Media-icmal 21.09.20

Toy şənliklərinin formatına baxış, ərzaq məhsullarının bahalaşa bilməsi ehtimalı, yeni gömrük limitinin qüvvəyə minməsi və s.medianın aparıcı mövzuları sırasındadır. 

“Yenisabah.az” “Şadlıq evlərində toy eləmək daha mümkün deyil” – deputat” sərlövhəli məqalədə müəllif toy mərasimlərinin keçirilməsi barədə Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Quliyevlə söhbətləşir.

Komitə sədrinin deməsinə görə, Azərbaycanda toyların formatı dəyişməlidir. “Artıq həmişəlik bu qaydalar qəbul olunmalıdır. Əvvəlki dövrlərdə olduğu kimi 300-400, hətta 1000 nəfərlik toy mərasimlərinin keçirilməsi düzgün deyil”.

M.Quliyevin fikirncə, eyni zamanda ölkədə toyların formatı da nisbətən sadə bir tərtibə keçməlidir: “Sadə tərtibdə toyların keçirilməsi mümkün ola bilər. Amma şadlıq evlərində kütləvi və təntənəli toyların keçirilməsi mümkün deyil” deyə komitə sədri toyların keçirilməsindən danışır.

M.Quliyev Türkiyənin toy təcrübəsinə istinadən deyir ki, bəzi şəhərlərdə toyların keçirilməsi ilə bağlı qərar verilib, “amma burada qısa saat müddətində toyun baş tutması şərt kimi qoyulub”.

Müəllif əlavə edir ki, bundan sonra ölkəmizdə toyların sırf ailə tərkibində keçirilməsi məqbul olar.

“Redaktor.az” saytında dərc edilən “Gələn aydan hansı ərzaq məhsulları bahalaşacaq?” sərlövhəli məqalədə elə verilən suala iqtisadçı-ekspert Samir Əliyevlə cavab axtarılır.

Müəllifin deməsinə görə, Azərbaycanın qida-ərzaq məhsullarının idxalından fərqli olaraq, ərzaq məhsullarının idxalından aslılığı aşağı səviyyədədir.

Lakin müəllif əlavə edir ki, yerli istehsalın komponentləri ölkəyə idxal nəticəsində daxil olur: “Söhbət, sadəcə, xammaldan getmir. Bunlar arasında emal sənayesində istifadə edilən qatqıların, əlavələrin hamısı xaricdən idxal edilir. Hazırda dünya bazarlarında ərzaq qiymətlərində artım var. Bu artım Azərbaycandakı ərzaq məhsullarının qiymətinə kəskin təsir etməyəcək”, -iqtisadçı məsələyə aydınlıq gətirir.

Onun fikrincə, manatın məzənnəsinin sabit qalması, ərzaq məhsullarının qiymətinin kəskin bahalaşmasının qarşısını alır. Bəzi ölkələrdə milli valyutanın ucuzlaşması və devalvasiya Azərbaycanın idxalını ucuzlaşdırır.

S.Əliyevə görə, manatın məzənnə sabitliyi idxal olunan ərzaq mallarının bahalaşmasının qarşısını alır: “Məhsulun qiyməti onun idxaldan asılılıq səviyyəsinə bağlıdır.

Məsələn, məhsulun idxaldan asılılıq səviyyəsi yüksəkdirsə, bu, onun qiymətinə də təsir edəcək.

Əgər məhsulun idxaldan asılılıq səviyyəsi  aşağıdırsa, qiymətində elə də ciddi dəyişiklik olmayacaq. Ekspert həmçinin bildirib ki, pandemiya dövrü ərzaq məhsullarına tələbatı artırıb: “Hazırki pandemiya dövründə əhalinin gəlirlərinin azalması ərzaq məhsullarına olan tələbin də azalmasına səbəb ola bilər. Qış aylarında da ərzaq məhsullarının qiymətinin artması qaçılmazdır. Hər bir halda, ötən illə müqayisə etsək, ümumilikdə bu il yaz, payız və qış aylarında ərzaq məhsullarının qiymətlərində artım müşahidə olunacaq.

“Azpolitika.az” saytı “Yeni gömrük limiti qüvvəyə minir - Kompüter və telefonlar bahalaşacaq” sərlövhəli məqalədə bu bahalanmanın səbəblərinə aydınlıq gətirir.

Müəllif deyir ki, gömrük limitinin 300 dollara endirilməsi haqqında Nazirlər Kabinetinin qərarı sentyabrın 20-dən qüvvəyə minib. “Bu gündən vətəndaş şəxsi məqsədlər üçün bir ay ərzində 300 dollar limiti keçməmək şərtilə bir neçə dəfə bağlama sifariş edə biləcək. Bu qərara qədər isə aylıq limit 1000 dollar idi.

Müəllif əlavə edir ki, son günlər pandemiya səbəbilə bütün ölkə üzrə distant təhsilin məcburi olması müəllim və şagirdlər üçün kompüter və telefonlara tələbatı kəskin artırıb.

Müəllif bu faktdan irəli gələrək Nazilər Kabnetinin bu qərarın icrasnı ertələyə bilməsinin mümkünlüyü ilə bağlı sualı gündəmin müzakirəsinə daşıyır. 

Qərar qüvvəyə minərsə, bu, vətəndaşların alıcılıq qabiliyyətinə pis təsir göstərəcək. “Vətəndaşların xaricdən daha ucuz qiymətə texnoloji avadanlıqlar gətirmək  imkanları da məhdudlaşdırılacaq. Hökumət, Təhsil Nazirliyi distant təhsilin təşkili üçün hələlik ciddi resurslar ayırmayıb”. Bunu isə Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz bildirib.  

Ekspertə görə, əhalinin 50%-nin yaşadığı kəndlərdə təhsil xidmətlərinə əlçatımlıqla bağlı ciddi problem yaranıb.