Müflis bankların ləğvetmə prosesi şəffaf deyil – Əkrəm Həsənov

Müflis bankların bütün kreditorlarına tövsiyə edirəm ki, dərhal Fonda müraciət edib hesabatı və ləğv planını tələb etsinlər, deyə bank eksperti Əkrəm Həsənov bəyan edib.

Ekspert özünün Facebook səhifəsində qeyd edib ki, müflis banklarda pul olmasa belə, müştərilərin pullarının bank sahibləri və inzibatçıları tərəfindən necə idarə edilməsini təsdiq edən sənədlərə yiyələnmək və həmin şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsinə nail olmaq lazımdır. 

Ə.Həsənov bildirib ki, hazırda gizli şəkildə ləğvetmə prosesi gedən 10-dan çox müflis bankda şəffaflığın və qanunçuluğun təmin edilməsi üçün kreditorların ümumi yığıncağı və komitəsi yaradılması barədə Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasına müraciətinə cavab alıb.

Ekspert təklifini onunla əsaslandırıb ki, bankların ləğvedicisi olan Əmanətlərin Sığortalanması Fondu üzərində heç bir real təsiredici nəzarət yoxdur.

«Kreditorlar müflis bankda nə baş verdiyini bilmirlər, ləğvetmə prosesinə təsir etmək imkanından məhrumdurlar. Kreditorlar dedikdə sığortalanmamış əmanətlərin sahibləri, müflis bankda pulu qalmış saihibkar və hüquqi şəxslər ehtiva olunur», deyə o bildirib.  

Ə.Həsənovun sözlərinə görə, qabaqcıl dünya təcrübəsi göstərir ki, müflis bankda ləğvetmə prosesinin düzgün aparılmasının bir yolu var: ləğvedici üzərində kreditorların ümumi yığıncağının və həmin yığıncağın qurumu olan kreditorların komitəsinin nəzarəti.  

«Müraciətimin sonunda qeyd etmişdim ki, təkliflərin qəbul edilmədiyi təqdirdə müflis bankların ləğvetmə prosesinin sırf korrupsion maraqlara xidmət etməsi haqda şübhələr, bank sistemimizə etimadsızlıq yalnız artacaq», deyə o bildirib. 

 Palata cavabında qeyd edib ki, 8 müflis bankda kreditorların komitəsinin yaradılması ilə bağlı məhkəməyə müvafiq müraciət edilib. Sonra Palata əlavə edib ki, Bank Standardla məhkəmənin qərarı ilə tədbirlərin görülməsi Əmanətlərin Sığortalanması Fonduna həvalə edilib.

Bundan başqa, Palata qeyd edib ki, , müflis bankların ləğvetmə prosesi Fond tərəfindən məhkəmənin nəzarəti altında və Palata ilə sıx əlaqədədə həyata keçirilir. Bunun əsasında da deyir ki, kreditorlar hər hansı pozuntu və korrupsiya faktı haqda şikayət edə bilər.

Ekspertin fikrincə, Palatanın bu yanaşması açıq-aşkar göstərir ki, müflis bankları şəffaf ləğv etdirmək, kreditorların bu prosesə real təsirini təmin etmək fikri yoxdur.

«Azərbaycanda dünyada analoqu olmayan hal olacaq: ümumi yığıncaqsız komitə. Görünən odur ki, komitə adı ilə elə ümumi yığıncağı çağırmaq istəyirlər ki, kreditorların daimi fəaliyyət göstərən və Fonda nəzarət edən qurumu olmasın. Fonda real və obyektiv başqa heç kəs nəzarət edə bilməz. Buna görə də Fond müflis bankların əmlakı ilə istədiyi kimi davranmağa davam edəcək», deyə o bildirib.

Fevralda AƏSF məlumat yayıb ki, ləğvetmə prosesində şəffaflığın və qiymətləndirmənin  beynəlxalq standartlara uyğun təmin edilməsi məqsədi ilə beynəlxalq audit şirkətlərinə həmin bankların qiymətləndirilməsi üçün təklif məktubu göndərilib.

Məktublar «Ernst & Yanq», «Grant Thornton», «Pricewaterhouse Coopers», «Moss Adams Azərbaycan», «Moore Stephens Azerbaijan», «Deloitte & Touche», «KPMG Azərbaycan», «Baker Tılly Audit Azərbaycan», «RSM Azerbaijan», «BDO Azərbaycan» beynəlxalq audit şirkətlərinə göndərilib.

“Baker Tılly Azərbaycan” və “RSM Azerbaijan” beynəlxalq audit şirkətlərindən əməkdaşlığa hazır olmaları barədə cavab məktubu alınıb.

Bütün şirkətlərdən cavab məktubları daxil olduqdan sonra əməkdaşlığa hazır olan şirkətlərlə məlumatın məxfi saxlanılması haqqında müqavilə imzalanacaq.

Növbəti mərhələdə ləğv prosesində olan banklar üzrə bütün məlumatlar təkliflərin hazırlanması üçün həmin audit şirkətlərinə ötürüləcək. Ləğv prosesində olan banklar üçün qiymət təklifləri alındıqdan sonra müvafiq qaydada beynəlxalq audit şirkətləri seçiləcək.

Fondun məlumatına əsasən, hazırda ləğv prosesində olan bankların əmlakları yerli qiymətləndiricilər tərəfindən bazar və likvid dəyəri müəyyən edilməklə qiymətləndirilir.

Məhkəmə kreditorların siyahısını təsdiq etdikdən sonra  ləğvetmə planlarını  təsdiqləyəcək və kreditorlar komitəsinin yaranmasına etiraz etməzsə, ləğvedici tərəfindən kreditorlar komitəsi yaradılacaq.

Yuxarıda göstərilən prosedurlardan sonra hər bir ləğv prosesində olan bankın müfəssəl ləğv planı, o cümlədən aktivlər və öhdəliklər  haqqında məlumat kreditorlara və ictimaiyyətə açıqlanacaq. Sonra satış qaydalarına müvafiq olaraq açıq hərrac yolu ilə əmlakların satışı təşkil olunacaq. Daxil olunan vəsaitlər  “Banklar haqqında”Qanuna müvafiq ardıcıllıqla kreditorlara ödəniləcək.

Qeyd edək ki, 9 bankın - «Royalbank», «Bank of Azerbaijan», «Texnikabank», «AtraBank», «Qafqaz İnkişaf Bankı», «Bank Standard», «Kredobank», «Gəncəbank», «Zaminbank» ləğvedicisi Əmanətlərin Sığortalanması Fondudur.71D