ABŞ 2008-ci il avqustunun təkrarlanmasına imkan verəcək?

Rusiyanın Gürcüstan ərazilərini işğal etdiyi beşgünlük müharibədən dörd il keçir. Bu müharibə yüzlərlə insanın həlak olmasına və Rusiyanın iki separatçı rayonun müstəqilliyini tanımasına gətirib çıxardı.

Bu qısamüddətli müharibənin təkcə Tbilisi və Moskva üçün deyil, bütün region üçün uzunmüddətli nəticələri olub.

Moskva üçün münaqişə qonşularına onun öz maraqları müəyyən edəcəyini və onları müdafiə edəcəyini nümayiş etdirmək imkanı oldu. Gürcüstanı müharibə təhlükəsizlik, xarici siyasət strategiyasını yenidən düşünməyə məcbur etdi. Eyni zamanda, Moskva Tbilisinin qərblə strateji tərəfdaşlıq səylərini sarsıda bilmədi, baxmayaraq ki, buna çox ümid edirdi.

Vaşinqtonda müharibə ABŞ-ın Cənubi Qafqazla bağlı siyasəti haqqında qızğın debatlara səbəb olub və bu müzakirələr hələ də başa çatmayıb. Amerikalı rəsmi mənbə Turan-ın müxbiri ilə söhbətində bildirib ki, ABŞ əvvəlki kimi Rusiyanın Gürcüstana qarşı hədələri ilə bağlı məlumatlardan narahatdır.

“Məsələ ondadır ki, nə qədər ki, münaqişələr tam həll olunmayıb, həmişə sabitliyin pozulması imkanı var, istər Dağlıq Qarabağ olsun, istər Abxaziya, Cənubi Osetiya və ya Qafqazın istənilən başqa yeri”, deyə rəsmi mənbə bildirib.

Bir çox qərb analitikləri Rusiya və Gürcüstan arasında münaqişənin tənzimlənməsinə hansı amillərin mane olması ilə bağlı baş sındırmaqda davam edirlər.

Turan-ın Vaşinqton müxbiri bu məsələ ilə bağlı ABŞ Dövlət Departamenti və HDQ sistemində 33 il iş stajı olan təcrübəli diplomat Ersprinq Deylə müraciət edib.

“İlk növbədə, müharibənin Rusiyanın maraqlarına uyğun olduğunu düşünmürəm. Keçmiş münaqişə göstərdi ki, Rusiya ordusu acınacaqlı vəziyyətdədir. Bundan başqa, bu yaxınlarda bir sıra narazı rus generallarının Medvedevə qarşı çıxışı oldu. Hələlik onların nə dərəcədə güclü olduğu və nə istədikləri aydın deyil, amma bu, qeyri-adi haldır”, deyə o bildirib.

Bu yaxınlarda bəzi Vaşinqton analitikləri İrana qarşı müharibə olacağı təqdirdə Rusiya və Gürcüstan arasında münasibətlərin gərginləşməsi mümkünlüyü ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər. 

“Rusiya və ya başqa birisi üçün bu müharibənin nəticələrini proqnozlaşdırmaq olma. Lakin nə qədər ki, Obama hakimiyyətdədir, ABŞ çətin ki, hansısa addımı atsın. Amma hakimiyyətə Romni gəlsə ABŞ-ın cavabı daha sərt olacaq. Lakin düşünmürəm ki, rus ordusu hazırda haraya isə hücum etmək iqtidarındadır”, deyə o bildirib.

Rusiyanın aqressiv xarici siyasət yürütməyə hazır olmasına qədər bir müddət vaxt keçəcək, Ersprinq belə hesab edir. -25В-