji Araşdırmalar Mərkəzi iqtisadiyyat və qloballaşma məsələlərinin analizi şöbəsinin elmi əməkdaşı Gülmirə Rzayevanın məruzəsində bildirilir, deyə Türkiyənin Hürriyet qəzeti yazır.
Rzayevanın "Bundan sonra bütün aktyorlar Azərbaycanla Türkiyənin qaydaları ilə oynayacaq" adlanan məruzəsini qısa belə xülasə etmək olar:
TANAP həyata keçiriləndən sonra Türkiyə regionda başqa cür olacaq, bu zaman əldə etdiyi siyasi faydanı Aİ ilə danışıqlarda istifadə edəcək.
TANAP üzrə saziş bağlayan Bakı ilə Ankara göstərdi ki, onlar Nabucco boru kəmərindən asılı olmaq istəmirlər. O da mühümdür ki, ARDNŞ layihənin operatoru olacaq. TANAP qaz ixracının artımı yeni yataqlar hesabına olacaq. 2025-ci il üçün Azərbaycan qaz hasilatını ildə 50-55 mlrd m3-ə çatdıracaq. Bunun 20-25 mlrd m3-i ixrac ediləcək.
Bu kəmərin çəkilişi Rusiya və İranı qane etmir. İndi Türkiyə Rusiya qazının 1000 m3-i $400-a alır. TANAP üzrə saziş imzalanandan sonra İran qazın qiymətini $505-dən $585-ə artırıb. Bu, Ankaraya əlavə $800 mln-a başa gələcək.
TANAP-ın mənzil-qərargahı Niderlandda – neytral ölkədə olacaq.
Layihədə iştirak üzrə ВР və Norveç Statoilu ilə danışıqlar davam edir. Türkiyənin ТРАО şirkəti 15%, BOTAS - 5% paya malik olacaq. Çünki o, Türkiyənin daxili bazarı üçün ildə 6 mlrd m3 qaz nəqlinə məsuldur. --0--
İqtisadiyyat
-
2024-cü il arxada qalıb. Azərbaycan özünü bir yolayrıcında tapır — dünya iqtisadiyyatının bəzi sektorlarında əhəmiyyətli yer tutaraq, lakin daha geniş sosial-iqtisadi inkişafına mane olan problemlərlə mübarizəni davam etdirir. Enerji daşıyıcılarının ixracından logistik dəhlizlərə qədər ölkə öz nişini tapıb, lakin sosial-iqtisadi strukturundakı çatlar getdikcə daha çətin nəzərdən qaçırılır. Gəlin rəqəmlərə nəzər salaq və ekspertlərin Azərbaycanın qlobal mövqeyi barədə fikirlərinə qulaq asaq.
-
Azərbaycan yeni ilə qaz, elektrik enerjisi, su və dərman tariflərinin əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə başladı, bu da vətəndaşlar arasında ev təsərrüfatlarına maliyyə yükü ilə bağlı geniş narahatlıq yaratdı. Rəsmilər bu tədbirləri iqtisadi dayanıqlılıq üçün zəruri hesab etsələr də, tənqidçilər durğun əməkhaqqı və pensiyalarla bağlı problemlər barədə xəbərdarlıq edirlər.
-
1 yanvar tarixindən etibarən Avropa Rus qazının Ukrayna vasitəsilə müqavilə əsasında nəqlini dayandırıb. Kiyev, “təcavüzkar ölkənin” qazının öz ərazisindən keçidi ilə bağlı müqavilələri uzatmayacağını bəyan etdi. Bu qərar, Ukraynada müharibədən əvvəl qitənin qaz idxalının təxminən 50%-ni təşkil edən Rusiya enerjisindən asılılığını azaltmaqda Avropanın səyləri üçün mühüm bir mərhələni ifadə edir.
-
Tarif Şurası qeydiyyata alınmış dərman vasitələrinin topdan və pərakəndə satış üzrə maksimum qiymətlərinin tənzimlənməsinə dair qərar qəbul edib. Yeni qiymət məhdudiyyətləri 2 yanvar 2025-ci ildən qüvvəyə minir.
Rəy yaz