Media-icmal 21.04.2016

Kütləvi ixtisarlar, kibercinayətlər, Qarabağ problemi, qeyri-neft sektorunun durumu bugünkü medianın aparıcı mövzusudur.

İşlə təmin edilmə kampaniyasının acı aqibəti

“Azadlıq” qəzeti “Azərenerji”də kütləvi ixtisarlara start verilməsindən yazır.

“Azərenerji”dəki bu olaylara məqalədə təkcə ixtisarlar kimi baxılmır, bu, həm də hökumətin vətəndaşları işlə təmin etmək vədinin sıradan çıxması adlandırılır.

Məqalədə qeyd edilir ki, bu il bu qurumda 3 xidmət ləğv edilib, yerində 3-ü yaradılıb və ləğvetmə ixtisarlarla müşayiət olunub. “Etibar Pirverdiyevin bu əmrilə kütləvi ixtisarlar baş verib. Məsələn, ləğv edilmiş Enerjinəzarət İdarəsinin 300 əməkdaşı olub, yeni qurumda isə cəmi 58 nəfər işə götürülüb. Digər bir qurumda 28 əməkdaşdan 3-ü, daha birində isə 14 nəfərdən 2-i saxlanılıb”.

Məqalədə bu da qeyd edilir ki, bayram günlərində işçilərə verilən 105 manat 52 manata endirilib. İndi həmin pulları əməkdaşlar yalnız Energetika və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi bayramlaında ala bilirlər. Məzuniyyət vaxtı həmkarlar xəttilə verilən pullar da ləğv edilib. “Beləliklə, göründüyü kimi, hakimiyyətin yeni iş yerləri ilə bağlı kampaniyası tamamilə fiaskoya uğrayıb”.

Hələlik bu növ oğurluq yüksək deyil, amma zaman məsələsidir 

“Exo” qəzeti plastik kartlarla əməliyyatlar zamanı vətəndaşların maliyyə vəsaitlərinin oğurlanması haqda yazır. Visanın məlumatına görə, Azərbaycanda dələduzluğun səviyyəsi 5,35 bazis təşkil edir. (1bazis hər 100 dollara 1 qəpik oğurlanması deməkdir). Ekspertlər bu sahədə dələduzluğun 2013-cü ildən artdığını bildirirlər. Həm də xəbərdarlıq edirlər ki, bunun qarşısını almağa heç də hər dövlət hazır deyil.

Ekspert Samir Əliyev 2015-ci ildə Azərbaycanda plastik kartlarla  1 milyard 250 milyon manatlıq əməliyyatın getdiyini deyir və bildirir: “Bu isə o deməkdir ki, dələduzlar indiki 5,35 səviyyəsində ən azı 625 manat və ya 399 min dollar vəsaiti oğurlayıblar. Plastik kartlarla bütünlükdə oğurluq məsələsinə gəldikdə bu, hələ sürət yığır.

Milli İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz də hələlik bu oğurluq cinayəti səviyyəsinin yüksək olmadığını nəzərə çatdırır. Amma həm də qeyd edir: “Bu, bir zaman məsələsidir. Hələlik bizdə vətəndaşları belə cinayətlərdən qoumaq mexanizmi güclü deyil. Odur ki,  vətəndaş İnternet vasitəsilə əməliyyat vaxtı ehtiyatlı olmalıdır. Sertifikatlaşdırılmış sistem saytının qorunmasına əmin olduqdan sonra əməliyyat etməlidir”.

Müharibəyə səbəb: haqlı haqsızı tanımamaq

“Novoye Vremya” qəzeti bu il aprelin əvvəlində Qarabağ cəbhəsində baş vermiş müharibəyə görə günahkar axtarır. “Dərs ibrət deyil?” sərlövhəli məqalədə bu hadisələrə görə bütün günahlar ATƏT-in Minsk Qrupunun üzərinə qoyulur.

“Onlar səhv etdilər, fəaliyyətsizlikləri nəticəsində kövrək sülh pozuldu”.

Məqalədə bu müharibədən qaçmağın mümkünlüyünə də toxunulur və “ATƏT ikili standarta yol verməsəydi bu müharibə olmayacaqdı” iddiası ortaya qoyulur.

Daha sonra bu il aprelin 19-da AŞPA sessiyasında 44 deputatın Qarabağ problemilə bağlı qəbul etdiyi qətnamə haqqında danışılır. Qətnamədə problemin danışıqlar yolu ilə həll edilməsi variantına münasibət birmənalı deyil.

“Münaqişənin dinc yolla həll edilməsi məlum məsələdir, iyirmi ildən artıq müddətə bunu möhkəmlətməyə ehtiyac yoxdur”.

Müəllifə görə, torpaqları nəzarətlərində saxlayan erməni hərbi qüvvələri məsələnin dinc yolla  həll  edilməsini istəmirlər. “Ona görə də çağırışlar ilk növbədə onlara ünvanlanmalıdır. Təcavüzkarı sülhə məcbur etmək üçün beynəlxalq norma və hüquqa uyğun digər prinsiplər də var”.

Eyni zamanda qarşı tərəfin tutduğu əraziləri boşaltmalı olduqlarına dair BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsi yada salınır. Amma AŞPA-nın haqlı olanla haqsız olanı bir müstəvidə tutaraq ədalətsiz yanaşması od üzərinə yağ tökməkdir. “Belə münasibət indiki gərginliyə səbəb olub, bu isə bu təxribatların

Ermənistan tərəfindən törədildiyini göstərir”.

Məqalədə sülhün əldə edilməsi üçün beynəlxlaq aləmin Ermənistana təzyiq etməsi vacib sayılır və cəbhədəki indiki dinclik müvəqqəti sayılır. “Beləliklə, hələ də müharibə təxribatı yaradan ermənilərin dinc tənzimlənmədə marağı və bütün bu fəlakətlərin günahkarlarını göstərməyən AŞPA nümayəndələrinin hərbi şəxslərin və dinc sakinlərin həyatına örə narahatlığı haradadır?”

Qeyri-neft sektoruna ümid bəsləyəkmi?

Ekspertlər hökumətin əsas ağırlıq qoyduğu qeyri-neft sektorunun durumunu “Bizim Yol” qəzetinə şərh ediblər. Məsələ burasındadır ki, bu sahəyə investisiya qoyulması bu ilin ilk 3 ayında 3 dəfə azalıb, yəni 1 milyard 700 min manatdan 626 milyon manata enib.

  Ekspert Rövşən Ağayev deyir ki, mənzil tikintisi, kənd təsərrüfatı, turizm, neftdənkənar emal sənayesinə yatırımlar 50 faizdən 70 faizə qədər azalıb. Ekspert bu 4 istiqamət üzrə toplam sərmayə yatırımlarında bu sahənin payının cəmi 5,8 faiz olmasına diqqət çəkib. O deyir:  “Bu qədər kiçik pay, üstəlik kəskin investisiya azalması var, halbuki, 2015-ci ilin ilk rübündə bu faiz 11.6-ya bərabər idi”.          

Ekspert Nazim Məmmədov isə ölkədə əlverişli biznes mühitinin olmadığı üçün yerli sahibkarların sərmayələri Gürcüstan və Türkiyəyə yatırmalarına diqqət çəkir.

Onun düşüncəsinə görə, monopoliya, məmur sahibkarlığı aradan qalxmasa, rəqabət təmin olunmasa iqtisadiyyat durmadan kiçiləcək.

Ekspert Zöhrab İsmayıl da həmkarları ilə bu fikri bölüşüb.