Azərbaycan “etnik təmizləmə” ittihamından necə qurtula bilər? – Fuad Həsənov Çətin sualda

Bakı/13.10.23/Turan: Çərşənbə günü BMT-nin Beynəlxalq məhkəməsində (ICJ) çağırılan mübahisəli iclasda, hər iki ölkə "etnik təmizləmə"ilə bağlı qızğın ittihamlarla mübadilə etdikləri üçün Qarabağ bölgəsi ilə bağlı Azərbaycanla Ermənistan arasında uzun müddətdir davam edən gərginlik ən yüksək həddə çatıb. Yerevan Bakını bu cür hərəkətlərin təşkilində ittiham edərək, bu ittihamları "əsassız"kimi qətiyyətlə rədd edən Azərbaycanın şiddətli reaksiyasına səbəb olub.

Ermənistanın BMT-nin Beynəlxalq Məhkəməsindəki nümayəndəsi yegişe Kirakosyan dinləmələr zamanı kəskin bəyanatla çıxış edib: "min illər boyu Dağlıq Qarabağ əhalisinin böyük əksəriyyəti ermənilər olub. Bu gün Dağlıq Qarabağda demək olar ki, yoxdur. Əgər bu etnik təmizləmə deyilsə, onda etnik təmizləmə hesab edilə biləcəyini bilmirəm."

Buna cavab olaraq Azərbaycan nümayəndəsi Elnur Məmmədov Ermənistanı dəfələrlə etnik təmizləmə ittihamlarına görə tənqid edərək, bu bəyanatları müstəqil xarakter daşıyan bəyanatlar kimi xarakterizə edib. Məmmədov bu ittihamları qəti şəkildə rədd edərək, onları "əsassız" və "tamamilə əsassız" adlandırıb və qətiyyətlə iddia edib ki, onlar Qarabağdakı vəziyyəti dəqiq əks etdirmir. O, birmənalı şəkildə bildirib:"Azərbaycan etnik təmizləmələrdə və ya Qarabağın dinc əhalisinə hər hansı hücumlarda iştirak etməyib və etməyəcək".

Ermənilərin Qarabağdan kütləvi şəkildə çıxmasından sonra çoxları Azərbaycanın etnik təmizləmə ittihamları ilə üzləşəcəyini gözləyirdi. İndi bu məsələ həll olunmamış qalır: Azərbaycan bu və buna bənzər ittihamlardan necə qurtula bilər?

Hüquq müdafiəçisi Fuad Həsənov "Çətin sual" proqramının son buraxılışı zamanı fikirlərini bölüşüb. Həsənov 2020-ci il noyabrın 9-da üçtərəfli saziş imzalandıqdan dərhal sonra, təxminən üç il əvvəl ortaya çıxmağa başlayan ermənilərə qarşı "etnik təmizləmə" və ermənilərin Qarabağdan qovulması ilə bağlı ittihamların ortaya çıxdığını xatırladıb.

"Bu terminologiya geniş istifadə olunur. Kütləvi informasiya vasitələri, o cümlədən kifayət qədər nüfuzlu KİV - lər zaman-zaman Azərbaycan xalqının öz ölkəsinin ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda mübarizəsinin ədalətliliyini və legitimliyini şübhə altına alan materiallar dərc edirdilər", - deyə Həsənov qeyd edib.

Həsənovun sözlərinə görə, sentyabrın 19-da Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən həyata keçirilən antiterror əməliyyatı tamamilə qanuni olub, mülki şəxslər və ya qeyri-hərbi məqsədlər nəzərə alınmayıb. "Buna baxmayaraq, bir günlük əməliyyatın nəticələrinə görə, Azərbaycanın guya Qarabağda etnik təmizləmə apardığına dair səslər eşidilməyə başladı", - ekspert qeyd edib.

Onun fikrincə, etnik təmizləmə iddialarını təkzib etməyin açarı həm regional, həm də beynəlxalq cəbhələrdə ictimai rəyin formalaşdırılması mexanizminin yaradılmasıdır. Onun sözlərinə görə, bu, çevik, proaktiv informasiya strukturlarının cəlb edilməsini tələb edir. Lakin Həsənov narahatlığını bildirib ki, bu baxımdan Azərbaycanın idarəetmə sistemi qeyri-kamil olaraq qalır və bu mürəkkəb problemin səmərəli həlli üçün təkmilləşdirilməlidir.