AMB neftin orta ixrac qiymətini gizlədir

Azərbaycan 2015-ci ilin 11 ayında 29 mln 941 min 481,32 ton neft ixrac edib. Bu, ötən ilin eyni dövründəkndən 0,9% azdır.

Gömrük Komitəsinin sayğaclarına əsasən, bu dövrdə

BTC ilə 24 mln 421 min 855,4 ton (o cümlədən “Şahdəniz” yatağından 1 mln 952 min 274,3 ton qaz kondensatı); Bakı-Supsa kəməri ilə 3 mln 915 min 164,9 ton; Bakı-Novorossiysk kəməri ilə 1 mln 186,918 min ton; dəmir yolu ilə 417 min 543,02 ton neft ixrac olunub.

DGK-ya görə, bəyan edilən ixrac neftini həcmi $8 mlrd 259 mln 922,6 min məbləğində 20 mln 127 min 926,08 ton olub. Bu rəqəmə əsaslansaq, 11 ayda neftin orta ixrac qiyməti 1 ton üçün $410,37 və ya barrel üçün $55,45 olub.

Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, 2015-ci ilin 11 ayında neft məhsulları ixracının həcmi $688 mln 761,76 min məbləğində 1 mln 922 min 844,93 ton olub.

21 dekabrda manat devalvasiya edildi. İlin əvvəlindən o, 98% qiymətdən düşüb. AMB ikinci devalvasiyanı (48%) izah edərkən bildirib ki, ilin əvvəlindəki əməliyyat neftin qiyməti $50-55 olanda manatın məzənnəsini qorumaq üçün idi. İndiki qiymət 2014-cü ildəkindən 3 dəfə ucuzdur.

DGK-nın məlumatından görünür ki, AMB devalvasiya zamanı neftin orta qiymətini yox, bazardakı faktiki qiymətini götürüb. 2014-cü ildə neftin orta qiyməti $101, 2015-ci ilin I yarısında  $59,4,  11 ayında $55,45 olub. 

Yəqin, hökumət il ərzində 2009-cu ildəki kimi neftin bahalanacağını gözləyib və heç nə etməyib. O vaxt neft cəmi bir neçə ay ucuz oldu. Amma bu, baş vermədi. Hökumət fevraldan heç bir iqtisadi islahat keçirməyib, qeyri-neft sektoruna investisiya cəlb edilməsi üçün addımlar atamayıb. Hətta inadla bildirirdi ki, ölkədə böhran ola bilməz,  “unikal iqtisadi model” yaradıblar. Amma oktyabrda Nazirlər Kabinetinin iclasında qismən etiraf edildi ki, “dünya böhranı və neftin kəskin ucuzlaşması ilə bağlı böhranın nəticələri qaçılmazdır”.

2014-cü il sentyabrın əvvəlində neft $100-dan aşağı düşəndə AMB-nin valyuta ehtiyatları $15,3 mlrd idi, 2-ci devalvasiyadan sonra $5,5 mlrd qalıb. Hökumətdə heç kəs izah etməyə cəsarət tapmır: “Xalqın $9,8 mlrd vəsaitini məhv etmək nəyə lazım idi?”.  --12В--