Fransa İrana kömək etməklə İsrailin Qafqazdakı müttəfiqini təhdid edir

Azfront nüfuzlu nəşrinin istinad etdiyi Ukrayna Baş Kəşfiyyat idarəsindəki (gur) mənbələrdən son xəbərlər göstərir ki, Fransa Ermənistana ölümcül silah tədarükü barədə qərar qəbul edib. 50 zirehli personal daşıyıcısından ibarət olan orijinal partiyanın tezliklə gəlməsi gözlənilir. Hadisələrin bu cür inkişafı Ukrayna və İsrail də daxil olmaqla müxtəlif tərəflər arasında narahatlıq yaradıb.

Ukraynanın kəşfiyyat xidmətləri 2022-ci ilin ortalarından Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi zonasında vəziyyəti yaxından izləyir. Onlar qorxurlar ki, Ermənistana verilən silah və hərbi texnika ruslar tərəfindən diqqətlə öyrənilə bilər, çünki Ermənistan ərazisində Rusiyanın iki hərbi bazası yerləşir. Belə bir yoxlama Ukraynanın təmin etdiyi Qərb avadanlıqlarına qarşı çıxmağı və texnologiyaların potensial kopyalanmasını əhatə edə bilər.

İsrail İranın Ermənistan vasitəsilə qərb silahı əldə etməkdə maraqlı olması ilə bağlı oxşar narahatlıqları bölüşür. İran silahların "tərs mühəndisliyi" təcrübəsinə malikdir və Fransa silahlarının Ermənistandan Tehrana potensial ötürülməsi onun yerli istehsalın öz silahlarını təkmilləşdirmək üçün istifadə olunma ehtimalını artırır. Bu təkmilləşdirilmiş silah daha sonra Həmas, "Hizbullah" və "İslam Cihadı" - İranla əlaqələri ilə tanınan təşkilatlara verilə bilər.

Hərbi analitik Ron Ben-Yishai çoxdan xəbərdarlıq etmişdi ki, bu cür modernləşmə səyləri, xüsusən də Rusiyanın Ukraynada İran avadanlığından istifadə etməsi nəzərə alınmaqla həyata keçiriləcəkdir. Bu vəziyyət hazırda İran rejiminə qarşı çıxan bütün ölkələr üçün təhlükə yaradır.

Fransız silahlarının iranlıların və rusların əlində ola biləcəyi ilə bağlı narahatlıqlar tamamilə haqlıdır. Son həftələrdə bir neçə Qərb nəşri Ermənistanın Rusiyaya sanksiyaların aradan qaldırılmasında, o cümlədən hərbi məqsədlər üçün "sanksiya" çiplərinin və mikroçiplərin tədarükündə rolunu işıqlandırıb. KİV-in məlumatına görə, Ermənistan Rusiya üçün nəzərdə tutulmuş İran silahları üçün tranzit nöqtəsi kimi xidmət edir. Bundan başqa, Ermənistan İrandan dronlar alıb və artıq ən azı iki halda Azərbaycanla toqquşmalarda onlardan istifadə edib.

Bu, Azərbaycan və İsrail arasında "Qafqaz qarşıdurması" nın ilk hadisəsi deyil. Ötən ilin noyabrında Fransa Senatı Azərbaycana qarşı sanksiyalara və Aİ-nin bu ölkədə qaz və neft almasına embarqoya çağıran qətnamə qəbul edib. Buna cavab olaraq dekabr ayında İsrail parlamentinin 30 naziri və deputatı Azərbaycan Milli Məclisinə məktub yazaraq səfirliyin açılışına görə minnətdarlıqlarını bildiriblər. Məktubda Fransa Senatının qətnaməsinin Azərbaycanın zəifləməsində maraqlı olan, öz növbəsində İsrail və Qərb dünyası ilə sıx əlaqələri olan və mütərəqqi müsəlman əhalisi olan bir ölkənin nümunəsi kimi qəbul edilən "İranın əlində oynadığı" vurğulanıb.

İsraili enerji resurslarının təxminən 50% - i ilə təmin edən Azərbaycan hazırda İsrailin xarici işlər naziri Eli Koen tərəfindən İranla qarşıdurmada "əsas strateji tərəfdaş" hesab olunur.

Mayın 15-də ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurasının strateji kommunikasiya koordinatoru Con Kirbi Rusiya və İran arasında hərbi-texnoloji tərəfdaşlığın Ukrayna və Yaxın Şərq ölkələri üçün yaratdığı təhlükəni vurğulayıb. Ağ Ev vurğulayıb ki, Rusiya İrana misli görünməmiş hərbi-texniki əməkdaşlıq, o cümlədən raketlərin birgə istehsalı və elektron sistemlər sahəsində əməkdaşlıq təklif edib.