Media-icmal 04.12.20

Qarabağ bölgəsində külək və günəş enerjisindən istifadə imkanları, təcili yardımın fəaliyyətinə baxış, işğal faktı ilə bağlı Azərbaycanın təzminat ala bilmək imkanları, sülhməramlı qüvvələrin fəaliyyətindəki narahatlıqlar və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

“Azərbaycan qəzeti”  isə “Erməni vandallarından təmizlənmiş ərazilərimizin potensialından maksimum istifadə olunacaq” sərlövhəli məqalədə işğaldan azad olunan ərazilərin iqtisadi potensialından istifadədən bəhs edilir.

Müəllif deyir ki, Qarabağ torpağı zəngin təbii sərvətlərə malikdir, bunların da ən başlıcası su ehtiyatlarına malik olmasıdır, belə ki, bu bölgə bol sulu çayları ilə seçilir.

Digər tərfdən, bölgədə elə ərazilər var ki, küləklidir, bu da  günəş enerjisindən istifadə etmək imkanları deməkdir, elmi araşdırmalara görə, bölgədə 4 min meqavatdan çox günəş, 500 meqavatadək külək enerjisi potensialı mövcuddur.

İlkin olaraq isə Cəbrayıl, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Laçın və Kəlbəcər rayonlarında günəş enerjisi istehsalı üçün 7 perspektiv ərazi müəyyən edilib.  Bu gün Azərbaycan enerji təhlükəsizliyini təmin edən nadir ölkələrdəndir. Onu da vurğulayaq ki, ölkəmiz təkcə neft, qazla bağlı tranzit ölkə deyil, həm də elektrik enerjisinin ötürülməsində bu statusu daşıyır. Azərbaycan Rusiya, Türkiyə, İran və Gürcüstan arasında elektrik enerjisinin tranzitində xüsusi əhəmiyyət kəsb edən ölkədir.

Müəllif yada salır ki, bu gün xarici investorlar iqtisadiyyatın bərpa olunan enerji sektoruna vəsait qoymaqda maraqlıdırlar və bu sahədə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının "Acwa Power” və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar” şirkətləri ilə 240 meqavat gücündə külək və 200 meqavat gücündə günəş enerjisi layihələrinin reallaşdırılması istiqamətində icra müqavilələri imzalanıb.

Müəllif deyir ki, yekun müqavilələr imzalanandan sonra şirkətlər tərəfindən stansiyaların inşasına başlanılması və 2023-cü ilədək istismara verilməsi planlaşdırılır.

“Redaktor.az” saytı isə “İnsanlar təcili yardımla əlaqə yarada bilmirlər" – vəziyyət pisləşib” sərlövhəli məqalədə ölkədə COVİD-19 pandmeiyasına qarşı aparılan mübarizəni dəyərləndirir.  

Həkim-radioloq düşünür ki, koronavirusun yayılmasının qarşısı alınmadı, bu baxımdan artıq əsas məsələ virusun qarşısını almaq yox, ağır xəstələrin müalicəsini təmin etməkdir.

Onun deməsinə görə, TV-lərdə 24 saat COVID-19 virusunun müalicəsi ilə məşğul olan həkimlərin konsultasiyaları təşkil edilməlidir, səbəb də budur ki, insanlar həkim tapmır, bir-birindən resept öyrənir, yaxud da koronavirusdan anlayışı olmayan həkimlərin yazdığı müalicəni alırlar.

“Bu da bir çox hallarda əks effekt verir. Bu baxımdan TV-lərdə koronavirus həkimlərinin konsultasiyasının olması önəmlidir”, - A.Əliyev bildirir.

A.Əliyev TƏBİB-in və Səhiyyə Naziriyinin fəaliyyətini də tənqid edib, “İnsanlar TƏBİB-in “qaynar xətt”i, təcili yardım, poliklinikalarla əlaqə yarada bilmirlər. Təsəvvür edin, xəstənin vəziyyəti pisdir və təcili tibbi yardıma zəng edir, bu zaman ya xəttə düşmək olmur, ya da telefonlara cavab verilmir”.

Həkim-radioloq həkimləri qınamadan deyir ki, işin təşkili çox yanlış qurulub, TƏBİB-də və Səhiyyə Nazirliyində kifayət qədər boşluq var, xüsusilə son günlər TƏBİB-lə bağlı şikayətlərin sayı həddindən artıq çoxalıb.

“Metbuat.az”  saytında isə “Zəngəzur Azərbaycana təzminat əvəzinə verilə bilərmi?” sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Bu məqalədə söhbət Ermənistanın Azərbaycan əraziərinin müəyyən hissəsini 30 ilə yaxın işğalda saxlayaraq vurduğu ziyana görə ödəyəcəyi təzminatdan gedir və bu məsələ cəmiyyətdə müzakirə mövzusudur.

Son günlərdə isə bu təzminata əvəz olaraq Ermənistandakı  Zəngəzur ərazisinin Azərbaycana verilə bilməsi ətrafında mzakirələr açılır.

İqtisadçı-ekspert Elman Sadıqov hesab edir ki, bu mövzu müzakirə və mübahisələrə açıqdır, belə bir ərazi təzminatı İkinci Dünya Müharibəsindən sonra  Rusiya  ilə Almaniya arasında olub.

İqtisadçıya görə, təzminat iddiaları reallaşa biləcəyi halda Ermənistan iqtisadiyyatının daha da ağırlaşacağı aydındır.

E.Sadıqov hesab edir ki, Ermənistan militarist olaraq silahlanmaya meylli ölkədir, təmzinat məsələsi ortaya çıxarsa bu silahlanmaya ciddi problem yaradar.

Onun fikrincə, bu təzminat iddiaları Ermənistanı daim təzyiq altında saxlayan amil olacaq.

E.Sadıqov deyir ki, kompensasiya hesablanmasında torpağın qiymətləndirilməsi əsas məsələdirsə, daha çətini mədəni abidələrə vurulmuş ziyanın dəyərləndirilməsidir və buna xarici mütəxəssislər də cəlb edilə bilər.  

Ekspert vurğulayır ki, Ermənistan təzminatı ödəyə bilmədiyi halda müxtəlif   vasitələrlə, o cümlədən ərazi verməklə ödəyə bilər.

“Azpolitika.info” saytı isə “Qarabağda həlli vacib problemlər və ... - Rusiya sülhməramlılarının fəaliyyətində narahatlıq yaradan məqamlar...” sərlövhəli məqalədə müəllif  Rusiya sülhməramlıları qüvvələrinin bölgədə  xoşniyyətli olmadıqları iddiasını ön plana çıxarır.

Müəllif bu qüvvələrin üçtərəfi 10 noyabr razılaşmasında  onlar üçün ayrılan çərçivədən kənara çıxdıqlaraını, bunun isə cəmiyyətdə ciddi narahatlılqar yaratdığı vurğulanır.

Müəllif əlavə edir ki, Rusiyanın bəzi rəsmi şəxslərinin Azərbaycana qarşı ağır dövləti cinayət törətmiş erməni separatçıları ilə birbaşa təmaslar qurması və bölgə idarəçiliyini birgə həyata keçirmələri narahatlıq doğuran əsas məəslədir.   

“Həmin şəxslər başda Araik Arutunyan olmaqla Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən beynəlxalq axtarışa verilib. Amma həmin cinayətkarlar hətta Moskvaya səfər edir, bəzi rəsmi şəxslərlə danışıqlar aparırlar. Bu isə Azərbaycanın suverenliyinə hörmətsizlikdir”, - müəllif bildirir.

Müəllifə görə, daha bir narahatlıq doğuran məsələ Rusiya Müdafiə Nazirliyinin bu fəaliyyəti Ermənistan rəhbərliyi ilə koordinasiya etməsidir.”Bu ölkənin nə hüquqi baxımdan Azərbaycanın bölgəsinə nə aidiyyatı var, nə humanitar ”.

Daha bir narahatlıq mənbəyi Ermənistan rəhbərliyi nümayəndələrinin Azərbaycanın Xankəndinə gəlməsi və sülhməramlıların buna mane olmamasıdır.

Müəllifə görə, üçüncü vacib məqam isə Dağlıq Qarabağda Rusiyanın humanitar məsələlərin həlli üçün qurumlar təsis etməsidir. Bu, Azərbaycan Konstitusiyasına ziddir.