Məktəblər uçurumun kənarında..

Mərhumlarla bağlı prinsiplərə zidd olaraq, Azərbaycan məktəbləri, ümumilikdə təhsil sistemi barəsində nə yaxşı, nə də pis yazmaq mümkün deyil. Bəli, biz yanılmamışıq. Yerli məktəbləri və ali tədris müəssisələrini ölü adlandırmaq olar - tükənməyən pul yığımları, çox vaxt ixtisas üzrə çalışmayan müəllimlər, səhvlərlə dolu dərsliklər öz əsas funksiyasını - öyrətməyi və tərbiyə etməyi itirmiş tədris müəssisələrinin işini heç cür stimullaşdıra bilmir.

Faktlarla mübahisə etmək olmur - budur, artıq neçə ildir ki, abituriyentlərin yarıdan çoxu universitetə daxil olmaq üçün minimal keçid balını toplaya bilmir. Rəqəmlərdən dəhşətə gəlirsən. Ötən il Təhsil Nazirliyi şok yaradan statistikanı açıqlayıb: demək olar ki, 33 min abituriyent minimal keçid balını - 200 balı toplaya bilməyib. 17 min məzun 0-dan 99-dək bal toplayıb. Bu yerdə Uinston Çörçilin "məktəbin təhsillə heç bir əlaqəsi yoxdur" sözlərini yada salmamaq olmur. Vəziyyətdən çıxış yolu kimi abituriyentlər üçün pullu hazırlıq kurslarının açılması təklif olundu. Qəribədir, madam ki, pedaqoqlar öz vəzifələrinin öhdəsindən gələ bilmirlər və məktəblilər dərslə yanaşı repetitor yanına getməli və xeyli pul ödəməlidir, o zaman müəllimlərin qiymətləndirmə sisteminin aparılması, kurrikulumlar nəyə lazımdır?

Ən maraqlısı budur ki, çox zaman repetitorlar elə şagirdlərin öz müəllimləri olur. Sabahkı imtahanda şagirdə lazım olacaq biliyi öz iş saatında verə bilməyən müəllimlər. Buradan da nəticə çıxır- on minlərlə məzunun elementar biliyi yoxdur. Növbəti qəbul imtahanları yaxındadır. Bəzi tarixlər açıqlanıb. Ancaq indidən əminliklə demək olar ki, vəziyyət dəyişməyib və şagirdlərin biliyinin olmaması müvafiq nəticəni verəcək.

Ancaq məlum olub ki, savadsızlıq və təhsilsizlik müasir məktəblərin ən pis bəlası deyilmiş. Belə ki, son vaxtlar kriminal xəbərlərdə məktəblərdə zorlama, şantajçı müəllimlər barədə oxuyuruq. Bakının tanınmış məktəblərinin birində şagirdlər arasında baş vermiş intim əlaqələrlə bağlı qalmaqal səngiməmiş yenisi ortaya çıxdı və bu dəfə də cənub bölgəsində. Belə ki, riyaziyyat müəllimi tez-tez məktəbin xadiməsini zorlayırmış və onu çəkdiyi video ilə şantaj edirmiş. Qadın özündə güc tapıb manyakdan imtina etdiyində o, videonu yayıb.

Bu abırsız "müəllim"in barəsində cinayət işi açıldı. Ancaq bu müəllimin dərs dediyi şagirdlərin valideynləri üçün asan deyil. Bundan sonra kim uşağını rahat şəkildə məktəbə göndərər? "Tək-tük olan şeydir, hər yerdə ola bilər" deyəcəksiniz. Ancaq yox. Regionun ardınca "müəllimlərin seksual inqilabı" paytaxta keçdi. Bu günlərdə Bakıdakı 281 saylı orta məktəbin direktoru və iki müəllim "pedaqoji etikanın pozulmasına, öz vəzifələrini keyfiyyətsiz yerinə yetirdiklərinə görə" işdən azad ediliblər.

Mətbuatın məlumatına görə, bu dəfəki qurban riyaziyyat müəlliməsidir. Onu öz həmkarı (həmin məktəbin keçmiş şagirdi olan sevgilisi ilə birlikdə) intim video ilə şantaj edərək müəyyən məbləğ tələb edib.

Sonuncu xəbər isə Bakı məktəblərinin birinin tualetində yeddi yaşlı oğlanın yuxarı sinif şagirdi tərəfindən zorlanması olub. Şagirdlərin valideynləri etiraz aksiyası keçirərək işin araşdırılmasını və günahkarların cəzalandırılmasını tələb ediblər. Ancaq elə həmin gün Daxili İşlər Nazirliyi məlumatı təkzib edərək ictimaiyyətə bildirib ki, xəbər öz təsdiqini tapmayıb.

Məktəbin direktori və uşağı tərbiyə edən xalası da belə insidentin olmadığını bildiriblər. Ancaq şagirdlərin valideynləri öz sözlərinin üstündə durublar və deyiblər ki, məsələ pul ilə ört-basdır edilib. Yeri gəlmişkən, sözügedən məktəbin direktoru qeyd etməyi unutmayıb ki, məktəb tualetlərində müşahidə kameraları quraşdırılacaq. Sual olunur, əgər insident olmayıbsa, bu, nəyə lazımdır?

Bu cür hərəkətlərin təfərrüatlarına varmaq, başqalarının əxlaqını güdmək istəməzdik. Və bu mövzuya heç zaman toxunmazdıq, əgər bütün bunlar məktəblərdə baş verməsəydi və cinayətkarlar müəllimlər olmasaydı. Gözümüzün önündə bilik ocağı "mənəviyyatsızlıq" ocağına çevrilirsə uşaqlarımızı kimə və necə etibar edək? İki daimi sual: "nə etməli?" və "kimdir müqəssir?" artıq məktəb mənəviyyatına da toxunur. İlk rüşvətdən sonra laxlayan sarsılmaz müəllim nüfuzu indi uçurumun kənarındadır. Söz Təhsil Nazirliyinindir. Bu asan olmayan vəziyyətdən çıxış yolu tapmağa borcludur..