Rusiyalı deputat Qarabağ nizamlanması ilə bağlı mövqeyini açıqlayıb

Bakı/15.08.20/Turan: Rusiya-Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Qrupunun rəhbəri, Dövlət Dumasının deputatı Dmitri Savelyev Ermənistan-Azərbaycan sərhədində baş verən son hadisələrlə bağlı şərh verib, Rusiyanın və digər KTMT üzvlərinin mövqeyinə münasibətdə öz mövqeyini açıqlayıb. O, həmçinin Qarabağ probleminin həlli üçün atılmalı olan zəruri addımlardan bəhs edib.

"Hesab edirəm ki, Azərbaycan-Ermənistan sərhədində iki ölkə arasında gərginliyin gözlənilmədən artması üçün obyektiv səbəblər yox idi", deyə Dövlət Dumasının deputatı AZƏRTAC agentliyinə müsahibəsində bildirib. Bu vəziyyətin səbəblərini üzə çıxarmaq üçün isə o, vəziyyətin kimin üçün səmərəli olduğunun təhlilinə üz tutmağı təklif edir. "Mənim üçün bir fakt aşkardır ki, Azərbaycanın Ermənistana qarşı provokasiya etməsinin mənası yox idi. Azərbaycan tərəfi yalnız işğal olunmuş torpaqlarının qaytarılmasını istəyir və rəsmi Bakı, öz ordusunun hazırlıq və texniki təchizat səviyyəsinin çox yüksək olmasına baxmayaraq, otuz ildir ki, bu problemi dinc yolla həll etməyə çalışır".

Rusiyalı parlamentari Ermənistanın niyyətinin o qədər də birmənalı olmadığını qeyd edir. "Koronavirus pandemiyası nəticəsində Ermənistan vətəndaşlarının yerdəyişmə imkanları məhdudlaşıb, onlar işsiz qalırlar, çünki ölkədə iqtisadi fəallıq dondurulub. Ermənistanda siyasi böhranın üzərinə sosial problemlər də əlavə olunub, bu isə ümumi vəziyyəti çox kəskinləşdirir. Mən bunu istisna etmirəm ki, Ermənistan rəhbərliyi bu provokasiyanın köməyi ilə əhalinin diqqətini ölkə daxilində problemli sosial-iqtisadi vəziyyətdən yayındırmağa çalışırdı", deyə Dmitri Savelyev qeyd edir.

O, həmçinin qeyd edir ki, bütün əsas atışmalar və döyüşlər Tovuz rayonunda, bu rayonun Ağdam kəndi ətrafında, Azərbaycanın karbohidrogenlərinin nəql edilməsi üçün strateji marşrutların - Bakı-Ceyhan, Bakı-Supsa neft kəmərlərinin, habelə Bakı-Ərzurum qaz kəmərinin bilavasitə yaxınlığında baş verirdi. "Çox ehtimal ki, Ermənistan özünün bu cür hərəkətləri ilə Şərq-Qərb xəttindəki kommunikasiyalara potensial təhlükə yaratmaq imkanlarını nümayiş etdirir və beləliklə, dolayı yolla Azərbaycana təzyiq göstərməyə çalışır", deyə Rusiyalı deputat əlavə edir.

Təxribatın mümkün əsas səbəbi kimi isə Dmitri Savelyev Ermənistanın Rusiyanı və Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) üzvü olan digər ölkələri münaqişəyə cəlb etmək cəhdini göstərir. Ermənistanın Moskvadakı diplomatik nümayəndəliyinin rəhbəri Vardan Toqanyan açıq bəyan edib ki, Ermənistan KTMT-dən olan həmkarlarının və konkret olaraq Rusiyanın reaksiyasına ümid bəsləyir.

Dmitri Savelyev KTMT üzvlərinin tarazlaşdırılmış mövqe tutduğunu qeyd edib: hər iki münaqişə tərəfi atəşkəsə çağırılıb. Xatırladaq ki, daha əvvəl BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası da koronavirus pandemiyası fonunda bütün münaqişələrdə hərbi əməliyyatları dayandırmaq çağırışı ilə qətnamə qəbul etmişdi. "Mənim fikrimcə, Rusiyanın və KTMT üzvü olan digər ölkələrin bu qərarı çox cəhətdən Azərbaycanın ardıcıl xarici siyasəti ilə bağlıdır. Bu qərar həm də onu göstərdi ki, münaqişə KTMT-nin fəaliyyət zonasına daxil deyil, buna görə də Azərbaycan dünya birliyinin nəzərində ucaldı. KTMT üzvü olan ölkələrin bitərəf mövqe tutması erməni tərəfi o dərəcədə hiddətləndirdi ki, dünyada azərbaycanlılara hücumlar dalğası yarandı. Kanada, Belçika və ABŞ-da belə hallar qeydə alındı, hadisələr bilavasitə diplomatik missiyaların qapılarının yanında baş verirdi. Nikol Paşinyan etiraf etməlidir ki, Ermənistan bütün dünyada Azərbaycanın sülhsevər siyasətinin beynəlxalq miqyasda dəstəklənməsi ilə üzləşdi", deyə Dmitri Savelyev qeyd edir.

Dövlət Dumasının deputatının fikrincə, Zaqafqaziyada gərginliyi aradan qaldırmaq üçün ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması tədbirlərini fəallaşdırmalıdırlar. "Zaman çərçivələri dəqiq müəyyən edilməklə “Kazan formulu”na əsaslanan konkret plan lazımdır: Ermənistan işğal etdiyi bütün rayonları Azərbaycana verir, bundan sonra Azərbaycan Ermənistanın iqtisadi blokadasını götürür, qaçqınlar qayıdandan sonra Dağlıq Qarabağda bu ərazinin statusu barədə referendum keçirilir", deyə Dmitri Savelyev qeyd edir.

Rusiyalı deputat eyni zamanda Madrid prinsiplərinə və BMT Təhlükəsizlik Şurasının Qarabağa dair qəbul etdiyi qətnamələrə istinad edir və deyir: "indi əsas məsələ danışıqlar prosesini predmetli müstəviyə keçirməkdir ki, münaqişənin həllində real irəliləyiş baş versin". -06D-