Uşaq paltarı bazarı yerli istehsal tələb edir

Uşaq paltarına tələbat keyfiyyətdən asılıdır. 2010-cu ilə kimi ucuzluğa diqqət yetirilirdisə, indi rahatlıq ön plana çıxıb. Parça və dəb (valideynlər Folli Follie, Zara, Guess, H&M və Puma gödəkçələrini sevir) də vacib elementlərdir.

Amma bu məsələdə hökumətin məsuliyyətsizliyi narahatlıq yaradır. Dövlətstatkom və Gömrük Komitəsi bu məhsulun istehsalı və idxalı barədə məlumat yaymır. İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidməti isə keyfiyyət reydlərini az keçirir.

Ötən yay Yasamal rayonunda "Bücürük" mağazası cəzalandırılmışdı. O, Türkiyənin "Tekhan Gida Giyim Hayvancılık Turizm Sanayi və Ticarət Anonim" şirkətinin yerli nümayəndəliyinə məxsusdur. Amma cəza vicdansız reklamla bağlı idi. Əslində ticarət şəbəkəsində məşhur markalarla uşaqların sağlamlığı üçün təhlükəli Çin malları çox yayılıb. Onlar təhlükəsizlik tələblərinə cavab vermir, «kimya» dəriyə pis təsir edir, parçanın faktik tərkibi ilə etiketdəki informasiya uyğun gəlmir.  «Uşaq paltarı və bezi bazarı əhalinin 32%-i əhatə edir (ölkədə 3,04 mln uşaq var)», - deyə İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin İH sədri Qalib Toğrul bildirir. Monitorinqimiz göstərib ki, alıcı sayı uşaq doğumu yaşında qadınların hesabına artıb. Daha bir müsbət səbəb əhalinin pul vəsaitlərinin artmasıdır. Son 8 ildə valideynlərin övladlarına, onların yemək, təhsil və sağlığına xeyli pul ayırması da mühümdür.

Uşaq malları bazarının illik dövriyyəsi (xidmət sayılmır), ekspertə görə, $800 mln-a yaxındır. İllik artım 17-18%-dir. Dövriyyənin yarısı idxalın payına düşür. Ölkə sənayesi hələ uşaqları geyindirə bilmir – idxalın yarısı Çin malıdır. Qalan hissə Türkiyə, keçmiş SSRİ ölkələri və Aİ-nin payına düşür.

Ekspertlər mal çeşidinin geniş olduğunu bildirir, amma keyfiyyətdə irəliləyiş yoxdur  – yaxşı brendlərin arxasında kölgə biznesi gizlənir. Onların fikrincə, uşaq paltarına tələbatı artıran faktorlar pul kütləsinin artımı, real qiymətlə tələb olunan qiymət arasında fərq və s-dir.
  Daha çox tələbat (70%) ucuz mallaradır. Ardınca orta (25%) və lüks (5%) mallar gəlir. Cins xüsusən populyardır – 50%.

«Binə» və «Sədərək»dən başqa, Bakıda Mothercare Azerbaijan da populyardır (5 mağaza (http://www.endirimler.az/cataloque/new_clothes_baby,641/lang,ru). Britaniya istehsalı paltar keyfiyyətlidir və çox baha da deyil - $5-a yoxdur, amma $150-dan baha da deyil.

İldən-ilə türk malları ucuzlaşaraq Çin mallarını sıxışdırır. Bu şirkətlərin Azərbaycan təmsilçiləri bu malları bütün ticarət şəbəkəsinə dağıdır.

Baha qiymət seqmenti dövriyyənin 5%-i təşkil etsə də, son 3 ildə artır. Toğrulun sözlərinə görə, premium paltarların reklamına ehtiyac yoxdur – onların öz mağazaları var. Orta seqmentdə qiymət və keyfiyyət nisbəti ciddi ölçülür.

Çox vaxt satış dinamikası mağazanın ayrıca binada və ya ticarət mərkəzində olmasından asılı olur. Əgər əvvəllər mağazalar kiçik alıcıları vitrindəki oyuncaqlarla cəlb edirdisə, indi təcrübəli menecerlər ticarət zalı və vitrinləri «Türkiyədəki kimi» tərtib edir, xüsusi oyun zonaları, oyuncaq dəmir yolu və s təşkil edirlər.

Dövlətstatkoma görə, 2012-ci ildə pərakəndə satışda 417 mln 586 min məbləğində trikotaj, paltar, o cümlədən 1 mlrd 596 mln 661,6 min manatlıq alt paltarı, 318,12 mln manatlıq başqa paltar satılıb. 2013-cü il üçün məlumatlar açıqlanmayıb. Ekspertlərə görə, artım təxminən 15%-dir. Hökumət 3 milyardlıq dövriyyəyə reaksiya verməli və istehsal müəssisələri yaratmalıdır. --17D—