Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi əsassız tənqidi qəbul etmir

Bakı/08.08.20/Turan: Azərbaycanın diaspor təşkilatlarında birlik yoxdur. Hər bir xarici ölkədə birdən çox Azərbaycan təşkilatı var və çox vaxt onlar bir-biri ilə münaqişə aparır. Hamını heç olmasa konfransda iştirak üçün birləşdirmək mümkün olmur. Azərbaycanın həmin ölkələrdəki səfirlikləri “öz” təşkilatlarını ayıraraq və dövlət “formatına” uyğun olmayan azərbaycanlılarla əməkdaşlıq etməyərək, diasporda təfriqə yaradır, - xaricdə yaşayan azərbaycanlılar sosial şəbəkələrdə belə yazırlar.

“İdeyası olan və işləyən diaspor təşkilatları var! Komitədə də onları tanıyırlar. Sadəcə olaraq sizin onları görməməyinizi istəyirlər”.

“Əslində, bəlkə də birləşdirici məqsəd yoxdur, amma hamı Vətən, dil, ünsiyyət üçün darıxır və bunu elə-belə, ənənələrsiz etmək olmur. İlkin mərhələdə birləşmək üçün dəstək lazımdır”, deyə Rusiya və ABŞ-dakı azərbaycanlılar yazırlar.

Bakının diaspordakı problemlərdən xəbəri var. Onların həlli üçün 2018-ci ilin aprelində Azərbaycanın Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri vəzifəsinə Milli Məclisin deputatı Fuad Muradov təyin edilib. Amma bu təşkilatın ünvanına vaxtaşırı tənqidlər səngimir.

Bu idarə nə ilə məşğul olur? Turan Dövlət Komitəsinin eksperti Teymur Atayevlə bu barədə söhbət edib.

O, məsələnin belə qoyulması ilə razı deyil. Son iki ildir komitə çox fəaldır. Məsələn, 2018-2019-cu illərdə Dövlət Komitəsinin təşəbbüsü ilə ilk dəfə olaraq Azərbaycan diasporunun gəncləri üçün yay düşərgələri keçirilib. Birinci düşərgə (Şamaxı rayonunda) ADR-in 100 illiyinə həsr edilib, ikincisi isə İmadəddin Nəsiminin 650 illiyi ilə bağlı keçirilib. Amma məhz birinci düşərgədə Azərbaycan diaspor gənclərinin şəbəkəsinin bünövrəsi qoyulub. Bu şəbəkənin qarşısına Azərbaycan haqqında siyasi məlumatları dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq, dünya ictimaiyyətini bizim mədəni-tarixi irsimizlə tanış etmək vəzifəsi qoyulub. Düşərgələrin iştirakçıları yaşadıqları ölkələrdə mühüm təbliğat addımlarını həyata keçirməyə başlayıblar.

Dövlət Komitəsi öz üzərinə müstəsna olaraq əlaqələndirmə funksiyalarını götürərək, diaspor təşkilatları ilə “şaquli xətt” üzrə işləmir. Digər bir məsələ ondan ibarətdir ki, hazırki şəraitdə ümumi proqramlar müxtəlif ölkələrdəki Azərbaycan təşkilatlarının nümayəndələrinin iştirakı ilə onlayn konfranslarda müzakirə olunur. Bundan başqa, Dövlət Komitəsi uğurla həyata keçirilən bir sıra layihələrin təşəbbüskarı olub. Onlardan biri də “Beyin qazanma proqramı”dır, onun məqsədi milli universitetlərdə xaricdə yaşayan Azərbaycan əsilli mütəxəssislərin mühazirələrini təşkil etməkdir (bu mühazirələr zamanı onlar öz bilik, bacarıq və təcrübələrini bölüşürlər).

T.Atayev digər konkret tədbirləri də sadalayıb. Macarıstanda Dunayvaroş Universitetinin kitabxanasında Azərbaycan kitabı guşəsi açılıb. Marneuli şəhərində (Gürcüstan) Gürcüstan azərbaycanlılarının inteqrasiya mərkəzi (təhsil dairələri ilə) yaradılıb. Rotterdamda (Niderland) azərbaycanlılara məxsus “Qarabağ” idman klubu rəsmi olaraq qeydiyyatdan keçib. Fransanın Nant şəhərində “Qarabağ” Azərbaycan məktəbi fəaliyyət göstərir.

Arzu edənlər bu və digər tədbirlər haqqında Dövlət Komitəsinin Azərbaycan, ingilis və rus dillərində məlumatların yer aldığı saytından ətraflı məlumat əldə edə bilərlər. “Diaspor TV” internet televiziyası və “Diaspor FM” radiosu fəaliyyətini davam etdirir. “Diaspor TV”də onlayn “Azərbaycan dili” dərsləri təşkil edilib, həmçinin “Qarabağ”, “Sabahın xeyir, Azərbaycan” və digər rubrikalar açılıb. Paralel olaraq “Xaricdə yaşayan azərbaycanlıları tanıyaq” layihəsi və s. həyata keçirilir. Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin təşəbbüsü ilə “Azərbaycan Diaspor Gənclərinin Peşəkar Şəbəkəsi” layihəsinin onlayn açılış mərasimi keçirilib.

DK-nin iştirakı ilə diaspor təşkilatlarının birləşdirilməsi üzrə işlər həyata keçirilir, deyə Atayev sözünə davam edib. Son bir il ərzində Diaspor Təşkilatlarının 27 ölkənin azərbaycanlılarını əhatə edən 11 Koordinasiya Şurası yaradılıb; xaricdə yaşayan soydaşlarımıza şəbəkədə yardım, onların vahid platformada birləşdirilməsi üzrə addımlar atılıb. Mətbuat Mərkəzi, təşkilat və təbliğat işləri sahəsində İKT fəaliyyət göstərir. Mərkəzin saytında 49 ölkədə fəaliyyət göstərən 500-ə yaxın diaspor təşkilatı haqqında məlumatın yer aldığı xəritə ilə tanış olmaq olar.

Dövlət Komitəsi nəzdində yaradılmış Operativ Qərargah sərhədlər bağlanmazdan əvvəl Azərbaycana qayıda bilməyən ölkə vətəndaşlarının vətənə qaytarılmasının təşkilində fəal iştirak edir.

2020-ci ilin iyuLunda diaspor təşkilatlarının fəaliyyəti fəallaşıb, bu, Tovuz rayonunda Ermənistan SQ-nin təcavüzünə cavab olaraq özünü göstərib. Avropa Azərbaycanlıları Konqresi, Şərqi Avropa, Skandinaviya, Benilüks ölkələri, Niderland-Belçika, Fransa, İspaniya, İtaliya Azərbaycanlılarının Koordinasiya Şuraları, “Azərbaycan Evi” və “Qardaşlıq” təşkilatının (Macarıstan) nümayəndələri, Almaniya Azərbaycanlıları Alyansı, Moldova Azərbaycanlıları Konqresi, Norveçdə “CAN” Azərbaycan diasporu, Finlandiya, Avstraliya Azərbaycanlıları Assosiasiyaları, Litva Azərbaycanlılarının gənclər təşkilatları və “Azərbaycan-Türkiyə” (Finlandiya), Misir Azərbaycanlılarının “Vətənpərvər” Diasporu, “İordaniya-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyəti”, Respublika Azərbaycan Milli Mədəniyyəti Mərkəzi (Özbəkistan), “Ata Yurd-Köçəri” Azərbaycanlıların etno-mədəniyyət Mərkəzi və “Heydər” gənclər təşkilatı (Qazaxıstan) dünya ictimaiyyətinə bəyanat və müraciətlərlə çıxış edib.

Rusiya azərbaycanlılarının diaspor təşkilatları birgə bəyanat imzalayıblar və ayrı-ayrı müraciətlərlə çıxış ediblər. “Ukrayna Azərbaycanlılarının Birləşmiş Diasporu” Ümumukrayna İctimai Təşkilatının sədri Hikmət Cavadov və sədr müavini Murad Cəfərov nüfuzlu Ukrayna nəşrləri olan gordonua və obozrevatel-də baş verənlərlə bağlı yazılar dərc ediblər.

Yəhudi həmvətənlərimiz: “Azərbaycan Evi”, “AZİZ” İsrail-Azərbaycan Beynəlxalq Assosiasiyası (İsrail), Yəhudilərin Humanitar Təşkilatı (ABŞ) da çıxış ediblər.

“Azərbaycan Dostları”, “Paris Azərbaycan Evi” (Fransa), “Ana Vətən” Niderland Qadınları Birliyi və Niderlandda Türkiyə Mədəniyyəti Mərkəzindən siyasi bəyanatlar daxil olub.

Azərbaycana Türkiyədən xüsusi dəstək göstərilib, burada “Türkiyə-Azərbaycan Dostluğu” cəmiyyəti, Ankarada “Azərbaycan Evi”, Heydər Əliyev adına Mədəniyyət evi və Türkiyə-Azərbaycan Assosiasiyaları Federasiyası, “Azərbaycan Mədəniyyət və Həmrəylik Assosiasiyası” (İzmir), “Türk dünyası” Jurnalistlər Federasiyası, Iğdırda “Azərbaycan Evi”, Azərbaycan Tələbə İttifaqı (Kayseri), “Azərbaycan Mədəniyyət və Həmrəylik Assosiasiyası” (İstanbul, Manisa), “Azəraycan Evləri Assosiasiyası” (Kocaeli Derince) və bir çox digər təşkilatlar özlərini göstəriblər.

Azərbaycan ictimai xadimlərinin, xüsusən iqtisadçı Qubad İbadoğlunun və keçmiş diplomat Arif Məmmədovun tənqidi çıxışları ilə bağlı şərh verən Temur Atayev deyib:

- Burada problem yoxdur. Dövlət Komitəsi şəffaf təşkilatdır, açıq fəaliyyət göstərir. Buna görə istədikdə idarənin portalında dərc edilmiş məlumatlarda verilən suallara cavab tapmaq olar. Hücumların diaspor hərəkatımızın misli görünməmiş inkişafı fonunda baş verməsi də başqa məsələdir. Son aylar ərzində diaspor təşkilatları böyük iş həyata keçiriblər. Dövlət Komitəsi müasir rəqəmsal imkanlardan istifadə ilə bir çox yeni iş formalarına başlayıb. Komitənin strukturunda informasiya şöbəsi fəaliyyət göstərir. Tənqidçilər niyə iradlarına keyfiyyətli cavab almaq üçün konkret suallarla oraya müraciət etmirlər? – deyə Azərbaycanın Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin məsləhətçisi Teymur Atayev sual edib.