Yeni iş yerləri haqda rəsmi hesabatlar müəssisələrin bağlanması ilə bağlı məlumatlara ziddir

Oktyabrın 12-də Nazirlər Kabinetinin bu ilin 9 ayının yekunlarına həsr olunmuş iclasında prezident İlham Əliyev 37 min yeni iş yeri yaradılması barədə məlumat verib. «… 9 ayda 67 min daimi iş yeri açılıb, 30 min iş yeri bağlanıb», - deyə Əliyev bildirib. Milli Sahibkarlar Konfederasiyasının prezidenti Məmməd Musayev deyib ki, 2015-ci ilin 9 ayında ölkədə 87 min iş yeri açılıb, bunun 67 mini daimidir.

Dövlətstatkomun 9 ay üzrə hesabatında 37 min iş yeri açılması barədə məlumat yoxdur. 2014-cü ilin dekabrında bu qurum bildirib ki, ölkədə 1 mln 507.7 min nəfər əmək haqqı alır. Bunun  883.7 mini dövlət sektorunda, 624 mini özəl sektorda çalışır. 

Aprelin 1-i üçün məşğul əhalinin sayı 700 nəfər azalaraq 1507 olub. Dövlətstatkomun dövlət və özəl sektor üzrə məlumatı belədir: 879,2 min və 627,8 min.

İyulun 1-i üçün 1 mln 505,9 məşğul əhalidən danışılır – azalma 1,1 mindir.

Dövlətstatkoma görə, 2015-ci ilin 9 ayında məşğulluq göstəricisi belə olub: muzdla çalışan işçilərin sayı 1509,8 min nəfər, onlardan 880,0 min nəfəri iqtisadiyyatın dövlət sektorunda, 629,8 min nəfəri isə qeyri-dövlət sektorunda fəaliyyət göstərir.

Yəni bu dövrdə məşğul əhalinin sayı 2,1 min nəfər artıb. Üstəlik, iyul-sentyabrda 3,9 min yeni iş yeri açılıb (bu il ən yüksək göstərici).

DSK-ya görə, 2015-ci ilin yanvar-avqust aylarında ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin orta aylıq nominal əmək haqqı əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 4,4 faiz artaraq 460,1 manat olub.

Amma mətbuatdakı məlumatların analizi ölkədə 37 min daimi iş yerinin açıldığını göstərmir. Əksinə, mətbuatda müəssisələrin bağlanması ilə bağlı çoxlu məlumatlar var.  Yanvarda Turan Agentliyi məlumat vermişdi ki, BP Azerbaijan rübün sonuna kimi  422 əməkdaşı ixtisara salmaq istəyir. Bu ilin aprelində Bakıda 4 klinika, mayda üzlük materialları buraxan “GlobalConstruction” bağlanıb. İyunda sərinləşdirici içki istehsal edən 4 müəssisə, avqustda “Riyad-farm” əczaçılıq şirkəti, sentyabrda "TodiniCostruzioniGeneraliSPA" yol tikintisi şirkəti, oktyabrda “Versace” şirkətinin Bakıdakı mağazası bağlanıb. «8-ci km» Bakının mebel paytaxtı sayıla bilər. Bir il əvvəl bu ərazidə hər addımda mebel mağazaları vardı. Hazırda burda mağazaların adları və «icarəyə verilir» elanı qalıb, - deyə  Virtualaz.org 3 noyabrda yazıb.

Bu il 2 lizinq şirkətinin yaradılması haqda məlumat verilmişdi. Turan-ın araşdırması göstərir ki, yeni şirkətlərin dörddə biri saxtadır. Məqsədləri dövlət vəsaitlərini talamaq və gömrük manipulyasiyasıdır.

Ölkədə baş verənləri enerji daşıyıcılarının ucuzlaşması ilə izah etmək olar. Biznesdəki çökmənin ikinci səbəbi korrupsiya və məmur özbaşınalığıdır. Nazirlər Kabinetinin iclasında prezident İlham Əliyev bu barədə danışdı.

Böhran iş yerlərini saxlayanlara da toxunub. Davamlı İnkişaf Araşdırmalar Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayevin sözlərinə görə, ölkədə ərzaq və digər mallar və xidmətlər bahalanır, iqtisadiyyatın bir sıra sahələrində əmək haqları azalır, bəzilərində sabit qalır, bəlkə də, təkcə İKT-də cüzi artım olub. «Məsələn, xidmət sahəsində əmək haqları praktik olaraq 25% azaldılıb. Klub, restoranlara gedənlərin sayı azalır, adamlar mağazalara az gedir. Təbii olaraq, gəlirlərin azalmasına səbəb ərzaq və qeyri-ərzaq mallarının bahalanmasıdır», - deyə ekspert hesab edir. –0--