Media-icmal 07.08.18

Aqrar sektordakı uğurlar, problemli kreditlərin həllini tapması yolları, maliyyə nəzarətinin təşkili və s. bugünki (07 avqust, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır...

Goranboyda aqrar göstəriciləri

"Azərbaycan" qəzeti "Aqrar sektorda yüksək göstəricilərə nail olunmuşdur" sərlövhəli məqalədə Goranboy rayonunda qazanılan iqtisadi uğurları dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, son illər həyata keçirilən irimiqyaslı layihələr nəticəsində rayon iqtisadiyyatının səviyyəsi bir neçə dəfə yüksəlib, əhalinin güzəranı xeyli yaxşılaşıb: "Xüsusilə, aqrar sektorda əldə edilən uğurlar ildən-ilə artmış, ənənəvi kənd təsərrüfatı sahələri daha da inkişaf etmişdir. Rayonda unudulmuş bəzi kənd təsərrüfatı sahələri də yenidən dirçəldilmiş, hətta qısa zaman ərzində yüksək göstəricilərə nail olunmuşdur".

Yazı müəllifi yol çəkilişlərinin, Dəliməmmədli yarımstansiyasının, "Regional Aqropark"ın və Şəmkir-Samux-Goranboy magistral suvarma kanalının ikinci növbəsinin açılışında dövlət başçısının iştirak etməsini xüsusi vurğulayır:

"Ölkə rəhbərinin tapşırıq və tövsiyələrini əldə rəhbər tutan rayon sakinləri, demək olar ki, aqrar sektorun bütün sahələrində yüksək göstəricilərə nail olmuşlar".

Müəllif vurğulayır ki, rayon əhalisinin 60 faizi təmir edilmiş yollardan istifadə edir, yeni elektrik xətləri çəkilib, fasiləsiz elektrik təchizatı həll olunub, ev təsərrüfatının 95 faizi qazlaşdırılıb, içməli su təchizatı həllini tapıb, 40-dan çox məktəb təmir edilib və yaxud tikilib. Yeni aqroparkın fəaliyyətilə ərzaq təhlükəsizliyi həllini tapıb və işsizliyin aradan qaldırılmasına səbəb olub.

Müəllifin yazdığına görə, aqrar sahədə də uğurlar qazanılır, pambıqçılığın, tütünçülüyün və baramaçılığın inkişafı ilə bağlı qəbul edilmiş dövlət proqramları uğurla icra olunur.

Həmin sahələrin inkişaf etdirilməsi və daha yüksək məhsuldarlıq əldə edilməsi üçün tədbirlər görülür: "Bu il kümçülər 9,8 ton barama istehsal edərək yüksək göstəriciyə nail olublar. Cari təsərrüfat ilində 5 min hektar sahədə pambıq, 8 min hektar sahədə isə tütün əkilib. Rayon taxılçılarının göstəriciləri də yüksək olub. Bu ilin məhsulu üçün 18 min 774 hektarda taxıl yetişdirilib. Artıq 17 min 67 hektar sahənin məhsulu biçilmişdir. Hər hektardan məhsuldarlıq 30 sentnerdən çoxdur.

Müəllif deyir ki, "Boz dağ" massivində yaradılmış "Region Aqroparkı" üçün Şəmkir maşın kanalından 12,1 kilometr uzunluğunda su kəməri çəkilib, su anbarları inşa edilib, müasir suvarma qurğuları yaradılıb, 14 kilometr uzunluğunda yüksək gərginlikli elektrik xətti çəkilib, transformator quraşdırılıb, təsərrüfat tam fəaliyyətə başlayanda 500 nəfər üçün yeni iş yeri açılacaq".
Hazırda Goranboyda işlərin qızğın vaxtıdır, bir tərəfdə tütün yığılırsa, digər tərəfdə pambıq tarlalarında iş gedir. Fermerlər məhsulu axıradək yetişdirmək və daha çox qazanc əldə etmək üçün çalışırlar.

Problemli kreditlər arta-arta gedir

"Novoye Vremya" qəzetində isə "Nazirlər Kabinetinin müdaxilə vaxtı və ya bir daha kredit borcları barədə" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif "problemli kreditlər" məsələsinin həll olunmasına hökumət səviyyəsində müdaxilənin vaxtı çatdığı iddiasını ortaya qoyur.

Məqalə müəllifi deyir ki, manat "tənzimlənən "üzən məzənnə"" şəraitində fəaliyyət göstərir, yəni manat indiki məzənnə sabitliyini süni yol ilə və ya valyuta müdaxiləsilə saxlaya bilir: "Bu halda manatın məzənnəsinin əsas dünya valyutalarına nisbətdə nə dərəcədə sabit olduğu məlum deyil, ölkənin bank sisteminin bütünükdə səmərəli fəaliyyəti isə bundan birbaşa asılıdır. Heç kəsə də sirr deyil ki, dollara nisbətdə manatın müəyyən sabitliyi belə Azərbaycanda bank böhranını aradan qaldırmayıb. Azərbaycanda vaxtı keçmiş kreditlərin ümumi həcminin 1 milyard 745,7 milyon manata çatması böhranın davam etdiyini göstərir. Bu həcm bu ilin iyun ayı ilə müqayisədə 2% artım deməkdir".

Müəllif Mərkəzi Bankın hesabatına istinadən deyir ki, ilin əvvəlindən bu kateqoriya kreditlər 7,3% artıb, ümumi kredit portfelində isə 14,4% təşkil edir.

Müəllif bildirir ki, vaxtı keçmiş kreditlərin həcmi bank sahəsinin fəaliyyət göstəricisidir və bu problem həll olunmadan banklar sistemli böhrandan çıxa bilməz, odur ki, ölkənin bank sistemi bunu birgə həll etməlidir: "Təəssüf ki, buna ciddi diqqət yetirilmir, hər bank kredit borcları məsələsini öz bildiyi kimi həll etmək istəyir. Kimi məhkəməyə verir, kimi qoyulan əmlakı müsadirə edir, kimi də fiziki təzyiqlə pullarını qaytarmağa çalışır. Bütünlükdə isə vəziyyət günbəgün pisləşir, problemli kreditlərin ümumi həcmi isə artmaqda davam edir".

Müəllif deyir ki, Nazirlər Kabineti bu problemə biganə qalmamalı, məsələyə müdaxilə edərək Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası və kommersiya bankları ilə birgə həll etməlidir.

Yazı müəllifi hesab edir ki, hökumətdə iqtisadi və maliyyə blokuna nəzarət edən dövlət məmurları problemin həllilə bağlı təşəbbüs göstərməlidir, çünki bank sistemi sağlamlaşmadıqca ölkə iqtisadiyyatı lazımi şəkildə inkişaf edə bilməyəcək: "Problemli kreditlər artdıqca isə inkişaf barədə danışmağa da yer qalmır və Nazirlər Kabineti problemli kreditlərin həlli üçün "yol xəritəsi" hazırlamalıdır. Nə Mərkəzi Bank, nə Palata, nə kommersiya bankları bunu etməyə qadir deyillər. Bankların kredit portfeli kiçilir, problemli kreditlərin payı isə artır"

Müəllif bütün ölkə vətəndaşlarını həyəcana salan bu vacib məsələnin həllinə Nazirlər Kabinetinin mümkün olduqca tez qoşulmasının lazım gəldiyini

bildirir.

Daha deməkdən də yorulmuşuq

"Oxu.az" da isə "Hər manatımızın qədrini bilməliyik" sərlövhəli məqalə diqqət cəlb edir.

Müəllif büdcə şəffaflığının təmin olunması üçün "nə etməli" sualını deputat Vahid Əhmədovla dəyərləndirir.

Deputat bu sahədə "Dövlət maliyyə nəzarəti haqqında" qanun layihəsinin qəbul olunmasının vaxtı çatdığını bildirir.

V.Əhmədov hesab edir ki, büdcə şəffaflığının təmin edilməsi üçün bu sənədin qəbul olunması həddindən artıq vacibdir. "Artıq neçə illərdir bunu deməkdən, təklif etməkdən, səsləndirməkdən yorulmuşuq. Həmkarım Əli Məsimli ilə həm parlamentin komitə, həm də plenar iclaslarında, sessiyaların açılışında, qanunvericilik işləri planının müzakirələrində hər dəfə bu məsələni dilə gətirmişik". V.Əhmədov bunu sayta açıqlamasında bildirib.

Deputat maliyyə nəzarətilə bağlı qanunvericiliyə ehtiyacın ciddi olmasının həm ölkənin öz durumundan, həm də dünyada baş verən qlobal proseslərdən qaynaqlandığını bildirir: "Neçə illərdir deyirik ki, maliyyə nəzarəti ilə bağlı qanunvericiliyə ehtiyac var. Biz 30 ildir müharibə şəraitində yaşayan ölkəyik. Eyni zamanda, dünyada 10 il öncə başlayan qlobal, dəhşətli maliyyə-iqtisadi kataklizm hər yeri "yandıra-yandıra" gedir, üstəlik, gündən-günə münaqişələr, qanlı qarşıdurmalar, terraktlar və sairə dünyanı, hər kəsi yeni suallar və çağırışlar qarşısında qoyur".

V.Əhmədov hesab edir ki, belə bir şəraitdə hər manatın qədrini bilmək kimi alternativsizlik özünü göstərir: "Hər qəpiyin hesabını aparmalıyıq, maliyyə, büdcə israfçılığına, qeyri-şəffaflığa qətiyyən yol verməməliyik. Bu işlərdə kimlər günahkardırsa, onların qanun, məhkəmə qarşısında dayanmasını, cavab verməsini tələb və təmin etməliyik".

Deputat deyir ki, bu sahədə ən güclü təsir mexanizmi maliyyə nəzarəti ilə bağlı qanunvericiliyin hazırlanması, müzakirələrə çıxarılması və qəbul edilməsinin sürətləndirilməsidir.

V.Əhmədov bu məsələdə arxayınçılığa, bəhanlərə son qoyulmasının vaxtının çoxdan çatdığını bildirir.

Deputat həmkarı Ə.Məsimovla bu istiqamətdə nə lazımdırsa etməyə, məsələnin müsbət həllini tapması üçün təkmil qanun layihəsi də hazırlamağa hazır olduqlarını bildirib.

"Odur ki, qarşıdan gələn payız sessiyasında digər vacib saydığımız qanunvericilik aktları kimi, bu məsələni də yenidən gündəmə gətirməyi, onun müsbət həllinə nail olunmasını düşünürük", deyə V. Əhmədov əlavə edib.