Şuşadakı pravoslav kilsəsi ilkin vəziyyətinə qaytarılır

Rusiya mətbuatında erməni müəlliflərə istinadla Qarabağda Şuşa şəhərinə qayıdan Azərbaycan administrasiyasının Kanaç Jam erməni kilsəsini dağıtdığı haqqında iddialar yayılıb. Müəlliflər bu iddianın üzərində dayanmayaraq, daha da irəli gedirlər və Azərbaycanın Hadrutdakı kilsəni məhv etməyə hazırlaşdığını yazırlar.

Bu zaman Şuşadakı kilsənin şəhərin Azərbaycanın nəzarətinə keçməsindən əvvəl və sonra çəkilmiş iki fotoşəklindən ibarət kollaj nümayiş etdirilir.

Sonuncu fotoşəkildə iki ədəd metal itiuclu, konusşəkilli qübbənin söküldüyü görünür, erməni tərəfin fikrincə, bu, kilsənin dağıdılması faktını sübut edir.

Amma Rusiya mətbuatında nümayiş olunan fotoşəkildə erməni kilsəsi deyil, 1805-ci ildə Qarabağ xanlığı Rusiyanın tərkibinə daxil olduqdan sonra imperiya administrasiyasının tikdiyi rus pravoslav kilsəsi göstərilib.

Şuşada rusların iştirakı qədim zamandan məlumdur, azərbaycanlılar rus əsgərlərin yerləşdiyi yerləri “yuxarı zastava” və “aşağı zastava” adlandırırdılar.

Ermənilərin görünüşünü dəyişdirdiyi və adını Kanaç Jam olaraq dəyişdirdiyi Müqəddəs Vəftizçi İohann pravoslav kilsəsi Qarabağdakı iki rus kilsəsindən biri idi.

Ermənistan tərəfi kilsənin görünüşünü dəyişdirmək niyyəti barədə Dağlıq Qarabağın rus kilsəsinin də tabeliyində olduğu Rus Pravoslav Kilsəsinin Bakı və Xəzəryanı Yeparxiyasını məlumatlandırmayıb. Bu barədə hələ 2019-cu ildə yeparxiyanın mətbuat katibi, protoierey Konstantin Pominov bildirib.

Sovet dövründə regiondakı digər kilsələr kimi, bu kilsədən də təyinatı üzrə istifadə edilməyib, o, yerli sanatoriyanın bir hissəsi olub və yerli sakinlər tərəfindən “su qalereyası” adlandırılıb.

Kilsənin yanında əvvəllər sanatoriya binası da yerləşirdi, erməni işğalı zamanı Şuşada azərbaycanlılara məxsus bir çox yaşayış məhəllələri kimi, bu bina da tamamilə dağıdılıb.

Yerli şuşalıların məlumatına görə, şəhərdə pravoslav kilsəsinə əsl tarixi görünüşünün qaytarılması üzrə işlər gedir. Belə ki, vaxtilə ermənilər rus memarlığı üçün səciyyəvi olan günbəzşəkilli qübbəni söküblər və itiuclu konus qoyublar. İndi isə bu yad element yığışdırılıb və ilkin formalı qübbə bərpa ediləcək.

Kilsə Rus pravoslav kilsəsinin Bakı yeparxiyasının himayəsinə qaytarılacaq. -0-