Media-icmal 15.01.21

Qarabağda iqtisadi yüksəlişin təmin edilməsi, Mərkəzi Bank üçün yeni bahalı binanın tikilməsinə münasibət, Türkiyənin Azərbaycanda hərbi baza yaratmasının mümkünlüyü, pandemiya ilə bağlı sərt karantin rejiminin yumşaldıla bilməsi ehtimalı, Türkiyənin Qarabağ məsələsində iştirakının səviyyəsi və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

“Azərbaycan” qəzeti  “Azərbaycan Qarabağ zəfərini iqtisadi yüksəlişə çevirməyə qadirdir”  sərlövhəli məqalədə Azərbaycanın 2020-ci ildə hərb meydanında qazandığı zəfəri Qarabağ bölgəsinin inkişafı ilə iqtisadi qələbəyə çevirə biləcəyini dəyərləndirir.

Kommunikasiya Mərkəzinin rəhbəri Vüsal Qasımlı bildirib ki, “Gallup International”ın son sorğularının nəticəsinə əsasən, dünyada iqtisadi nikbinlik indeksinə görə, Azərbaycan ilk üçlükdə yer alır.

V.Qasımlı deyir ki, 2020-ci ildə Azərbaycan iqtisadiyyatında geriləmə 4 faizdən artıq olduğu halda qeyri neft-qaz sənayesinin modern texnologiyalar hesabına 11 faizdən artıq yüksəlməsi bu sektorun iqtisadiyyatda xüsusi çəkisini 16 faizdən çox edib.

Mərkəz rəhbəri deyir ki, neft hasilatının azalması fonunda TAP-ın istifadəyə verilməsi ilə Azərbaycanda qaz hasilatı ilbəil yüksəlir. Onun deməsinə görə, aqrar sahədə də artım daha çox intensiv yollarla baş verib.

Mərkəz rəhbəri bildirib ki, 2020-ci ilin ilk yar maliyyə-bank sektorunda ısında yaranan neqativ trendlər ilin ikinci yarısında müsbətə doğru dəyişmiş, böhran bu sektora “sıçraya” bilməyib, keçən il “fiskal fəza”dan istifadə etməklə dövlət büdcəsində 2,3 milyard manatlıq maliyyə təminatı yaradılıb.

V.Qasımlıya görə, Vətən Müharibəsində qazanılan zəfər hesabına yaranan yeni reallıq ölkə iqtisadiyyatının növbəti 10 ildə iki dəfə artırılmasına imkan verir: “Xüsusən də Qarabağda yaşıl enerji, dağ-mədən, metallurgiya, emal sənayesi, aqrar sahə və turizm kimi sahələr həm dövlət, həm də özəl yerli və xarici sərmayələr hesabına inkişaf etdiriləcək”.

“Yenisabah.az ” saytı isə “Mərkəzi Bankın yeni binasının puluna Qarabağda 15 min ev tikmək olar” sərlövhəli məqalədə

Azərbaycanda Mərkəzi Bank üçün nəhəng bina tikilməsi müzakirə olunur. 

Bunun əsassızlığını tanınmış iqtisadçı alim Qubad İbadolu belə ifadə edir:  “144,5 milyon əhalisi olan Rusiyanın Mərkəzi Bank binası 2 mərtəbəli, 45 milyon əhalisi olan Ukraynanın Mərkəzi Bank binası 4 mərtəbəli,  9,5 milyon əhalisi olan Belarusun Mərkəzi Bankı 5 mərtəbəli, İsveçrə Mərkəzi Bankının binası da 4 mərtəbədir”.

Qubad İbadoğlu deyir ki, Azərbaycanda 450 milyon manata Mərkəzi Banka 160 metr hündürlüyü olan 32 mərtəbəli inzibati bina tikilir və hər mərtəbəyə 14 milyon 62 min manat xərclənəcək: “Binanın sahəsi 67.926 kvadratmetr olacaq ki, bu hesabla da hər 1 kv. metrin tikintisinə də 6625 manat məsrəf ediləcək.  Bu, Heydər Əliyev Mərkəzindən sonra hər kv. metrə düşən tikinti xərclərinə görə ikinci bahalı dövlət obyekti olacaq.  

İqtisadçı yada salır ki, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə tikiləcək mənzillərin hər kv. metrinin smeta dəyəri  350 manat olacaq, bu hesabla  təkcə Mərkəzi Bankın binasının tikintisinə xərclənəcək vəsaitlə Qarabağda ümumilikdə 1 milyon 287 min 714 kv. metr yaşayış sahəsi olan mənzillər və hər biri 85 kv. metrdən olmaqla  15 min 149 ev tikmək olar.

Ekspert bildirir ki, bərpa üzrə Füzilidə 13500, Cəbrayılda isə 13000 evin tikilməsi planlaşdırılıb.

“Heç şübhəsiz ki, meqa korrupsiya layihələri, ağ fillər milli iqtisadiyyatın təkcə indiki yox, həm də gələcək durumunu çətinləşdirir, ölkəni inkişafdan saxlayır”, -Q.İbadoğlu bu tikintiyə mövqeyini ifadə edir.

“Metbuat.az” saytı isə “Putin Türkiyənin Azərbaycanda hərbi baza yaratmasına qarşı çıxa bilməyəcək-açıqlama” sərlövhəli məqalədə Azərbaycanda Türkiyə hərbi bazasının yaradılması mümkünlüyü və rəsmi Kremlin buna münasibəti müzakirə edilir.

Politoloq Məhəmməd Əsədullazadə hesab edir ki, 11 yanvar Moskva görüşündə prinsipial problemlər həllini tapmadı, amma Azərbaycan Türkiyə ilə  birgə bu problemləri perspektivdə həll edə bilər.

Politoloqa görə,  Azərbaycan vasitəsilə Ermənistana, Türkiyə vasitəsilə Yaxın Şərqə çıxmaq niyyətindədir. Politoloq vurğulayır ki, Rusiyanın Suriyada maraqları var  odur ki, dəmiryol əlaqəsini bərpa edib, Tatrus və Xmeyim hərbi bazasını yüklərin daşınmasını bu vasitə ilə ucuz başa gəlməsini planlaşdırır.

Politoloq hesab edir ki, ABŞ və Avropanın sanksiyaları, NATO ilə ciddi qarşıdurma Moskvanı Türkiyə ilə iqtisadi-siyasi əməkdaşlığı daha da inkişafa məcbur edir.

M.Əsədullazadə deyir ki, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında ciddi hərbi-texniki əməkdaşlıq yüksək səviyyədədir, ölkədə Türkiyə hərbi bazasının yaradılması mümkündür və Rusiya buna qarşı çıxış edə bilməyəcək.

“Yeniavaz.com”  saytı isə “Yanvarın 18-dən sonra karantin rejiminin yumşaldılması barədə qərar verilə bilər"-deputat” sərlövhəli məqalədə bəhs edilən zaman çağında sərt karantin  rejiminin yumşaldılmasının mümkünlüyü deputat Musa Quliyevlə müzakirə olunur.

Deputat hesab edir ki, karantinin yumşaldılmasına getmək üçün kifayət qədər əsas var.

Deputata görə, ötən ilin dekabrından tətbiq edilən sərtləşdirilmiş karantin kifayət qədər effekt verdi, yoluxma və ölüm sayı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb, ona görə yumşalmaya gedilməlidir. Amma bu o demək deyil ki, virus bitdi.

M.Quliyev praktikada olduğu kimi yumşalmanın mərhələli şəkildə həyata keçirilməsinin vacibliyini vurğulayıb.

“Müsavat.com”  saytı isə Türkiyə masada əyləşməsə də meydandadır – ekspertlərdən maraqlı açıqlamalar” sərlövhəli məqalədə Türkiyənin Qarabağ məsələsində fəaliyyətinə geniş imkan verilməsini müzakirə müstəvisinə gətirib.    

Müəllif deyir ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında gedən danışıqlarda Rusiyanın vasitəçi rolu ortadadır, masada fiziki mənada da üçüncü dövlət kimi məhz Rusiya əyləşib.

Bundan sonra müəllif əlavə edir ki, danışıqlar masasında Türkiyənin olmaması Azərbaycan ictimaiyyətində narahatlıq da yaradır. Amma qardaş ölkənin masada olmaması Azərbaycana hərbi-siyasi-texniki-mənəvi-informativ dəstəyinin olmasını əngəlləmədi: “Hazırda isə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinə aid hərbi təyyarələrin Azərbaycana eniş-qalxışının intensiv dövrüdür. Lakin bunu nə Ankara çox qabardır, nə rəsmi Bakı. Azərbaycan xalqı isə bu təyyarələrin gəliş-gedişindən məmnundur”, - müəllif  bildirir.

Politoloq Əhəd Məmmədliyə görə, Türkiyə birbaşa danışıqlar masasında əyləşməsə də qardaş ölkə siyasi-hərbi cəhətdən Azərbaycandadır. Bu, artıq hər kəsə məlumdur və hər kəs bunu təbii qəbul etməlidir: “Təkcə təyyarələr məsələsi deyil, eyni zamanda rayonlarda da kontingent yerləşir. Bizim üçün əsas budur”.

Qarabağ Azadlıq Təşkilatının sədri Akif Nağı deyir ki, Qarabağ məsələsi  Türkiyə məsələyə qoşulandan və Azərbaycan dövləti iradəsini ortaya gələndən sonra həllini tapdı.

“Türkiyədən hərbi təyyarələr gəlir, bunu hər kəs görür, heç kəs, o cümlədən Rusiya etiraz etmir. Etiraz etməyə əsas da ola bilməz”.