Media-icmal 18.11.20

COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı vəziyyət, Fransanın Azərbaycana mövcud münasibətinin səbəbləri,  Qarabağda yeni müharibə  ehtimalı, Minsk Qrupunun mövcud durumu və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

“Azərbaycan” qəzetində  “Koronavirusla mübarizədə əsas amil vətəndaş məsuliyyətidir” sərlövhəli məqalədə koronavirus infeksiyasına qarşı aparilan mübarizə dəyərləndirilir.

Müəllif COVİD-19 pandemiyasının dünyanın kabusuna çevrildiyini, bu virusa yoluxanların ümumi sayının 55 milyon nəfəri ötdüyünü, 1 331 751 nəfərin dünyasını dəyişdiyini bildirir. Yazıda vurğulanır ki, bu virusa qarşı peyvəndin hazırlanması üzərində çalışmalar gedir, amma elə bir peyvənd hələ ki yoxdur və  pandemiyanın qarşısını ala biləcək peyvənd olmayınca təhlükə qalmaqda davam edəcək.

Bu problemlə bağlı Azərbaycanda vəziyyətə toxunan müəllif  təəssüflə deyir ki, oktyabr ayından koronavirusa gündəlik yoluxma sayında artım var,  sanitar-epidemioloji durum ürəkaçan deyil.

Müəllif hesab edir ki, virusun bəhs edilən dövrdə yayılmasına səbəb bəzi vətəndaşlarda laqeydliyin yaranması, xüsusi karantin rejiminə, gigiyena qaydalarına riayət olunmaması, maskadan istifadənin azalması, distansiya saxlanmaması olub.

Müəllifə görə, bu gün hər kəs məsuliyyətli olmalı, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın qərarlarına riayət etməli, özünü, yaxınlarını qorumalıdır.

“Müsavat.com”  saytı  “Makronun  “erməni hoqqabazlığı”nın səbəbləri: Fransa Cənubi Qafqazın qapısı arxasında niyə qaldı?” sərlövhəli məqalədə Fransanın anti-Azərbaycan mövqe tutmasının səbəblərini araşdırır.

Belə ki, Ermənistanın Azərbaycana qarşı təxribatlarına cavab olaraq sentybarın 27-dən ölkənin silahlı qüvvələri əks-həmlə hərbi əməliyyatlarına başlayıb, işğal altındakı torpaqlarını azad etməklə yanaşı qaşrı tərəfi ciddi məğlubiyyətə uğradıb. Noyabrın 10-da Ermənistan hərbi əməliyyatların dayandırılması və atəşkəs barədə bəyanatı imzalayıb, bu isə faktiki təslimçilikdir.  

Maraqlı olan budur ki, erməni tərəf məğlubiyyəti qəbul edib, amma Fransa Azərbaycanın qələbəsini həzm edə bilmir. Bu qələbəyə cavab olaraq Fransa paytaxtının meri Ann İdalqo Dağlıq Qarabağı tanıyacaqlarını bildirib. Amma məsələ burasındadır ki, artıq Dağlıq Qarabağ adlı inzibati rayon yoxdur, odur ki, Paris merinin nəyi tanıyacağı müəmma olaraq qalır.

Deməli, Paris merinin anti-Azərbaycan mövqe tutmasının ilkin səbəbi Azərbaycanın Ermənistan üzərində qazandığı qələbə, Ermənistanın isə biabırçı məğlubiyyətidir. 

Fransanin belə mövqe tutmasına digər bir səbəb Cənubi Qafqazda işğal faktını aradan qaldırmaqda Türkiyənin fəal yer almasıdır, bu fakta görə Fransa        

bu səylərin müsbət nəticələrini həm narahatlıqla, həm də qıcıqla izləyir. Amma müəllif bunu da əlavə edir ki, Fransa bundan sonra istəsə belə indiki mövcud gedişi dəyişə bilməz və bu, Fransa çapında olan məsələ deyil.

Müəllifə görə, bu mövqe ilə Fransanın nəyə nail olmaq istəməsi aydın deyil,  heç nəyə nail ola bilməyəcəyi hər kəsə aydındır.

Müəllifə görə, hazırda Fransanın Azərbaycana münasibəti açıq düşmənçilik məzmunu daşıyır. Müəllif bunu da əlavə edir ki, artıq iş-işdən keçib, belə mövqeyə görə Cənubi Qafqazın qapıları Fransanın üzünə həmişəlik qapadılıb.

“Redaktor.az” saytı  “Azərbaycan yenidən müharibəyə başlaya bilər” sərlövhəli məqalədə Qarabağda azərbaycanlı-erməni birgə yaşayışının mümkünlüyü məsələsi deputat Elman Nəsirovla müzakirə edilir.

Məqalədə deyilir ki, bu il noyabr ayının 10-da imzalanmış bəyanatda 9 bənd var ki, onlardan biri də qaçqın və məcburi köçkünlərin öz tarixi yurd-yuvalarına qayıtmasıdır.

Deputata görə, erməni tərəf istəsə də, istəməsə də Azərbaycan qanunları altında birgə yaşayışa razı olacaqlar, razılaşmayanlar isə birmənalı olaraq Dağlıq Qarabağda yaşaya bilməyəcəklər.

Deputat hesab edir ki, uzun müddət düşmənçilik şəraitində olan insanların birdən-birə birgə yaşayışı asan məsələ deyil və sülhməramlıların münaqişə bölgəsinə göndərilməsi ideyası da bu vəziyyətdən qaynaqlanır, nəzarət olmalıdır ki, insanlar arasında gözlənilən toqquşmalar baş verməsin.

Ermənistan telekanallardakı müzakirələrə istinadən deputat deyir ki, erməni  tərəf birgə yaşayışın mümkünsüz olduğunu bildirir.

Deputat vurğulayır ki, əgər bu razılaşmanın tələbləri pozularsa, Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməyib, birgə yaşamaqdan imtina edərlərsə, bu, artıq imzalanmış razılaşmaya xitam verilməsi anlamına gəlir. Razılaşma olmayan yerdə də təkrar müharibə olacaq”, -deputat əlavə edir. 

“Mətbuat.az” saytı  “Minsk Qrupu yenidən dirçəlir? açıqlama” sərlövhəli məqalədə Qarabağ problemini nizamlamaq üçün 1994-cü ildən fəaliyyətə başlamış ATƏT-in Minsk Qrupunun (ABŞ, Fransa və Rusiya bu qrupun həmsədrləridir-red.) fəaliyyətilə bağlı politoloq Elxan Şahinoğlunun fikirlərinə yer verilir.  

Politoloqa görə, bu qrup yarandığı vaxtdan və 26 illik fəaliyyəti ərzində problemin həllilə məşğul olmadı, əksinə, işğalçı Ermənistanın nazı ilə oynadı.

Baxmayaraq ki, problermin ədalətli həlli üçün BMT Təhlükəsizlik Şurasinin 4 qətnaməsi, Madrid prinsipləri mövcud idi.

Politoloqa görə, məhz Azərbaycana qarşı tutulan ədalətsiz mövqe, həmsədrlərin münaqişənin dinc vasitələrlə həll edilməsi üçün qətiyyət göstərməməsi 30 ilə yaxın bir müddətdən sonra Azərbaycanın əks- həmlə əməliyyatlarına başlamasına səbəb oldu.    

Bu il sentyabrın 27-dən başlayan əks-həmlə əməliyyatları Azərbaycanın qələbəsilə başa çatdı,  noyabrın 10-da Azərbaycan və Rusiya prezidentləri, Ermənistan baş naziri bununla bağlı bəyanat imzaladı.  

Politoloq deyir ki, bu prosesdə əsas fəallığı Rusiya və Türkiyə göstərdi, ABŞ və Fransa “oyundankənar durumda” qaldı, amma Türkiyənin fəallığı hər iki dövlətin narahatlığına səbəb olub. 

Moskvanın ABŞ və Fransa ilə yox, Türkiyə ilə birgə hərəkət etməyə üstünlük verməsi, bu ölkə ilə problemlərinin az olması ilə əlaqələndirilir. ABŞ və Fransanın bu məsələdə Türkiyənin hansı əsasla yer almasına dair Moskvaya çoxsaylı sualları olmasına dair bəyanatları da bu narahatlıqdan irəli gəlir.

Politoloq görə, hər iki dövlət Türkiyənin Cənubi Qafqazda və Azərbaycandakı fəallığının onları narahat etdiklərini bildiriblər.

Politoloqun fikrincə, bütün bunlar göstərir ki, Fransa və ABŞ yenidən meydana qayıtmaq istəyirlər, ancaq meydanda hazırda iki əsas oyunçu var – Rusiya və Türkiyə.