Azərbaycanda incəsənət Amerika və yerli mədəniyyətləri yaxınlaşdırır

İncəsənəti beynəlxalq münasibətlərlə birləşdirən diplomatik bir jest olaraq, ABŞ-ın Azərbaycandakı Səfirliyi, səfirliklərin mədəni əlaqələr qurmaqda rolunu yenidən nəzərdən keçirən bir tədbirə ev sahibliyi etdi. Sentyabrın 30-da ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri Mark Libbi öz iqamətgahında “Səfirliklərdə İncəsənət” adlı tədbir təşkil edərək, azərbaycanlı və xarici  qonaqları iki ölkə arasında incəsənət əlaqələrini kəşf etməyə dəvət etdi.

Müasir incəsənətin diqqətlə seçilmiş nümunələri fonunda keçirilən bu toplantı, mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqi istiqamətində daha dərin bir öhdəliyi ifadə edirdi. Həmçinin, ABŞ və Azərbaycan mədəniyyətlərini bir araya gətirən Amerika rəssamlarının əsərlərinin nümayiş etdirilməsi ilə səfirin şəxsi rolunu vurğulayaraq, qonaqlara ABŞ mədəniyyətini öz ölkələrini tərk etmədən yaşamaq imkanı təqdim etdi.

ABŞ Dövlət Departamentinin himayəsi altında 1963-cü ildə yaradılan “Səfirliklərdə İncəsənət” proqramı, bədii mübadilə vasitəsilə ABŞ ilə digər ölkələr arasında körpü qurmaqda yumşaq diplomatiyanın vasitəsi kimi çıxış edir. 1960-cı illərin əvvəlində Prezident Con Kennedi tərəfindən rəsmi status alan bu proqram, hazırda dünya üzrə 200-dən çox səfirlik, konsulluq və iqamətgahda fəaliyyət göstərir. Onun missiyası yalnız divarları rəsmlərlə bəzəmək deyil, həm də ortaq dəyərlər və qarşılıqlı hörmət hekayəsini danışmaqdır.

Ortaq irsin əksi

Səfir Mark Libbi və həyat yoldaşı Danusiya, iqamətgahlarında nümayiş etdirilən əsərləri müzakirə edərək, bu əsərlərin onlar üçün ABŞ tarixindəki mühüm anları və iki xalqın qarşılıqlı əlaqələrini necə ifadə etdiyini izah etdilər. Xüsusilə Kristian Korselin 2015-ci ildə çay paketlərindən hazırladığı “Yalnız Dairələr Deyil” əsəri diqqət çəkdi. Cütlük bu əsərin həm ABŞ, həm də Azərbaycanın çay mədəniyyətini xatırlatdığını qeyd etdi.

Sərgidə, həmçinin, Maykl Qrevsin Yeni İngiltərə mənzərələrini və Keyt Hanlonun intim bağ səhnələrini əks etdirən əsərləri nümayiş olundu. Hər bir əsərdə təbiət və irs mövzularını əks etdirən elementlər hiss olunurdu ki, bu da Azərbaycan incəsənətinin zəngin ənənələri ilə maraqlı müqayisələrə imkan yaradırdı.

Sərhədsiz İncəsənət

Bəzi iştirakçılar üçün tədbir yalnız əsərləri görmək deyil, həm də dil sərhədlərini aşan bir dialoqu yaşamaq idi. Qonaqlar, o cümlədən yerli rəssamlar, akademiklər və diplomatlar, incəsənətin diplomatiyada rolu və bu cür sərgilərin mədəni anlaşmaya necə yeni yollar açdığı barədə qızğın müzakirələr apardılar.

“Sənət sözlərlə ifadə edilə bilməyən yollarla danışır,” — deyə səfir Libbi açılış nitqində qeyd etdi və sərginin ABŞ-Azərbaycan münasibətlərini gücləndirməkdə rolunu vurğuladı. O, həmçinin, bu mübadilənin gerçəkləşdirilməsində dəstək göstərən Azərbaycanlı sənətkarlara minnətdarlığını ifadə etdi.

Yerli sənət icmasını öz evinə dəvət etməklə, səfir Libbi təkcə Amerika əsərlərini nümayiş etdirmədi; həm də sənətin tanışlıq nöqtəsinə çevrildiyi bir məkan yaratdı — burada sənətçilər və həvəskarlar bir araya gələrək fikir mübadiləsi edə və öz əsərləri üçün yeni ilham mənbələri kəşf edə bilərlər.

Gecə sona çatdıqca, belə tədbirlərin diplomatik iqamətgahları bəzəməkdən daha artıq işlər gördüyü təəssüratı qaldı. Bu cür tədbirlər yalnız razılaşmalar və ya müqavilələrlə yaranmayan, incəsənət vasitəsilə gözəllik və mənanın ortaq təqdirindən irəli gələn davamlı əlaqələr qurmağa yol açır.

“Səfirliklərdə İncəsənət” sərgiləri ilə ABŞ öz mövqeyini ortaya qoyur: diplomatiya yalnız danışıqlar masası ilə məhdudlaşmamalıdır. Bəzən bir rəsm və ya söhbət də eyni dərəcədə güclü ola bilər.