Avropa İttifaqı komissarı Nikolas Şmit Jozep Borelin adından Azərbaycandan siyasi məhbusları azad etməyi və öz beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirməyi tələb edib (video))

Oktyabrın 22-də Strasburqda Avropa Parlamentinin Ermənistan və Azərbaycan arasında münaqişə ilə bağlı debatlara dair iclasında Avropa İttifaqının məşğulluq və sosial hüquqlar üzrə komissarı Nikolas Şmit çıxış edib. O, Avropa İttifaqının xarici İşlər və təhlükəsizlik üzrə ali nümayəndəsi Jozep Borelin adından bəyanatı oxuyub.

"Müzakirələr Birləşmiş Millətlər Təşkilatının COP29 iqlim dəyişmələri  konfransının Bakıda keçirilməsi ərəfəsində baş tutur və bu tədbir dünyanın diqqətini Azərbaycana yönəldəcək. Konfrans Azərbaycan hakimiyyətinin insan hüquqları sahəsində öz beynəlxalq öhdəliklərinə sadiqliyini nümayiş etdirməsi üçün imkan olacaq. Bu, son illərdə vətəndaş cəmiyyəti məkanının getdikcə daralması, müstəqil KİV-ə və özgəfikirliliyə qarşı repressiyaların güclənməsi, eləcə də özbaşına həbslərin sayının artması ilə bağlı narahatverici tendensiyası aradan qaldırmaq  üçün fürsətdir", - Şmit deyib.

Eyni zamanda, o, “Qubad İbadoğlu, İlhamiz Quliyev, Bəxtiyar Hacıyev, Ələsgər Məmmədli və Anar Məmmədlinin taleyi də daxil olmaqla, bir sıra xüsusilə narahatedici halardan bəhs edib. Praqada təhsil alan,  bu yay Azərbaycana ailəsini görməyə gəldiyi zaman həbs edilmiş gənc alim və sülh uğrunda fəal Bəhruz Səmədov daxil olmaqla,  onların sayı daha da artıb".

"Bizim mövqeyimiz aydındır: Azərbaycan hökuməti jurnalistlər, hüquq müdafiəçiləri və siyasi fəallar da daxil olmaqla, öz əsas hüquqlarını həyata keçirdiyinə görə həbs edilən hər kəsi azad etməlidir. İşgəncələr və amansız rəftar beynəlxalq hüquqla qəti şəkildə qadağan edilib və sui-istifadələrə dair istənilən məlumat operativ və qərəzsiz araşdırılmalıdır. Hakimiyyət lazımi hüquqi proseduru, saxlanılanlarla layiqli rəftarı və beynəlxalq standartlara uyğun lazımi tibbi yardımı təmin etməlidir. Biz əsasən hökuməti doktor İbadoğlunun ehtiyacı olduğu tibbi müalicəni xaricdə ala bilməsinə imkan yaratmaq üçün səfər qadağasını dərhal aradan qaldırmağa çağırırıq.

Biz həmçinin ümid edirik ki, Azərbaycan hökuməti Avropa Şurası Parlament Assambleyasında necə səs verdiyinə görə qurumun 76 üzvünə qoyulan səfərə qadağasına yenidən baxacaq. Azərbaycanın Avropa Şurasında iştirakı bütün azərbaycanlıların və bütün Avropanın fundamental maraqlarına cavab verir.

COP29 beynəlxalq birliyə bu məlumatları təkrarlamaq imkanı verir. İqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üzrə komissar Vopke Hekstra Bakıya son iki səfəri zamanı insan hüqularının vəziyyəti məsələsini hakimiyyət qarşısında qaldırıb və 2024-cü il Saxarov mükafatının finalçısı doktor İbadoğlu da daxil olmaqla, vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrilə görüşüb.

COP29 həm də dünya üçün tarixi imkandır. Azərbaycan və Ermənistan on illərlə davam edən münaqişəni aradan qaldırmağa heç vaxt bu qədər yaxın olmayıblar. Konfrans Azərbaycan və Ermənistanın sülhə sadiqliyini dünyaya nümayiş etdirməsi və sülh sazişinin imzalanması üçün siyasi iradə göstərməsi üçün tarixi şans olacaq.

Biz Avropa İttifaqı olaraq, normallaşma prosesinə tam dəstək verməyə davam edirik və bütün tərəflərin möhkəm və davamlı sülhün bəhrəsini dadmasına şərait yaratmaq üçün lazımi resursları səfərbər etməyə hazırıq.

Azərbaycan mühüm seçim qarşısındadır - həm ölkədə insan hüquqlarının vəziyyəti, həm də qonşusu ilə sülh prosesi ilə bağlı. Biz öz əlaqə kanallarımızı açıq saxlamalıyıq və Azərbaycanda, həm də bütün regionda insan hüquqlarını, sülhü və sabitliyi təşviq etmək üçün öz münasibətlərimizdən istifadə etməliyik", - Şmit fikrini yekunlaşdırıb.

Avrolı deputatlar Jozep Borelin Şmitin bəyanatını dəstəkləyiblər. Debatların sonunda Avropa komissarı deyib ki, Azərbaycan tərəfdən  müsbət impusllara ümid edir.

"İfadə azadlığının həyata keçirilməsinə görə qisas almaq insan hüquqları sahəsində beynəlxalq hüququn açıq şəkildə pozulmasıdır. Özbaşına saxlanılanların hamısı azad edilməli və zəruri tibbi yardımı almalıdırlar. Məhz bu parlament sayəsində bu məlumatlar yüksək və aydın şəkildə çatdırılır.

Biz Azərbaycanda söz, toplaşma və assosiasiya azadlığı, eləcə də demokratiya baxımından insan hüquqları ilə bağlı vəziyyətdən narahatlığımızı təkrarlamalıyıq.

Biz həmçinin yerlərdə vəziyyətin mütəqil monitorinqinin təmin edilməsi üçün  Azərbaycanı Qarabağa beynəlxalq çıxışa yardım etməyə, xüsusilə də Qarabağ ermənilərinin təhlükəsiz qayıdış hüququndan istifadə etməsinə imkan verməyə çağırmalıyıq.

Düzdür, bizim Azərbaycanla enerji sektorunda və digər sahələrdə münasibətlərimiz var. Ancaq bu, narahatlığımızı və qınağımızı qətiyyətlə ifadə etməyimizə mane olmur", - Şmit deyib.

Birqədər sonra Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə özünəməxsus tərzdə bildirib: "Biz məşğulluq və sosial hüquqlar üzrə Avropa komissarı Nikolas Şmidtin Azərbaycana ünvanladığı qəbuledilməz, əsassız və tamamilə qərəzli bəyanatı qətiyyətlə rədd edirik.

“Biz iş yerləri və sosial hüquqlar üzrə Avropa komissarı Nikolas Şmitin Azərbaycan əleyhinə səsləndirdiyi qəbuledilməz, əsassız və tamamilə qərəzli bəyanatını qətiyyətlə rədd edirik.

Komissarın Avropa Xarici Fəaliyyət Xidməti (AXFX) tərəfindən hazırlanan bu bəyanatı reallıqdan tamamilə uzaqdır və Azərbaycanın daxili işlərinə növbəti uğursuz müdaxilə cəhdidir.

Bəzi Azərbaycan vətəndaşlarının siyasi əqidəsinə və ya baxışlarına görə cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsi, yaxud özlərini jurnalist və ya insan haqları müdafiəçisi kimi təqdim edən şəxslərlə bağlı cinayət işlərinin siyasi motivli olması iddiası kökündən yanlışdır”.

Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndəsinin sözlərinə görə, Avropa Xarici Fəaliyyət Xidməti və Avropa Parlamentinin bu cür zərərli yanaşması çoxdan səmərəsiz olduğunu və heç bir nəticə vermədiyini sübut etməklə yanaşı, yalnız Azərbaycan-Avropa münasibətlərini mürəkkəbləşdirir.

O, Avropanı insan hüquqları sahəsində öz problemlərinə məhəl qoymamaqda, islamofobiya və neokolonial siyasətin artmasında və yeni Kaledoniyada qanlı etirazlara biganə qalmaqda ittiham edib.

“Avropa komissarının Azərbaycanda insan haqları məsələlərindən və Azərbaycan-Ermənistan arasında sülh səylərindən danışmağa mənəvi haqqı yoxdur”, - Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndəsi deyib.