Media-icmal 15.03.18

Bakı Qlobal Forumunun mahiyyəti, elektrik enerjisi istehsalının azalması, vətəndaşların istrahət imkanlarının məhdudlaşması, bugünki (15 mart 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır ...

Qlobal mübadilə məkanı

"Azərbaycan" qəzeti "Dünya yenidən Bakıda toplaşır" sərlövhəli məqalədə Azəbaycanı qlobal dialoqun ən mükəmməl platforması kimi dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycanın bu keyfiyyətə malik olmasını neçə illərdir ki, beynəlxalq tədbirlərə uğurla ev sahibliyi etməsi də təsdiqləyir: "Dünya humanitar forumu, sivilizasiyalararası dialoq forumu, müxtəlif idman yarışları və digər qlobal əhəmiyyətli tədbirlər Bakını beynəlxalq əməkdaşlığın əsas mərkəzlərindən birinə çevirib".
Müəllif hesab edir ki, belə forumların keçirilməsi üçün Azərbaycanın seçilməsi təsadüf deyil, fərqli sivilizasiya və konfessiyaların əsrlər boyu dinc yanaşı mövcud olduğu Azərbaycan bu formatda nümunəvi məkandır: "Digər tərəfdən, xalqımızın qədim tarixi, zəngin mədəniyyəti, tolerantlığı artan nüfuzunun şahidinə çevrilir".

Müəllif deyir ki, Azərbaycanın son illərdə uğurla ev sahibliyi etdiyi beynəlxalq tədbirlərdən biri də bu gün öz işinə başalayacaq Qlobal Bakı Forumudur ki, 2013-cü ildən bu yana 5 forum keçirilib.

Müəllif vurğulayır ki, bu forumlara ayrı-ayrılıqda da 300-dək tanınmış ictimai-siyasi xadim toplaşıb.

Forumun iclaslarında dünyanı narahat edən etnik və digər zəmində baş verən münaqişələr, terror təhdidləri, demokratiyanın inkişafı, təhsil, ekologiya, enerji təhlükəsizliyi, dinlərarası dialoq, sülhün qorunması və s. kimi qlobal problemlər müzakirə edilir: "Bütün bunlar göstərir ki, Qlobal Bakı Forumu dünyanın, demək olar ki, bütün dövlətlərindən siyasətçiləri, diplomatları birləşdirən diskussiya və dialoq məkanıdır".

Yazı müəllifi bu gün isə "İnklüziv cəmiyyətlərin qurulması üçün ziddiyyətlərin uyğunlaşdırılması" mövzusuna həsr olunan VI Qlobal Bakı Forumu öz işinə başlayacağını bildirir.

Yazı müəllifi deyir ki, bugünki Forumda dünyanı narahat edən etnik münaqişələr, Yaxın Şərqdəki durum, Balkanlardakı vəziyyət və s. müzakirə müstəvisinə daşınacaq.

Məqalə müəllifi martın 17-nə kimi davam edəcək bu foruma 500-ə kimi ictimai-siyasi şəxsin qatılacağını bildirir.

Müəllif deyir ki, böyük çətinliklərin olduğu indiki dövrdə Bakı platforması problemlərin müzakirəsi baxımından əhəmiyyət kəsb edir.

Baha istirahət, kasıb vətəndaş

"Exo" qəzetində isə diqqəti "Bayramlar və Azərbaycan vətəndaşlarının kasıbyana istirahəti" sərlövhəli məqalə cəlb edir.

Müəllif Azərbaycan əhalisinin istirahət etməsi mənasında Novruz tətillərinə az qalmasını, "istirahət üçün hara gedək?" sualı və bunun doğurduğu nəticələri ekspertlərlə müzakirəyə çıxarır.

Müəllif deyir ki, turist səfərləri üçün vətəndaşların büdcəsi olduqca məhduddur, ölkə daxilində belə turizm qiymətləri baha olduğu üçün bu mənada da cavab mənfi olacaq.

"Son illərin müşahidələri göstərir ki, Azərbaycan vətəndaşlarının Novruz tətillərində xaricə getmələri azalıb və daha çox ölkənin regionlarında dincəlməyə üstünlük verirlər. Bu hal son illərdə manatın devalvasiyasından irəli gələrək, yaşayış, qidalanma, bilet alınması kimi səyhət xərclərinin azı iki dəfə bahalanması ilə bağlıdır. Ölkənin regionlarında istirahətə gəlincə, bu istiqamətdə təklif artıb, amma qiymət siyasəti həddən artıq bahadır və bir çox vətəndaşların cibinə uyğun deyil". Bu sahədə durumu qəzetə Azərbaycan Turizm Universitetinin professoru Bahadur Bilalov belə şərh edib.

Digər ekspert Nəriman Ağayev Novruz tətillərində Bakı sakinlərinin 30%-nin istirahət üçün ölkənin Qusar, Quba, Şamaxı və İsmayıllı kimi bölgələrinə səfər edəcəklərini düşünür: "Kimin bağ evi varsa, bayramı orada keçirəcək, kimsə vəsaiti olmaması üzündən evdə olacaq. İstirahət hətta ölkənin içində belə bahadır. 3-4 nəfərlik ailənin ölkə daxilində bir neçə günlük istirahəti 2 min manata başa gələcək. Ümumiyyətlə isə, bir çox məşhur istirahət məkanlarının, beşulduzlu otellərin müəyyən etdikləri qiymətlər göstərdikləri xidmətə uyğun deyil".

Müəllif isə ölkə əhalisinin istirahətə maddi baxımdan imkanı olmaması fonunda Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazrilyinin Azərbaycanda turizmin inkişafı ilə bağlı infrastrukturu gücləndirdiyini vurğulayır və deyir ki, Mədəniyyət və Turizm, Ekologiya və Təbii Sərvətlər, Ədliyyə nazirliklərinin, Əmlak Məsələləri üzrə Dövlət Komitəsinin təklifi əsasında Nazirlər Kabineti 2016-cı ildə

"Xızı-Xaçmaz, Quba, Qusar turizm və rekreasiya zonası"nın yaradılması ilə bağlı qərar qəbul edib.

Bu qərara əsasən, Xızı rayonunda 7969,22 ha, Siyəzən rayonunda 1436544 ha, Şabran rayonunda 25833,78 ha, Xaçmaz rayonunda 33 832,40 ha sahələr ayrılıb.

Bu turist zonasının 2017-2018-ci il üçün fəaliyyət planı təsdiq edilib, zonanın idarəetmə Şurasına isə yerli icra hakimiyyətlərinin, habelə özəl sahənin təsmilçiləri daxil ediliblər.

Artan sərfiyyat, azalan istehsal

"Azadlıq.info"da isə "Yanacaq israfçılığı ölkəyə 24 milyon manat ziyan vurub" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif elektrik enerjisi istehsalında sərfiyyatın artmasına baxmayaraq, ölkə üzrə istehsalın azalmasını gündəmə daşıyır: "Elektrik istehsalı sektorunda yanacaq israfçılığı 24 milyon manatı üstələyib. Hər 1 kVts elektrik enerjisinin istehsalına yanacaq sərfiyyatı 10,4 qram (3,6%) artsa da, ölkə üzrə elektrik enerjisinin istehsalı 500 milyon kVts (2%) azalıb".

Energetika Nazirliyinin yaydığı hesabata istinadən müəllif deyir ki, 2017-ci ildə elektrik enerjisinin istehsalına 4 779 milyon kub metr təbii qaz, 312 min ton mazut sərf olunub, halbuki, 2016-cı ildə buna 4 352 milyon kub metr təbii qaz, 599 min ton mazut sərf olunub.

Müəllif vurğulayır ki, 2017-ci ildə mazut sərfiyyatı 287 min ton azalsa da, təbii qaz sərfiyyatı 427 milyon kub metr artıb: "Bu səbəbdən 2017-ci ildə ümumi sərfiyyat göstəricisi şərti yanacaq hesabı ilə 103 min ton artıb və bir kVts elektrik enerjisinin istehsalına 296,1 qram (2016-cı ildə 285,7 qram) yanacaq sərf olunub. Hər 1 kVts-a yanacaq sərfiyyatı 2016-ci illə müqayisədə 10,4 qram və ya 3,6% çoxalıb".

Bu göstəricilərdən irəli gələrək, müəllif vurğulayır ki, bu halda elektrik enerjisi istehsalı artmalı ikən nəinki artmayıb, əksinə azalıb və elektrik enerjisinin ümumi istehsalı 22,7 milyard kVts-dan 22,2 milyard kVts-a düşüb: "Su elektrik Stansiyalarının istehsalı 10,5 faizdən çox, İstilik Elektrik Stansiyalarının istehsalı isə 1,2 faizdən çox enib".

Müəllif bu faktı energetika sektorunda yanacaq sərfiyyatının çoxalmasına baxmayaraq, ümumi istehsal göstəricilərinin pisləşməsi kimi dəyərləndirir.

Müəllif hesab edir ki, israfçılıq isə 103 min ton şərti yanacaqdır, bu da 90 milyon kub metr təbii qaz deməkdir: "2017-ci ildə təbii qazın hər kub metri xaricə orta hesabla 16 sentə ixrac olunub. Bu hesabla, 90 milyon kub metr təbii qaz 14,4 milyon ABŞ dolları və ya 24,5 milyon manat deməkdir. Odur ki, yanacaq israfçılığının əmələ gətirdiyi zərər 24,5 milyon manat məbləğindədir".

Yazı müəllifi deyir ki, elektroenergetika sektorunda belə hallar davamlı xarakter alıb, ciddi nəticələr çıxarılması üçün əsasdır, bu sahədə baş verən rüsvayçılıqları ört-basdır etmək üçün böyük ehtimalla elektrik enerjisinin qiymətinin bahalaşdırılması istiqamətində təşəbbüslər göstəriləcək və Tarif Şurasını hərəkətə gətirəcəklər.

Müəllifə görə, belə təşəbbüslər əhalinin sosial vəziyyətini daha da ağırlaşdıracaq, odur ki, bu sektorda təcili idarəetmə islahatları həyata keçirilməlidir.