Alpinistlərin əlindən alınan �Alpinizm Federasiyası�

Könül Alı

İkisi təcrübəli dağçı, biri dağçılıq məktəbinin yetirməsi olmaqla ölkənin üç vətəndaşı 18 gündür Qəbələdə, Xınalıq dağlarında itkin düşüb.

Alpinistlərdən son dəfə dekabrın 23-də axşam saatlarında xəbər alınsa da, dekabrın 28-də onların itkin düşməsi barədə məlumat yayılıb və gənc dağçıların axtarışına başlanılıb.

Hadisə yerində FHN-nin xüsusi-riskli qrupu, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin xüsusi təyinatlı dəstəsi, peşəkar dağçılardan ibarət könüllülər olub, ilk gündən fədakarlıq göstərərək itkin düşən gəncləri tapmağa çalışıblar.

Dağçıların itkin düşməsi barədə xəbər yayılandan ta bu günə kimi 50-yə yaxın dağçı ilə bu barədə söhbət etmişəm. Bəziləri axtarış-xilasetmə proseslərində baş verənlər barədə danışıb, bir neçəsi danışmaq istəməyib(dostlarının darda olduğu vaxtda sadəcə danışmaq istəməyiblər), bir qrup isə məqsədli olaraq danışmayıb (bu da ayrıca mövzudur).

Danışanlar axtarış-xilasetmə proseslərində zəhmət çəkənlərin(Onların içində vicdanla çalışan FHN-nin Bakıdan gedən xüsusi-riskli qrupunun üzvlərinin, Ekologiyanın işçilərinin, xüsusən əməliyyata könüllü qoşulan dağçıların, Xınalıq sakinlərinin) əməyini itirmək olmaz deyiblər. Bunu o proseslərin şahidi olan əksər könüllü etiraf edir.

Könüllülərin əksəriyyəti axtarışların lazımı qaydada getmədiyini, amma bu barədə danışmaq istəmədiklərini bildiriblər. Yox səviyyəsində olan texniki təhcizat, səriştəsiz qərargah rəisinin şəxsi intriqaları axtarışların ləngiməsinə səbəb olurmuş. Axır ki, adının çəkilməsini istəməyən birini danışdırdıq. Daha sonra ilk günlərdən axtarışlarda iştirak edən bir qrup peşəkar dağçı da çox sanballı bir bəyanat yaydı. İctimaiyyət bildi ki, hadisə yerində hansı proseslər gedir, axtarış-xilasetmə tədbirləri hansı səviyyədə aparılır.

FHN, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, ANAMA, hətta ölkədə hər il ənənəvi olaraq təlimlər keçən Avstriya Daxili İşlər Nazirliyinin dağ-xilasetmə qrupundan nümayəndələr də hadisə yerində oldu.

Təkcə Alpinizm Federasiyasından səs-soraq çıxmadı.

Heç soruşan da olmadı ki, axı ölkənin 1997-ci ildən rəsmi şəkildə dövlət qeydiyyatına alınmış Alpinizm Federasiyası var. Ölkədə alpinistlər itir, bunların federasiyasından başqa hamı itirib-axtarır. Hanı bu?

Vikipediyada ancaq federasiyanın 2016-cı ilə qədər olan fəaliyyəti barədə məlumat yerləşdirilib. Azərbaycan Alpinizm Federasiyasının prezidenti, dünyanın ən hündür zirvəsi hesab olunan Everesti fəth etmiş ilk azərbaycanlı alpinist Israfil Əli oğlu Aşurludur.

Mətbuatı incələdik.

Gördük ki, 11.04.2016-cı il tarixdə Alpinizm Federasiyasının yeni direktorunun Nizami Mursaqulov seçilməsi barədə məlumat dərc olunub.

Mursaqulov federasiyanın prezidenti seçilənə qədər öncəki rəhbərliyin aktv "Facebook" səhifələri də, varmış. Onun da, son paylaşımı kəskin ittihamların etiva olunduğu bəyanatdan ibarətdir.

29.06.2016-cı il tarixdə AAF-nın rəsmi səhifəsində rəyasət heyyətinin aşağıdakı məzmunda bəyanatı dərc olunub.

Bəyanatda deyilir:

"Azərbaycan Alpinizm Federasiyasının bəyanatı 2016-cı il fevralın 13-də Azərbaycan Alpinizm Federasiyasının hesabat-seçki konfransı keçirilib. Bundan iki ay sonra bizim təşkilatın ələ keçirilməsinə növbəti cəhd olub. Bu cəhd Nizami Mursaqulovun başçılığı ilə bir qrup şəxs tərəfindən törədilib. Belə ki, onlar alternativ Alpinizm Federasiyasının yaradıldığını elan ediblər.

Nizami Mursaqulov bir neçə il öncə öz xahişilə AAF Rəyasət Heyətinin tərkibindən istefa verib. Hazırda heç bir mənəvi və hüquqi ixtiyarı olmadan bir qrup şəxslə birlikdə bizim Federasiyanı "özəlləşdirmək" istəyir.

Şübhə yoxdur ki, bu hərəkətlər bizim Federasiyanın rəhbərliyini aradan götürməyi və ya təşkilatı özünə tabe etdirməyi çoxdan qarşısına məqsəd qoymuş bir sıra dövlət qurumlarının nüfuzlu şəxslərinin fəal dəstəyilə həyata keçirilib. Biz baş verənləri idman maraqlarına ciddi ziyan vuran özbaşınalıq və qanunsuzluq, dövlət başçısının idmançıların inkişafına və dəstəyinə yönələn siyasətinə zidd əməl kimi qiymətləndiririk.

Azərbaycan Alpinizm Federasiyası baş verənlərlə barışmaq niyyətində deyil və alpinistlərin maraqlarını bütün qanuni vasitələrlə müdafiə edəcək. AAF Rəyasət Heyəti 29.06.2016

Və bundan sonra Alpinizm Federasiyasının hansısa fəaliyyəti barədə nə mətbuatda, nə də rəsmi "Facebook" səhifələrində məlumat dərc olunmayıb.

Bütün bunlardan bu qənaətə gəlmək olar ki, Alpinizm Federasiyasında son hesabat seçki yığıncağından sonra parçalanma baş verib.

Bəs bu gün Federasiya parçalanmış halda olsa belə, niyə ortalarda yoxdur?

Sən demə Alpinizm Federasiyasını FARİEXin tərkibinə qatıblar. Federasiya birbaşa Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin hesabına keçirilib.

Alpinizm Federasiyasının rəsmi "Facebook" səhifəsindən də, göründüyü kimi, alpinistlərin qışqır-bağırına baxmayaraq federasiya əllərindən alınıb. Bəyanatlarında da deyildiyi kimi, federasiya Nizami Mursaqulovun əli ilə bir qrup vəzifəli şəxs tərəfindən özəlləşdirilərək, yox edilib.

Daha sonra alpinistlər ayrı-ayrı klublarda birləşiblər. Həmin alpinistlərin əksəriyyəti 14 klubda 2005-ci ildə yaradılmış FAİREX-də birləşiblər. FARİEX-in də prezidenti Ekologiya və Təbii Sərvətlər naziri Hüseynqulu Bağırovdur.

Xüsusi qeyd: bu məsələni bu dönəmdə yazmağımız bəlkə də, kiməsə yersiz görünə bilər. Ancaq itkin düşən alpinistlərin axtarış-xilasetmə proseslərində məhz bu nüansa görə Ekologiya və Təbii Sərvətlər nazirliyinin yanında görünmək istəməyib FHN-nin müdafiəçisi kimi görünən alpinistlər var.

Yəni məsələnin məğzi budur. Alpinistlər Federasiyası alpinistlərin narazılığına baxmayaraq 2016-cı ildə alpinistlərin əlindən alınıb Ekologiyaya verilib. Alpinistlər narazı olsa belə dolayı yolla Ekologiya Nazirliyinin tabeliliyinə keçirilib.

Beləliklə ekologiya naziri Hüseynqulu Bağırov həm 1963-cü ildə yaradılmış, 1997-ci ildən rəsmi şəkildə dövlət qeydiyyatına alınmış Azərbaycan alpinizm Federasiyasının, həm də FARİEX-in rəhbərliyini ələ alıb.