Taxıl Fondunun fəaliyyəti məxfi saxlanılır

Fövqəladə Hallar Nazirliyi yanında Dövlət Taxıl Fondunun fəaliyyəti məxfi saxlanılır, ekspertlər isə hesab edir ki, müəyyən informasiyalar açıqlanmalıdır. 

Məlumdur ki, dünya taxıl bazarında mənfi proseslərlə bağlı (məhsuldarlığın düşməsi, qiymət artımı) Azərbaycanda un və çörək-bulka məmulatı bahalanıb. 2009-cu ildən yaradılan DTX-nın funksiyalarından biri çörəyin qiymət artımına yol verməmək üçün yerli bazarı təmin etməkdir. Fond belə hallarda buğdanı Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi ucuz qiymətə satmalıdır. 

FHN yanında Maddi Ehtiyatlar üzrə Dövlət Agentliyində “Dövlət sirri haqqında” qanuna istinad edib Turan-ın yazılı sorğusuna cavab verməkdən imtina ediblər. 

Bu il DTX iki dəfə yerli istehsalçılardan buğda alışını elan edib. Son elanın vaxtı 15 noyabrda bitir. Fermerlərə təklif edilir ki, 1 tonu 320 manata təhvil versinlər. Maraqlıdır ki, Fond NK-nın 7 iyul 2009-cu il keyfiyyət tələbinə uyğun gəlməməsini əsas gətirib fermerlərdən yerli buğda almır. Fond anbarları müqavilə qiyməti açıqlanmayan idxal buğdası hesabına doldurur. Fond hər il anbarları yeniləyir, amma ehtiyatların neçəyə satılması açıqlanmır. «İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım» QHT-nin eksperti Azər Mehdiyev hesab edir ki, DTX-nın maliyyə şəffaflığı məcburidir. 

Sentyabrda hökumət DTX-nın ehtiyacı üçün maksimal taxıl ehtiyatı həcmini 500 min ton səviyyəsində müəyyən edib. Milli Büdcə Qrupu (QHT şəbəkəsi) Nazirlər Kabinetinin 6 sentyabr 2012-ci il tarixli sərəncamını əldə edib. Ona əsasən, Dövlət Taxıl Fonduna 250 min ton həcmində ərzaq buğdasının idxalı üçün Fövqəladə Hallar Nazirliyinə 30,5 milyon manat məbləğində vəsait ayrılıb. İndiyəcən hökumətin bu cür neçə sərəncamının olması, bazarda böhran olanda bu ehtiyatlardan istifadə edilməsi metodları müəmma olaraq qalır. 

Dövlətstatkoma görə, 2011-ci ildə Azərbaycana bəyannamə qiyməti $282 mln olan 1166572 ton buğda idxal edilib. Buğdanın bir tonu orta hesabla $241 qiymətə idxal edilib. --08B—