Palçıq gözəllik və qazanc mənbəyi ola bilər

Azərbaycanda palçıq vulkanları püskürəndən-püskürənə onun faydası, unikallığı, və gəlirliliyi haqda mövzu gündəmə gəlir...və gedir. Növbəti püskürməyə qədər.

Ölkənin palçıq vulkanları ilə zənginliyi, onların spesifikliyi, tarixi haqda çox yazılır. Bizimsə məqsədimiz bu nadir təbiət hadisəsindən pul qazanmaq imkanlarını araşdırmaqdır. Mütəxəssislər  vulkanların  həm səhiyyə, həm də  turzm üçün gəlirli sahəyə çevrilə biləcəyini deyirlər. Bununçün 2007-ci ildə prezident İlham Əliyevin “Bakı və Abşeron yarımadasının palçıq vulkanları qrupu Dövlət Təbiət Qoruğunun yaradılması haqqında” sərəncamını da xatırladırlar. Həmin sərəncamda palçıq vulkanlarının səhiyyə və ekoturizmdə istifadəsi tapşırılmışdı.

AMEA-nın Geologiya və Geofizika İnstitutunun Palçıq vulkanizmi şöbəsinin müdiri, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor Adil Əliyev “Turan”ın əməkdaşı ilə söhbətində palçıq vulkanlarının tərkibinin kimyəvi elementlərlə zəngin olduğunu söyləyib. Onun fikrincə, “həmin ərazilər turizm üçün ən ideal yerdir. Uzun illərdir ki, vulkan palçığının təbabətdə istifadəsini, səhiyyə turizminin yaradılmasını təklif edirik. Təəssüf ki, bu sərvətdən yetərincə istifadə olunmur” . A.Əliyevin dediyinə görə, həmin ərazilərdə yaşayan insanlar vulkan palçığının ətrafını həm cirkləndirir, həm də ev tikintisində bu palçıqdan xammal kimi istifadə edir.

Bəxtsiz vulkanlar

“Ölkədə  350-yə yaxın palçıq vulkanı olsa da püskürmə daha çox Qobustan, Şamaxı və Xəzər ekvatoriyasında müşahidə olunur. Dünyada vulkan püskürməsi olan əraziləri turistlərin çox maraq göstərdiyi yerlər sırasındadır. Azərbaycan vulkanlarının isə bu sarıdan bəxti gətirməyib” deyir Adil Əliyev.

Professorun fikrincə, bu palçıq bir çox xəstəliklərin müalicəsində istifadə oluna bilər. Onun dediyinə görə, hələ ötən əsrin 80-ci illərində vulkan palçığının tibbə tətbiqinə başlanılıbmış.  Kurortalogiya İnstitutunun həkimləri AMEA-nın Geologiya İnstitutu ilə birgə palçıq vulkanlarının xassələrini öyrənib və xəritələr tətbiq ediblər. Sonra Bakının bir sıra xəstəxana və poliklinikasında vulkan palçığı ilə müalicə üsulundan yararlanıblar.  Palçıqdan əsəsən dermotoloji, sinir sistemi xəstəlikləri, ginekoloji və oynaq xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunub. Sonradan bu layihə yarımçıq qalıb.

Turizm Universitetinin müəllimi, “Omeqa” Turizm Şirkətinin rəhbəri Şahin Camalov deyir ki, “Palçıq və vulkanlardan pul qazanan ölkələrdən ikisi Azərbaycanın qonşusudur. Gürcüstandakı Axtala vulkanı Sovet dönəmində kurort zonası kimi tanınırdı. İttifaqın hər yeindən bura turistlər axışırdı. İndi isə Türkiyənin Bursa və Afyon bölgəsi yeraltı termal suları və  müalicəvi palçığı ilə  tanınır. Bura dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkələrindən insanlar həm turist kimi gəzməyə, həm də palçıq vannası qəbul etmək üçün gəlir”.

Ş.Camalovun fikrincə, Azərbaycan da bu təcrübədən yararlanmalıdır: “Palçıq vulkanı turizmi”ni inkişaf etdirsək, həm xidmət sektoru inkişaf edər, insanlar iş yeri, dövlət isə  qazanc əldə edər”.

Palçığın pula çevrildiyi sahələrdən biri də kosmetologiyadır. Hazırda palçıqdan hazırlanan vasitələr inkişaf etmiş ölkələrdə ənənəvi krem və yağları kölgədə qoymaqla hitə çevrilir. “NPD Group” adlı agentliyin məlumatına görə, 2015-ci ildə ABŞ-da palçıq və palçıq yosunlarından hazırlanan kosmetik vasitələrin satışının dövriyyəsi 53 faiz artaraq 27,9 milyon olub.

Mütəxəssislərin fikrincə, palçıq kosmetologiyası Azərbaycanda investisiya qoyulmalı sahələrdən birinə çevrilə bilər..