Kölgə iqtisadiyyatına qarşı mübarizə üçün nə lazımdır?

Bakı/12.10.18/Turan: Azərbaycanın Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası bu sektorun effektivliyinin artırılması üzrə ümidləri doğrultmadı. Bu fikri Turan agentliyinin "Çətin sual" verilişinə müsahibəsində maliyyə məsələləri üzrə ekspert Samir Əliyev bildirib.

Palatada bu yaxınlarda baş vermiş struktur dəyişikliklərini və Müşahidə Şurasının ləğv edilməsini şərh edən Əliyev xatırladıb ki, Palata maliyyə-bank sektorunda vəziyyətin tənzimlənməsi üçün yaradılıb. Orada beynəlxalq korporatif idarəetmə mexanizmi tətbiq edilib. Amma sonradan nizamnaməyə İdarə Heyətinin səlahiyyətlərinin genişləndirilməsi məqsədilə dəyişikliklər edilib. Nəticədə ikili hakimiyyət yaranıb ki, bu da palatanın effektivliyinin azalmasına gətirib çıxarıb.

Ötən il ərzində Palatanın fəaliyyəti bir neçə bankın bağlanması və bir sıra kredit təşkilatlarının lisenziyalarının geri alınması ilə yadda qalıb. Palata AMB-dən daha sərt tələblər tətbiq edib. Nağd ödənişlər üzrə amansız məhdudiyyətlər tətbiq edilib, əlavə olaraq 1% sadələşdirilmiş vergi tətbiq edilib. Bu tədbirlər bankların fəaliyyətinin məhdudlaşdırılmasına gətirib çıxarıb, onların normal fəaliyyəti üçün problemlər yaradıb. Digər tərəfdən, Azərbaycanda hələ də qiymətli kağızlar bazarı yaradılmayıb.

Heç kim üçün sirr deyil ki, ölkədə böyük həcmdə kölgə iqtisadiyyatı mövcuddur. Maliyyə monitorinqi xidmətinin yaradılmasına və digər addımlara baxmayaraq, çirkli pulların yuyulmasına qarşı mübarizədə əhəmiyyətli nəticələr yoxdur.

KİV və beynəlxalq təşkilatlar çox vaxt kölgə iqtisadiyyatının yüksək səviyyədə olmasından, gizli pul köçürmələrindən və s. yazırlar. Amma buna heç bir rəsmi reaksiya yoxdur. Bu sahədə hesabatlılıq artırılmalıdır, deyə ekspert bildirib. Bir tərəfdən bankların fəaliyyətinə nəzarət artırılmalıdır, digər tərəfdən bu qurumlar öz məlumatlarını açıqlamalıdır.

Kölgə iqtisadiyyatına qarşı mübarizə üçün nağdsız ödənişlər sistemi inkişaf etdirilməlidir. Eyni zamanda real sektorda şəffaflığın artırılmasına nail olmaq lazımdır, ekspert belə hesab edir. -03D06-