ATƏT DTİHB-nin qiymətləndirmələri dünya ictimaiyyəti üçün həlledici əhəmiyyət daşıyır

Seçkilərlə bağlı dünya ictimaiyyətinin qəbul etdiyi əsas qiymətləndirmə ATƏT DTİHB missiyasının rəyidir. Ən azından, bu, həm Avropa İttifaqı, Aİ ölkələrinin hökumətləri, ABŞ, habelə Avropa Şurası üçün belədir.

ATƏT üzvü olan bu qurumlar və ölkələr seçkilərlə bağlı münasibətlərini formalaşdırarkən ATƏT ölkələrindən birində - bu halda Azərbaycanda DTİHB missiyasının qiymətləndirmələrinə məhəl qoymaya bilməzlər və bunu etməzlər. Bu barədə Turan-a adının açıqlanmasını istəməyən seçkilər sahəsində beynəlxalq ekspert bildirib.

Onun sözlərinə görə, ATƏT DTİHB-nin əsas rolu ondan ibarətdir ki, missiya seçkilər sahəsində peşəkar ekspertlər tərəfindən həyata keçirilir, seçkiqabağı dövrü əhatə edir, qanunvericiliyin, ölkədə siyasi atmosferin, seçki iştirakçılarının imkanlarının qiymətləndirilməsi daxildir.

Buna görə, Azərbaycan hakimiyyətinin ATƏT DTİHB-nin qiymətləndirmələrinə kölgə salmaq cəhdləri əsassız və yersizdir.

Hökumətyönlü KİV-lərin DTİHB missiyası üzvlərinin telekanallara müsahibələrində seçkilər haqqında müsbət rəy bildirməsi ilə bağlı iddialarına gəlincə, bu, cəfəngiyyatdır, çünki yekun bəyanatda bu qiymətlər yoxdur, deyə ekspert bildirib.

“ATƏT DTİHB müşahidə missiyasının üzvlərinin monitorinq zamanı rəy vermək səlahiyyəti yoxdur. Görünür, jurnalist ATƏT missiyasının üzvünü hakimiyyətin öz dünyasından, o cümlədən Filippin və Argentinadan dəvət edilmiş çoxsaylı “müşahidəçi” qonaqlardan kiminlə isə səhv salıb.

Eyni zamanda, bu müşahidəçilərin maliyyələşmə mənbələri, onlara biznes-klass aviabiletlərini kim alıb, habelə bahalı otellərdə qalmaq haqqını kim ödəyib, aydın deyil (Turan agentliyində olan məlumata görə, seçkilər ərəfəsində “Turkish Airlines” reysinin biznes-klassı ilə İstanbuldan Bakıya gələn sərnişinlərin sayı o qədər çox idi ki, onları ekonom-klassın üçnəfərlik sıralarına əyləşdirərək, ayırıcı pərdənin salonun içərisinə çəkmişdilər), deyə ekspert bildirib.

ATƏT DTİHB müşahidə missiyasının rəhbəri hesabata, real mənzərəni əks etdirirsə, başqa qurumların – AŞPA, Avopa Parlamenti və s.-nin bəyanatlarını daxil etmək hüququna malikdir. 

Əgər rəylər ATƏT DTİHB-nin müşahidələrindən fərqlənirsə, o, onların fikirlərini öz hesabatına daxil etməmək hüququna malikdir. Azərbaycanda da məhz belə olub.

Ekspert Avropa Parlamenti və Aİ rəhbərliyinin seçkilərin qiymətləndirilməsində Avropa Parlamentinin azsaylı nümayəndə heyətinin deyil, ATƏT DTİHB missiyasının rəyinə əsaslanması faktını diqqətəlayiq adlandırıb.

“Düşünürəm ki, Avropa Parlamentinin nümayəndə heyəti öz siyasi qruplarında beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatlarının tənqidi və ATƏT DTİHB müşahidəçilərinin aşkar etdiyi çoxsaylı pozuntular fonunda verdiyi müsbət qiymətlə bağlı izahat verməli olacaq”, deyə ekspert bildirib.

AŞPA, Avropa Parlamenti missiyalarının və ATƏT-in qısamüddətli missiyasının müsbət məqamları qeydə aldığını bəyan edən Mişel Vuazenə gəlincə, ekspert qeyd edib ki, bu insan ATƏT PA və ATƏT DTİHB müşahidəçiləri arasında texniki əlaqələndirici funksiyasını yerinə yetirirdi. Buna görə o, seçkilər haqqında rəy bildirə bilməzdi.

Uzunmüddətli və qısamüddətli müşahidəçilər adından çıxış etmək səlahiyyəti olan şəxs ATƏT DTİHB müşahidə missiyasının rəhbəri Tana de Zuluetadır, deyə ekspert qeyd edib.

Azərbaycan hakimiyyətinin ATƏT DTİHB ilə əməkdaşlığa son qoyacağı haqqında hədələrinə gəlincə, ekspert bunun daxili tələbata yönəlmiş ritorikadan başqa bir şey olmadığı barədə ehtimal səsləndirib. ATƏT DTİHB ilə əməkdaşlıqdan imtina və onların seçkilərə dəvət edilməməsi hökumətin ədalətli seçkilər keçirmək iradəsinə əvvəlcədən kölgə salar, deyə o qeyd edib. -06В-