Fitch: kapitallaşma Azərbaycan bankları üçün əsas problemdir

Fitch Ratings qeyd edir ki, kapitallaşma Azərbaycan bankları üçün əsas məsələyə çevilib. Mənfəət hesabına kapital yığımı zəif, requlyativ tələblər sərtdir. Aktivlərin keyfiyyəti və likvidlik sabitdir, amma bank sektoru və iqtisadiyyat neftdən asılıdır. 

Fitch cari kapitallaşmanı zəif hesab edir (2012-ci ilin sonunda sektorun ümumi göstəricisi 16,7% olub). Agentliyin fikrincə, problemli kreditlər üzrə 100%-lik ehtiyat sektorda kapitallaşmanı 12%-ə endirərdi. Bundan başqa, kapital (aktivlərin keyfiyyəti problemi də) bank sektorunda bərabər bölünməyib. 2012-ci ilin sonunda 3 iri bankın (sektorun aktivlərinin 44%-i) göstəricisi 12%-ə yaxın və ya aşağı olub. 

Kiçik banklar 2014-cü ilin yanvarından requlyativ kapitalın 50 mln manata çatdırılmasına pis hazırlaşıb. 2012-ci iolin sonunda cəmi 12 bank yeni tələbə uyğun olub, 7-də kapital 35 mln manatdan çox olub. Qalan 24 bank isə 35 milyon manatdan aşağı kapitala malikdir. Onlardan bəziləri üçün kapitalın artırılmasının mənası yoxdur və qeyri-bank kredit təşkilatlarına çevrilməklə bazarda qala bilərlər. Sektorda mənfəətlilik azdır. Belə ki, orta kapitalda gəlirlilik 2012-ci ildə 8% qiymətləndirilib. Fitch gözləyir ki, bu amillər 2013-cü ildə də mənfəətə təsir edəcək. Demək, mənfəət hesabına kapital yığımı daha yavaş olacaq.

Aktivlərin keyfiyyəti sabitlşib, amma Fitch-n reytinq verdiyi bankların analizi orta problemli kreditlərin 2012-ci ilin sonunda 13% olduğunu göstərir. Korporativ kreditlərin uzun müddəti göstərir ki, kreditlərin çoxu zamanın sınağından çıxmayıb. İstehlak kreditləşməsinin sürətli artımı (2012-ci ildə 50%) risk mənbəyidir. 

Fondlanma və likvidliyi AMB-nin ekspansionist fiskal siyasəti və valyuta alışı dəstəkləyib. Xırda depozit artımı yüksək (24%) olub. Amma istehlakçıların bank sektoruna etimadında kövrəklik var. Dövlət fondlanmada əsas mənbədir (sektorun öhdəliklərinin 25%-i). 

Azərbaycan banklarının davamlılıq reytinqi «b» kateqoriyasındadır (və ya aşağıdır). Bankların çoxunun reytinqi potensial xarici dəstəyin üstünlüyünü əks etdirmir. Onların çoxunun «sabit» proqnozu Fitch-in qeyri-neft sektorunun güclü artımına inamını əks etdirir. O, sektorda aktivlərin keyfiyyətini və likvidliyi təmin etməlidir. --15D--