Qarabağ müharibədən sonra və xarici oyunçuların regiona təsiri - siyasi ekspert Boris Navasardyan ilə söhbət

Bakı/13.10.23/Turan: İrəvan Mətbuat Klubunun prezidenti və tanınmış siyasi şərhçi Boris Navasardyan "Çətin sual" proqramının son buraxılışında Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Qarabağda apardığı antiterror əməliyyatından sonra Cənubi Qafqaz regionunda dəyişən geosiyasi mənzərədən danışıb.

Navasardyan Ermənistanın və onun qonşularının istifadə etdiyi mürəkkəb dinamikaya və Diplomatik strategiyalara işıq tutaraq mövcud vəziyyətin bir neçə əsas aspektinə toxunub.

Navasardyanın diqqətəlayiq qeydlərindən biri də Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın Bişkekdə MDB sammitində iştirak etməmək qərarı ilə Azərbaycan Prezidenti İlham əliyevin Qranadada Avropa siyasi birliyinin (AİP) sammitində iştirak etməkdən imtina etməsi arasındakı açıq uyğunsuzluğa baxışıdır. Onun sözlərinə görə, bu boşluq mütləq birbaşa qarşılıqlı əlaqəni göstərmir, əksinə, Paşinyanın Avropa danışıq platformalarına vurğu etdiyini vurğulayır.

Navasardyan tarixi presedentlərə əsaslanaraq, Vladimir Putinin sədrliyi ilə 2022-ci ilin dekabrında Soçidə keçirilən görüş və həmin ilin iyununda Vaşinqton, Kişinyov və Brüsseldə Qərbin intensiv danışıqlarından sonra baş verən hadisələr kimi keçmiş nümunələrə istinad edərək, danışıqlar platformalarının kəskin dəyişmələrinə qarşı xəbərdarlıq edib. O qeyd edib ki, bu cür keçidlər Dağlıq Qarabağda müşahidə olunduğu kimi, tez-tez yeni gərginliyə gətirib çıxarıb.

Navasardyan, Rusiyanın münaqişədə vasitəçi rolu ilə bağlı narahatlığını da ifadə edərək, iştirak edən tərəflərə kifayət qədər təsir gücünün olmaması və bəzən sülh yolu ilə həll etmək istəyini üstələyən öz eqoist maraqları səbəbindən səmərəsizliyini nümayiş etdirdiyini iddia etdi.

Ermənistanın Qərbə potensial istiqamətindən danışan Navasardyan vurğulayıb ki, İrəvan Moskvanın əhəmiyyətli təzyiq mexanizmlərindən xəbərdardır. Baş nazir Paşinyan bu yaxınlarda verdiyi müsahibədə "xarici siyasət vektorunda heç bir dəyişiklik gözlənilmədiyini" söylədi. Bu, Ermənistanın Rusiyanın vasitəçiliyi olmadan danışıqlarda iştirak etməkdə maraqlı olduğunu göstərir. Navasardian, Qərb tərəfdaşlarının prioritetlərinin sülh qərarları ilə daha yaxından əlaqəli olduğunu və iştirak edən tərəflərə əhəmiyyətli təsir gücünə sahib olduqlarını nəzərə alaraq təsirli sülh razılaşmalarını təşviq etmək üçün daha yaxşı təchiz olunduğunu iddia etdi. Bu, Ermənistanın Qərb ölkələrinin daha görkəmli rol oynadığı yeni təhlükəsizlik çərçivələri yaratmaq səylərinə uyğundur.

Bu mülahizələrə baxmayaraq, Navasardyan vurğulayıb ki, Ermənistanın Cənubi Qafqazda "3+3" formatında (Türkiyə, İran, Rusiya, Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan daxil olmaqla) dialoqa can atması dəyişməz olaraq qalır, yəni bu təşəbbüsü müzakirə etməyə hazırdır.

Ankara ilə Yerevan arasında münasibətlərin normallaşması perspektivlərinə toxunan Navasardyan Türkiyənin Cənubi Qafqazdakı siyasətinin Azərbaycanın mövqeyi ilə sıx bağlı olduğunu bildirib. Türkiyə ilə Ermənistan arasındakı münasibətlərdə hər hansı bir irəliləyiş, çox güman ki, hazırda reallaşmayan Bakıdan gələn siqnallardan asılı olacaq.

Navasardyanın təhlili Cənubi Qafqaz regionunu formalaşdıran diplomatik münasibətlər və strategiyaların mürəkkəb şəbəkəsi haqqında dəyərli məlumat verir, Ermənistan və onun qonşularının sabitlik və sülh axtarışında qarşılaşdıqları çağırış və imkanları vurğulayır.--0--