İdxalın azalmasına baxmayaraq gömrükçülər daha çox pul yığıb

Bu ilin üç ayı ərzində Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi $ 7 141,6 mln təşkil edib, bu da 2013-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 16,5% azdır. Ancaq bu gömrükçülərə dövrə büdcəsinə gömrük ödəmələrinin həcmini 14,1% artırmağa mane olmayıb.

Bu ilin birinci rübündə gömrükçülər dövlət büdcəsinə 330,2 mln manatın ödənilməsini təmin edib. Bu da ötən ilin eyni dövründən 40,8 mln manat çoxdur. Bu zaman malları idxalı 20,2% ($1 764,2 mln) azalıb.

İqtisadçı-ekspert Qubad İbadoğlu hesab edir ki, bu tendensiyanı idxal edilən malların strukturunda  dəyişikliklə izah etmək olar, çünki mallardan 0 – 15% arasında fərqli faiz dərəcələri ilə gömrük rüsumları tutulur. Ancaq bunun subyektiv səbəbləri də var: gömrükçülər bu il 2013-cü ildən (1 383 mln manat) 127 mln manat çox rüsum toplamalıdır.

Xarici iqtisadi fəaliyyətin iştirakçıları iddia edir ki, DGK mütamadi olaraq idxal edilən məhsulların gömrük dəyərini dəyişir, bu da rəsmi rüsumların və yığımların artımına gətirib çıxarır.

Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) məlumatına görə, Azərbaycanda mal ixracının həcmi ($5 377,4 mln) 15,2% azalıb. Xam neftin ixracı ($4 563 mln) 13,6%, neft məhsullarının ($279,4 ml.) 12,6%, təbii qazın ($145,9 mln) ixracı 49% azalıb.

Buna baxmayaraq ki, karbohidrogen resursların və onların məhsullarının ölkənin ixrac portfelində payı əvvəlki kimi üstünlüyə malikdir və bu ilin ilk üç ayında 92,7% təşkil edib.

Bu il ixracın $2 721,8 mln (50,6%) gksporta və idxalın $553 mln-u (31,3%) Avropa Birliyi ölkələrinin payına düşür.

Xarici ticarət dövriyyəsində müsbət saldo $3 613 mln təşkil edib. 08D