Media-icmal 15.11.19

Azərbaycanda aparılan islahatlar, neftin qiyməti ətrafında müzakirələr, İnternetin sürətinin zəifliyi və s. məsələlər bugünkü medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

İnkişaf etmiş ölkə olmaq hədəfi

“Azərbaycan” qəzeti “Hədəf Azərbaycanı müasir və inkişaf etmiş ölkəyə çevirməkdir” sərlövhəli məqalədə ölkədə aparılan islahatları dəyərləndirir.

Müəllif Azərbaycanın bu ildən öz inkişafının tamamilə yeni mərhələsinə daxil olduğunu, həm iqtisadiyyatda, həm sosial sferada tamamilə yeni, köklü islahatların təməlinin qoyulduğunu deyərək bu islahatların mahiyyəti barədə dövlət başçısından sitat gətirir. “2019-cu ildən başlayan islahatların əsas hədəfi Azərbaycanı müasir, inkişaf edən və gələcəkdə inkişaf etmiş ölkəyə çevirməkdir, ölkədə mövcud olan nöqsanları aradan qaldırmaqdır, vətəndaşları narahat edən problemləri tamamilə gündəlikdən çıxarmaqdır, insanların rifah halını yaxşılaşdırmaqdır, daha güclü, qüdrətli dövlət qurmaqdır”.

Müəllid vurğulayır ki, 2019-cu ildə iki dəfə  əmək haqlarının, pensiyaların, sosial müavinətlərin və təqaüdlərin artımını nəzərdə tutan iki mərhələ üzrə sosial paketlər təsdiqlənib, minimum əməkhaqqı 2 dəfə artırılaraq 130 manatdan 250 manata, minimum pensiyalar isə 72,0 faiz artırılaraq 116 manatdan 200 manata çatdırılıb.

Müəllif əlavə edir ki, bütövlükdə yuxarıda sadalanan artım istiqamətlərinin maliyyə tutumu 2,3 milyard manata bərabər olmaqla 4,2 milyon nəfəri əhatə edir.

Yazıda vurğulanır ki, bu artıma imkan verən əsas səbəblərdən biri iqtisadi sferalarda həyata keçirilən islahatlardır, mükəmməl iqtisadi islahatlar, şəffaflaşdırma siyasəti maliyyə imkanlarının əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlməsinə səbəb olub.

Müəllifə görə, inkişaf həm də mükəmməl idarəetmə deməkdir, Azərbaycanda bu istiqamətdə inkişafın təmin olunması üçün köklü islahatlar həyata keçirilib. Bu sırada idarəçiliyin təkmilləşdirilməsi daim diqqət mərkəzində olub, bəzi qurumlar ləğv olunub, bəziləri birləşdirilib və ya tamamilə yeni dövlət orqanları yaradılıb.

Müəllif vurğulayır ki, kadr islahatları da qarşıda duran əsas vəzifələrdəndir, prezidentin fəaliyyətində yenilikçi, təşəbbüskar kadrların, o cümlədən gənclərin irəli çəkilməsi prioritet təşkil edib.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: “...Ən əsası, bu islahatlar məhdud sfera ilə məhdudlaşmayaraq kompleks xarakter daşıyır. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, elə islahatlar aparılır ki, həm makroiqtisadi vəziyyətə, həm iqtisadiyyatın real sektoruna, vətəndaşların rifahına, onların rahat yaşamasına xidmət edir”.

Neftin qiymətinin təhlükə ola bilməsi

“Bizimyol.info”da isə “Neftin büdcədə qiyməti təhlükə yarada bilər” sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif  2020-ci il üçün Azərbaycanın dövlət büdcəsində neftin dəyərinin 55 dollardan götürülməsi ilə bağlı deputat Əli Məsimovla söhbətləşir.

Müəllif deyir ki, yeni il üçün dövlət büdcəsində neftin bir barelinin qiyməti 55 dollar olmaqla proqnozlaşdırılıb, amma bu məsələyə fərqli yanaşanlar da var, bəzi iqtisadçılar bunu təhlükəli sayır.

Deputat Əli Məsimli “Bizimyol.info”ya verdiyi açıqlamasında bildirib ki, 2020-ci ilin büdcəsi hazırlanan zaman neft hasil edən ölkələrdə neftin qiymətinə müxtəlif cür yanaşırlar.

Ə.Məsimli hesab edir ki, bu məsələdə ən optimal yolu Rusiya tutub ki, 40 dollardan bir az yuxarı bir rəqəm götürüb və rəqəmə uyğun surətdə də vəsait büdcəyə daxil olub: “Bunun üstün cəhəti ondan ibarətdir ki, dünya bazarında neftin qiyməti 40-43 dollara qədər düşəndə bu, Rusiyanın büdcəsinə heç bir ciddi təsir göstərməyəcək. Amma başqa ölkələr konkret rəqəmləri göstərib, başqa mexanizmlər tətbiq edirlər. Tutaq ki, Qazaxıstan və Azərbaycan neftin qiymətini gələn il üçün büdcədə 55 dollar götürüb. Ərəb ölkələrində bu, haradasa 40, 50,60, dollar ətrafında götürülən var. Elə ölkə var ki, hətta ixrac optimizminə gedib, 70 dollar götürüb. Bu baxımdan sadaladığım qiymətlərin nisbətini götürəndə, Azərbaycan haradasa neftin qiymətini optimistə yaxın, orta bir variantda götürüb.

Biz bu məsələdə elə bil ciddi səhvin olduğunu demirik. Amma hesab edirik ki, dünyada gedən proseslər, o cümlədən ticarət müharibələri gec-tez ona gətirib çxaracaq ki, dünya iqtisadiyyatında ya neft şoku, ya da maliyyə böhranı yaşanacaq”.

Deputat deyir ki, bu proses neft hasil edən ölkə kimi Azərbaycana da mənfi təsir göstərə bilər: “Bu 2020- ci ildə də və ondan sonrakı illərdə də baş verə bilər. Həmin proseslərə hazırlaşmaqdan ötrü təklif etdik ki, neftin qiyməti çoxvariantlı ssenarilər əsasında qurulsun.

Təkcə 55 dollar üzərində hesablanmasın. Bir sıra qiymət ssenariləri, yəni 40 dollardan aşağı olan büdcə ssenariləri hazırlansın. 40 dollardan aşağı olanda necə təsir göstərəcək - bu məsələ aydınlaşdırılsın ki, o neqativ proseslər gedən zaman Azərbaycan az itki versin, yaxud da heç bir itkiyə məruz qalmadan çıxa bilsin.

Hesab edirəm ki, bizim mövqeyimiz daha sanballı, daha əhatəli, Azərbaycanın maraqlarına daha cavab verən bir variantdır”.

İnternetin sürəti niyə zəifdir?...

“Redaktor.az”da isə “Azərbaycanda İnternetin sürəti zəifdir-4G şəbəkəsi niyə işləmir? sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Müəllif Azərbaycanda İnternetin sürətinin zəifliyi, bunun səbəbləri barədə İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları  Mərkəzinin (İKTM) direktoru Fərid Kazımovla söhbətləşir.

Müəllifin deməsinə görə, dekabr ayından Azərbaycanda beşinci nəsil simsiz texnologiya adlanan 5G şəbəkəsi tətbiq olunmağa başlayacaq, müəyyən bir ərazini əhatə edəcək bu yenilik deyilənə görə, istifadəçilərə yüksəksürətli İnternet üstünlüyü yaşadacaq.

Amma müəllif vurğulayır ki, ölkədə 4G şəbəkəsi hələ də tam olaraq özünü doğrultmayıb, xüsusən “Bakcell” mobil operatorlarında 4G nəinki sürətli İnternet təklif edir, heç normal şəbəkə xidməti belə göstərə bilmir.

Bundan irəli gələrək müəllif “5G rəqəminin arxasında real texnologiya gizlənirmi? Ölkədə 4G-nin özünü doğrultmadığı vaxtda 5G-yə keçidə ehtiyac varmıydı?” kimi sualları gündəmin müzakirəsinə daşıyır.

Mərkəz rəhbəri isə F.Kazımov “redaktor.az”a açıqlamasında deyir ki, bununla bağlı hər bir şəbəkənin arxasında müəyyən texnologiya dayanmalıdır:

 “4G deyilirsə, onun müəyyən sürəti, paketləşməsi, trafiki olmalıdır. 5G deyilirsə, bu, daha sürətli şəbəkə xidməti deməkdir. Lakin bizdə mobil operatorlar verdiyi 4G şəbəkə xidmətini məhdud ərazidə tətbiq edir. Fikir versəniz görərsiniz ki, mərkəzdən uzaqlaşdıqca, telefonunuzda 4G keçir 3G-yə. Hətta bəzi ərazilərdə 2G ilə də əvəz olunur”.

Bundan irəli gələrə F.Kazımov hesab edir ki, deməli, şəbəkəylə bağlı yeniliklər müəyyən yerləri, 5G məhdud ərazini (Fəvvarələr meydanı) əhatə edir və insanlar da elə bilir ki, bir operator daha sürətli, digəri zəif İnternet təklif edir:

“Bu, çox önəmli məsələdir, xidmətin olması hər yerdə onun tətbiq ediləcəyi anlamına gəlmir. İstifadəçilər bu incə məsələni nəzərə almalıdır. Əslində, 4G və 5G şəbəkələri yüksək sürətli İnternet təklif edir, gələcəkdə Wi-Fi ilə İnternetə qoşulmağı 5G əvəz edəcək”.

F.Kazımov deyir ki, 5G sürətini yüksək tezliklər vasitəsi ilə həyata keçirmək mümkündür, amma o tezliklər başda insan olmaqla bütün canlılara mənfi təsir göstərə bilir, buna görə də artıq dünyanın bir neçə ölkəsi bu texnologiyadan imtina edib.

F.Kazımova görə, zaman yeni texnologiyanın tətbiqini tələb edir, necə ki, əvvəl GSM vardı, sonra 2G, 3G, 4G, indi də 5G gəlir, sadəcə, burada ərazi məsələsi var, layihə bahalı olduğu üçün yaxın zamanda bütün Azərbaycanı əhatə etməyəcək.