Bank kreditlərinin yüksək faizi kiçik və orta sahibkarlığı əzir

Bakıda «Sahibkarların banklarla qarşılıqlı əlaqələri» mövzusunda konfrans keçirilib. Tədbirdə sahibkarlığın inkişafının hüquqi və maliyyə aspektləri müzakirə edilib. 

Konfrans «Kiçik və orta sahibkarlıq üçün hüquqi məsləhət mərkəzləri» layihəsi çərçivəsində tədbirlərdən ilki olub. Layihəni ATƏT-in Bakı Ofisinin dəstəyi ilə «İnsan haqları maarifçiliyi» İB həyata keçirir. 

Kreditə ehtiyacı olan sahibkarların probelmləri barədə Milli Məclisin üzvü Əli Məsimli danışıb. Azərbaycanda biznes kreditlər ildə 30%-ə yaxın dərəcə ilə verilir. Bu halda biznesin normal qurulmasından danışmaq olmaz. Çünki kreditin qaytarılması riski artır. MM üzvünün fikrincə, maliyyə bazarının vəziyyətinin obyektiv və subyektiv səbəbləri var. Bunlar depozit dərəcəsinin yüksəkliyi, bankların reytinqi aşağı olduğu üçün xaricdən vəsaitin baha qiymətə cəlb edilməsi, AMB-nin mərkəzləşdirilmiş resurslarının yüksək dərəcəsi və s.-dir. Subyektiv səbəblər daha çoxdur: oliqarxların bank sistemi üzərində nəzarəti, bank fəaliyyətinin inhisarlaşdırılması və s. AMB hətta mərkəzləşdirilmiş kredit resurslarına görə “şapka” alır. Məsimli problemlərin çözümü məqsədilə ARDNF-dən sahibkarlığın inkişafı üçün 2 mlrd vəsait ayrılmasını zəruri sayır. AMB də iqtisadiyyatın bank kreditləşməsini artıra bilər. Onun fikrincə, bank kreditləri üzrə dərəcənin azaldılması da kömək edərdi. Orta perspektivdə sahibkarlığa bank krediti üzrə faiz dərəcələrini 10-20%-ə endirmək mümkündür. Bank faizlərinin Avropa göstəricilərinə (10% çox olmayaraq) nə vaxt çata biləcəyini deməkdə Məsimli çətinlik çəkib. 

Azərbaycanda kredit alanların hüquqi müdafiəsinin təkmilləşdirilməsi üzrə tədqiqatın nəticələri barədə Almaniya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Cəmiyyətinin hüquq və məhkəmə islahatları layihəsinin rəhbəri Tomas Melzer danışıb. Onun sözlərinə görə, xüsusi qanun layihəsi hazırlanıb və o, sentyabrda təqdim ediləcək. Qanun layihəsi sahibkarlıq subyektləri ilə kredit müqaviləsi üzrə minimal tələbi nəzərdə tutur. 

Konfransfa sahibkarlara kreditlərin əlçatanlığı, regionlarda sahibkarlığın kreditləşməsi və s. barədə danışılıb. Kiçik və orta sahibkarlıq üçün pulsuz hüquqi məsləhət mərkəzləri Bakı və Mingəçevirdə fəaliyyət göstərir. 08C