Zakir Qaralova müraciət

Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuror
cənab Zakir Qaralova
AZ1001, Bakı şəhəri, N.Rəfibəyli küçəsi, 7
Ədliyyə nazirliyi Penitensiar Xidmətinin  2 saylı
Cəzaçəkmə müəssisəsində saxlanılan
Azərbaycan Respublikası vətəndaşı
İlgar Eldar oğlu Məmmədovdan


                   TÖRƏDİLMİŞ CİNAYƏT HAQQINDA MƏLUMAT

Şikayətim üzrə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin (AİHM) 22 may 2014-cü il tarixli qərarı ilə müəyyən edilmişdir ki, barəmdə həbs qətimkan tədbirinin tətbiqi, uzadılması, həbsin başqa qətimkan tədbiri ilə əvəz edil(mə)məsi haqqında məhkəmə qərarları nəinki qanunsuz və əsassız olmuşlar, hətta hakimiyyəti tənqid etdiyimə görə məni susdurmaq məqsədilə çıxarılmışdırlar.
AİHM-ə əsasən, İnsan Haqları və Əsas Azadlıqların Müdafiəsi haqqında Konvensiyanın 5-ci maddəsinin 1-ci və 4-cü hissələrini, 5-ci maddə ilə birgə götürüldükdə 18-ci maddəsini pozan qərarları Nəsimi rayon məhkəməsi 4 fevral, 12 və 14 mart, 8 aprel, 15 may və 14 avqust 2013-cü il, Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin Cinayət Kollegiyası 8 fevral, 19 və 27 mart, 15 aprel, 27 may və 20 avqust 2013-cü il tarixlərində çıxarmışdırlar.
Avropa Məhkəməsinin gəldiyi nəticə ilə razılaşmayaraq Azərbaycan Hökumətinin AİHM-ə göndərdiyi müraciət 2014-cü il oktyabrın 13-də baxışa qəbul edilmədi. Elə həmin gündən 22 may 2014-cü il tarixli qərar qəti oldu və yuxarıdakı Konvensiyanın 46-cı maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikası o qərarın icrası üçün məsuliyyət daşımaqdadır.
2014-cü il dekabrın 4-də Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsində AİHM-in həmin qərarının icrası məsələsinə baxılmışdır. Nazirlər Komitəsi sözü gedən məsələ ilə bağlı öz qərarında:
“1. [...] hakimiyyət orqanlarını [İlqar Məmmədovun] yubatmadan sərbəst buraxılmasını təmin etməyə çağırır.”
“3. AİHM-in qərarını yerinə yetirmək və müəyyən edilmiş ciddi pozuntuların [İlqar Məmmədov] üçün hələ də mövcud olan nəticələrini mümkün dərəcədə və tezliklə aradan qaldırmaq məqsədilə həyata keçirilmiş ya da planlaşdırılan başqa ölçüləri  [Komitəyə] göstərməyə hakimiyyət orqanlarını dəvət edir;”
“5. Ifadə azadlığının məhdudlaşdırılması məqsədilə qanunvericiliyin özbaşnalıq qaydasında tətbiqinin Azərbaycanda ümumi problem olmasını xatırladaraq, Konvensiyanın 5-ci maddəsilə birgə götürüldükdə 18-ci maddəsinin pozulması halının müəyyən edilməsindən xüsusi narahatlığını diqqətə çatdırır;
6. bu səbəbə, Azərbaycan hakimiyyət orqanlarını legitim əsas olmadan cinayət işlərinin açılmasının qarşısını almaq və prokurorluğun bu kimi cəhdlərinə məhkəmə qaydasında səmərəli baxış təmin etmək üçün həyata keçirilmiş və/və ya planlaşdırılan ölçülər haqqında konkret və hərtərəfli məlumatları yubatmadan [Komitəyə] təqdim etməyə çağırır. [...]”
Avropa Şurası Nazirlər Komitəsi 12 mart 2015-ci il tarixində keçirdiyi iclasında işim üzrə Aralıq Qətnamə qəbul etmişdir (yekun qətnamə ancaq AİHM-in qərarı tam yerinə yetiriləndə qəbul olunur). Öz qətnaməsində Nazirlər Komitəsi:
“[...] hazırki iş üzrə müəyyən olunmuş pozuntuların, xüsusilə də 5-ci maddə ilə birgə götürüldükdə 18-ci maddənin pozulmasının müxalif siyasətçi olan [İlqar Məmmədova] qarşı cinayət təqibinin əsaslarını sarsıtdığını xatırladaraq, Azərbaycanın AİHM qərarını icra etmək öhdəliyi daşımasına baxmayaraq [İlqar Məmmədovun] indiyə kimi həbsdə saxlanması faktı ilə bağlı özünün çox ciddi narahatlığını ifadə edir;
Daha əlavə yubatmaya yol vermədən [İlqar Məmmədovu] azad etməyə və müəyyən edilmiş pozuntuların, xüsusilə də 5-ci maddə ilə birgə götürüldükdə Konvensiyanın 18-ci maddəsinin pozulmasının nəticələrini aradan qaldırılmaq üçün digər zəruri ölçülər götürməyə dair hakimiyyət orqanlarına ünvanladığı cağırışını təkidlə təkrarlayır;
[...]Legitim əsas olmadan cinayət işlərinin açılmasının qarşısını almaq və prokurorluğun bu kimi cəhdlərinə məhkəmə qaydasında səmərəli baxış təmin etmək üçün həyata keçirilmiş və/və ya planlaşdırılan ölçülər haqqında konkret və hərtərəfli məlumatları yubatmadan [Komitəyə] təqdim etməyə Azərbaycan hakimiyyət orqanlarını təkrarən çağırır;
Onu da vurğulamaq vacibdir ki, AİHM qərarının bir çox bəndi, xüsusilə də 118-ci bəndi məhkəmələrin işimə qanunazidd yanaşmasını təsvir edir, 143-cü bənd isə bu yanaşmanın əsasında duran qanunazidd motivi göstərir:
“118. Bu işə dair bütün qərarlarında ... tələblərinə də ziddir [...].”
“143. Yuxarıdakı hallar ... ya da cəzalandırmaq idi. [...]”
Gördüyünüz kimi, barəmdə həbs qətimkan tədbirinin tətbiqi, uzadılması, həbsin başqa qətimkan tədbiri ilə əvəz edil(mə)məsi haqqında Nəsimi rayon məhkəməsinin 4 fevral, 12 və 14 mart, 8 aprel, 15 may və 14 avqust 2013-cü il, Bakı Apellyasiya Məhkəməsi Cinayət Kollegiyasının 8 fevral, 19 və 27 mart, 15 aprel, 27 may və 20 avqust 2013-cü il tarixli qərarlarını çıxarmış hakimlər barəsində Cinayət  Məcəlləsinin 295-ci maddəsinə (“Bilə-bilə ədalətsiz hökm, qətnamə,qərardad və qərar çıxarma”) əsasən cinayət təqibinin həyata keçirilməsi üçün kifayət qədər əsas var.
Lakin AİHM-in qərarı mətbuatda geniş işıqlandırılsa da və bu zaman mənə qarşı törədilmiş və aşkarlanmış əməlin Cinayət Məcəlləsinin 295-ci maddəsinin pozulması əlamətlərini açıq-aşkar daşımasına baxmayaraq, öz səlahiyyətləri çərçivəsində Məhkəmə-Hüquq Şurasına cinayət təqibinin başlanması barədə müraciət etməyə borclu olan vəzifəli şəxslər bunu etməmişlər.
“Prokurorluq haqqında” Azərbaycan Pespublikası Qanununun 10-cu maddəsinə əsasən, Baş prokuror “hakimlər barəsində cinayət təqibinin həyata keçirilməsinə razılıq verilməsi üçün Məhkəmə-Hüquq Şurasına təqdimat verir.”
“Məhkəmələr və hakimlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 101-ci maddəsinə əsasən, hakim cinayət başında yaxalandığı hallardan fərqli “digər hallarda hakim haqqında cinayət təqibinin həyata keçirilməsinə razılıq verilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun təqdimatına daxil olduğu gündən on gün müddətində baxılır, Məhkəmə-Hüquq Şurasının razılığı olduqda hakim barəsində cinayət təqibi Azərbaycan Respublikasının cinayət-prosesual qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyəta keçirilir.”
Beləliklə, Azərbaycan Respublikası Cinayət-Prosesual Məcəlləsinin 204-cü maddəsinə uyğun olaraq, yazılı şəkildə Sizi, yəni Baş prokuroru, məlumatlandırıram ki, Nəsimi rayon məhkəməsinin 4 fevral, 12 və 14 mart, 8 aprel, 15 may və 14 avqust 2013-cü il, Bakı Apellyasiya Məhkəməsi Cinayət Kollegiyasının 8 fevral, 19 və 27 mart, 15 aprel, 27 may və 20 avqust 2013-cü il tarixli qərarlarını çıxarmaqla hakimlər mənə qarşı cinayət törətmişdirlər. Həmin hakimlər barəsində cinayət təqibinin həyata keçirilməsi üçün Məhkəmə-Hüquq Şurasına təqdimat vermənizi cinayətə məruz qalmış bir vətəndaş olaraq Sizdən istəyirəm.
Törədilmiş cinayət haqqında bu məlumata dair hər hansı əlavə sualınız olarsa vəkilim Ağayev Fuad Arif oğlunun iştirakı ilə onları cavablandırmağa hazıram.

Mənə qarşı cinayət törətmiş hakimlərin siyahısı:

Imza: İlqar Eldar oğlu Məmmədov                                   Tarix: 26.05.2015