Media-icmal 01.05.20

Koronavirus pandemiyasına qarşı mübarizə, hüquq-mühafizə orqanlarında kadr dəyişiklikləri, vətəndaşın manat qayğıları, iş yerlərinin ixtisar edilə bilməsi və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

“Azərbaycan” qəzeti “Qlobal pandemiyaya qarşı uğuru sosial məsuliyyətsizliklə əldən verməyək” sərlövhəli məqalədə koronavirus pandemiyasına qarşı aparılan mübarizəni dəyərləndirir. 

Müəllif bu virusun bir “bəla” olduğunu, ona yoluxmamaq üçün qoyulan qaydalara əməl olunması zərurətini xüsusi vurğulayır.      

Müəllif əlavə edir ki, dünyanın nəhəng dövlətlərinin koronavirus qarşısında aciz durumu göstərir ki, getdikcə pandemiyanın miqyası daha da böyüyür.

Yazı müəllifi deyir ki, Azərbaycanda virus yeni alovlandığı vaxt görülən tədbirlər öz müsbət təsirini göstərməyə başladı, ölkə daxilində virusu yox etməyin bir addımlığındayıq.

Müəllif deyir ki, artıq aprelin 27-dən məhdudiyyətlərin bir qismi yumşaldılıb.

Məqalədə deyilir ki, bu mübarizədə mühüm addımların atılması, dövlətin imkanlarının virusun yayılmasının qarşısının alınmasına və onun fəsadlarının aradan qaldırılmasına yönəldilməsi isə birbaşa Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli və çevik siyasəti nəticəsində əldə olundu.

Müəllif deyir ki, virusun gəldiyi ünvan dəqiqləşdirilən kimi qonşu dövlətlərlə birlikdə sərhədlərin bağlanmasına qərar verildi, Azərbaycan digər ölkələri qabaqlamaqla səhiyyə sisteminin hazırlanması və düzgün idarəçiliyin qurulması üçün əlavə vaxt qazandı”.

Yazı müəllifi deyir ki, pandemiyanın ölkə ərazisində yayılmasının qarşısı dövlət tərəfindən alınıb, amma bu, vətəndaşlarda virusun tamamilə məhv olması, yoluxma riskinin sıfıra enməsi hissi yaratmamalıdır, arxayınlığa qapılaraq sevinmək hələ tezdir: “Nə qədər ki, koronavirusa qarşı peyvəndlər effektiv olmayıb və Yer üzündən bu bəla tamamilə çəkilməyib, təhlükənin sovuşduğunu düşünmək yersizdir”, deyə müəllif diqqətə çatdırır.

Müəllifə görə, ilkin mərhələdə dövlət-vətəndaş həmrəyliyi virusun geniş yayılmasının qarşısını alıb, indi də tələb və tövsiyələrə əməl olunmalı, əldə edilən qələbə qorunub saxlanılmalıdır: “Özümüzün, ailəmizin, doğmalarımızın təhlükəsizliyinə görə sosial nəzarəti gücləndirməliyik. Məsuliyyətsiz davrananlarla bağlı tədbir görülməsi üçün də aidiyyəti qurumlara məlumat verməliyik. Yalnız bu halda koronavirusun zəhərli zəncirini qıra və ölüm nəfəsini boğa bilərik”.

“Müsavat.com”da dərc edilən “DİN, DTX, indi də Baş Prokurorluq rəhbəri” sərlövhəli məqalədə ekspertlər hüquq-mühafizə sistemindəki dəyişiklikləri şərh edirlər.

Ekspertlər Prezident İlham Əliyevin təqdimatına əsasən, baş prokuror vəzifəsinə Baş prokurorun müavini - Azərbaycan Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin rəisi Kamran Əliyevin namizədliyini şərh edirlər.

Deputat Fazil Mustafa hesab edir ki, bu kadr dəyişikliyi prosesi total şəkildə məhkəmə sisteminə yonəlməlidir və bu zaman hüquq islahatlarının, kadr dəyişikliklərinin daha müsbət mənzərəsi üzə çıxacaq. 

Hüquqşünas Əkrəm Həsənov isə deyir ki, həm DİN-də, həm də Baş Prokurorluqda elə birinci şəxsin müavinləri vəzifəyə gəlib, bunu isə köklü kadr dəyişikliyi hesab etmək olmaz, daha çox həmin şəxsin sonradan nə edəcəyi daha vacibdir.

Ə.Həsənov hesab edir ki, Baş Prokurorluq sistemində vəziyyətin dəyişməsi üçün çox ciddi kadr dəyişiklikləri olmalıdır.

“Yeniavaz.com”da dərc edilən “Azərbaycanda insanların manata olan inamı azalıb” sərlövhəli məqalədə milli valyutaya inamın azalması iddiası gündəmin müzakirəsinə daşınır.

Müəllif bu ilin mart ayında əhalinin banklardakı əmanətlərinin kəskin şəkildə azalmasını manata inamın azalması kimi dəyərləndirir. Müəllif rəsmi məlumatlara istinadən deyir ki, mart ayının əvvəlində fiziki şəxslərin banklarda 8 milyard 694,4 milyon manat əmanəti olub.

Müəllifin sözlərinə görə, mart ayında əmanətlər 5,1% və ya 442,7 milyon manat azalaraq aprel ayının əvvəlində 8 milyard 251,7 milyon manata enib.

Müəllif deyir ki, azalma daha çox manatla yerləşdirilən əmanətlərdə qeydə alınıb, bu kateqoriya əmanətlər son bir ayda 421 milyon manat azalaraq 3 milyard 701,7 milyon manta düşüb.

Məqalədə xarici valyutada olan əmanətlərin də son bir ayda 21,7 milyon manat azalaraq 4 milyard 550 milyon manata endiyi qeyd edilir.

“Rəqəmlərdən də göründüyü kimi əhalinin manatla olan əmanətlərinin azalması ölkədə gözlənilən devalvasiya ehtimalı ilə bağlıdır. Banklarda manatla olan əmanətlərin azalmasına paralel olaraq mart ayında ölkədə dollara tələbat da kəskin artıb. Təsadüfi deyil ki, bu ilin mart ayının 10-da valyuta satışı bu il ərzində ən yüksək səviyyəyə – 323,2 milyon dollara çatıb.

“Sfera.az” “Məhsul bazarda satılmırsa iş yerlərinin ixtisarı zərurətə çevrilir” sərlövhəli məqalədə iş yerlərinin ixtisara düşməsinin səbəbləri barədə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin dosenti Mənsur Bərxudarovla söhbətləşir.

M.Bərxudarov iddia edir ki, böhran zamanı iş yerlərinin ixtisar edilməsi zərurətə dönür və bunun alternativi yoxdur. Onun fikrincə, hazırda koronavirus pandemiyası dünya iqtisadiyyatında böhranlı vəziyyət yaradıb: “Pandemiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün həyata keçirilən təcridolunma siyasəti nəticəsində istehsal məhdudlaşıb”.

M.Bərxudarov iddia edir ki, elə bir ölkə yoxdur ki, böhran ona toxunmamış olsun. “Sadəcə ölkələrin dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya səviyyəsindən asılı olaraq, bu ziyanın miqyası dəyişə bilir. Yəni ən çox ziyan çəkənlər elə dünya iqtisadiyyatına ən çox inteqrasiya olunanlardır. Bu böhran, zənnimcə, hələ uzun müddət davam edəcək”.

M.Bərxudarova görə, əgər məhsul bazarda satılmırsa, onun istehsalına ehtiyac yoxdursa, həmin iş yerlərinin ixtisar edilməsi alternativi olmayan zərurətə çevrilir. Bu gün də görürük ki, ən çox ziyan çəkən xarici iqtisadi fəaliyyətlə məşğul olan iri korporasiyalardır... Lakin proses onlarla məhdudlaşmayacaq və zəncirvari olaraq miqyasca daha kiçik olan biznes subyektlərinə də sıçrayacaq”.

Deputat Vüqar Bayramov isə deyir ki, neft sektoru koronavirus pandemiyasının ən çox təsir göstərdiyi sahələrdən biridir.

Deputata görə, Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti hətta aşağı neft qiymətləri şəraitində belə işçi heyətini qoruyub saxlaya bilər, indiki halda işçilərin ixtisar edilməsi nə arzuolunan, nə də məqsədəuyğundur.