Media-icmal 10.08.20

Azərbaycanın İnternet resursları ölkənin sosial-iqtisadi və mənəvi-ictimai həyatı ilə bağlı yazılar dərc edirlər.

Dünyanın, eləcə də Azərbaycann  bir saylı problemi olan COVİD-19 pandemiyasına yoluxmalar ölkədə sürətlə azalır, sağalmalar eyni templə artır.

Operativ Qərargahın 2020-ci il avuqustun 9-na verdiyi məlumata görə, yeni yoluxanlar 87 nəfər, sağalanlar 308 nəfər, aktiv xəstə sayı 2714 nəfərdir.

“Azərbaycan” qəzeti koronavirusa yoluxma risklərinin azaldılması barədə vətəndaşlara tövsiyələr verir.

“Koronavirusa yoluxma riskinin artmasına yol verməmək üçün vətəndaşlar sıxlığın az olduğu çimərliklərə getməlidirlər” sərlövhəli məqalədə bundan bəhs edilir.

Məsələ budur ki, avqustun 5-dən çimərliklər xüsusi karantin rejiminin tələblərinə uyğun vətəndaşların istifadəsinə verilib. Bununla bağlı çimərliklərə axın başlayıb. Bu halda virusa yoluxma riski yüksəlib.  

Müəllif deyir ki, burada ən ümdə məsələ iki metrlik sosial məsafənin gözlənilməsi, dezinfeksiya məhlullarından istifadə olunmasıdır və bununla bağlı məlumat maarifləndirici lövhələrdə asılıb. 

Vətəndaşların çimərliklərdə sıxlıq yaratmaması təmin edilir, monitorinqlər aparılır, hər bir çimərliyin giriş və çıxışında "ASAN xidmət” könüllüləri fəaliyyət göstərirlər.    Eyni zamanda çimərlikdə təhlükəsizliyə Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) əməkdaşları nəzarət edirlər.

Müəllifə görə, şəhər sakinləri də çimərliklərin təmizliyinin yetərli səviyyədə olduğunu deyirlər.

"ASAN xidmət” könüllüləri istirahətə gələnlərin sayını kvotaya uyğun tənzimləməyə çalışırlar. Limit dolduqdan sonra giriş bağlanır və vətəndaşların daxil olmasına icazə verilmir.

Amma sonra çimərliyi tərk edənlərin sayı qədər vətəndaşların daxil olmasına şərait yaradılır. Könüllülər həftə sonları çimərliyə üz tutanların sayının digər günlərlə müqayisədə 2-3 dəfə çox olduğunu da diqqətə çatdırırlar.

Sosial Tədqiqat Mərkəzi isə Neftçala rayonunda su təminatının səviyyəsilə ilə bağlı rəy sorğusu keçirib. Bu haqda “Bizimyol.info” yazır.

Kür çayına su axınının azalması və Xəzərin suyunun çayın suyuna qarışaraq şorluq yaratması iyun ayından Neftçala rayonunda içməli və suvarma su problemi yaradıb.

Mərkəzin bildirməsinə görə, rəy sorğusu Neftçala şəhəri və ətraf kəndlər də daxil olmaqla 407 ev təsərrüfatı üzrə keçirilib.

Rəyi soruşulanların 92%-i son aylar ərzində içməli su, 45% isə üstəlik suvarma suyun təminatında da problemlər yaşadıqlarını bildiriblər. Təkcə suvarma suyundan çətinlik çəkənlər 3.9%-dir, 4,5% su  təminatında heç bir çətinliklə qarşılaşmadığını söyləyib. Respondentlərin əksəriyyəti (79.6%-i) mövcud problemlə son 3 ay ərzində qarşılaşdığını bəyan ediblər.

Sorğunun nəticələrinə görə, respondentlərin 83.5%-i hazırda içməli suyu su daşıyan maşınlar vasitəsilə əldə etdiklərini, 10%-i quyu suyundan faydalandığını bildirib.

Rəyin nəticəsinə görə, 78% hazırkı su təminatının onları qane etdiyini, 22% isə qane etmədiyini bəyan edib.

Respondentlərin 56%-i  bu problemin həllini yeni su kəmərlərinin çəkilşində (56.3%-i), 21.4% yeni artezian quyularının qazılmasında, 20.4% isə sudan istifadə ilə bağlı vərdişlərin dəyişdirilməsində (20.1%-i) gördüklərini söyləyiblər.

“Müsavat.com” saytında isə “Azərbaycanı ərzaq qıtlığı təhdid edirmi?” sualına iqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənovla cavab axtarılır.

Məqalədə indki COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı sərt karantin rejiminin yumşaldılması barədə Operativ Qərargahın avqustun 5-də verdiyi qərarın işsizliyi nə drəcədə aradan qaldıra biləcəyi, bu fonda dünya iqtisadiyyatının kiçildiyi indiki halda qıtlığın ola bilməsi mümkünlüyü araşdırılır.

R.Həsənova görə, bu yumşalmalar iqtisadi aktivliyə təsir göstərəcək səviyyədə deyil.

O, turizm, iaşə sektoru, ayrı-ayrı fəaliyyət sahələri, bir sıra iqtisadi istiqamətlər üzrə yumşaldılmaların olmadığını bildirir. Onun fikrincə, bu səbəbdən SMS icazənin ləğvi müəyyən dərəcədə fərdi tikinti işləri ilə məşğul olan insanların fəaliyyətinə şərait yaradıb.

“Beləliklə, ölkə iqtisadiyyatının aktivliyini artırmaq üçün karantin rejimində bir sıra başqa yumşalmalar tətbiq edilməlidir. Ötən illə müqayisədə bu ilin iyun ayında iaşə sektorunda 4,3 dəfə azalma qeydə alınıb. Lakin qeyd etdiyim rəsmi statistikadır, qeyri-rəsmi statistikada isə bu zərər 10-15 dəfə çoxdur. Turizm sahələrində isə 48 faiz azalma qeydə alınıb. Regionlara gediş-gəliş qadağası olduğu üçün daxili turizm də fəaliyyətdə deyil".

Ekpertə görə, bunların aradan qaldırılması üçün daha təkmil mexanizmlərə ehtiyac var: “Həm dünya ölkələri, həm də Azərbaycan müəyyən qədər pandemiya ilə yaşamağı öyrənməlidir, iaşə obyektlərinin hər hansı formada fəaliyyətinə şərait yaratmaq lazımdır”.

R.Həsənov deyir ki, karantin rejimi dünya ölkələri kimi Azərbaycanda da istehsal prosesinə neqativ təsir göstərir, bu da müəyyən risklər yaradır. Artıq dünya bazarında bir sıra məhsulların qiymətində artım baş verib.

Ekspertə görə, Azərbaycanda böyük qiymət artımı gözlənilmir, səbəb də budur ki, bu istiqamətdə əhalinin alıcılıq gücü onsuz da aşağıdır.

R.HəsənovAzərbaycanda qıtlıq təhlükəsilə bağlı dünya çapında istehsalın daralması ilə məhsullara tələbatın azalması, idxalı əvvəlki kimi təmin edə bilməməsi, təmin etdikdə qiymətlərin bahalaşması, Azərbaycandakı quraqlığın məhsul istehsalına mənfi təsiri və bazarlarda qıtlıq təhlükəsi yarada bilməsi kimi iki istiqamət göstərir.