Son zamanlarda qadınlara qarşı zorakılıq hallarının artması beynəlxalq və yerli təşkilatları, vətəndaş cəmiyyətini, sənətçiləri ciddi narahat edən mövzulardan biridir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən il Azərbaycanda 51 qadın məişət zorakılığının qurbanı olub. 2021-ci ildə 46, 2020-ci ildə 41 qadın belə zorakılıq səbəbindən həyatını itirib. Beləliklə, bəlli olur ki, təkcə son iki ildə məişət zorakılığı nəticəsində həyatını itirən qadınların sayı 25 faiz artıb. Bundan əlavə, 2022-ci ildə qeydə alınmış cinayətlər nəticəsində zərərçəkən 25449 nəfərin 1475-i və ya 5,8 faizi məişət zorakılığı ilə bağlı cinayətlər nəticəsində zərərçəkənlərdir.
UNiTE kampaniyası hər ayın 25-ni qadınlara və qızlara qarşı zorakılığa son qoymaq və maarifləndirmə tədbirləri görmək üçün “narıncı gün” elan edib. Parlaq və optimist rəng kimi narıncı qadın və qızlara qarşı zorakılıqdan azad bir gələcəyi təmsil edir.
Bir çox yerli təşkilat və qurum bu mövzu ilə bağlı tədbir və təlimlər keçirib. Bu tədbirlərdən biri də Gender Hub Azərbaycan komandasının təşkilatçılığı ilə keçirilən “Müqəddəsəm, yoxsa günahkar ?” adlı tədbir olub.Tədbirdə təşkilatçılar narıncı geyimlərdən istifadə ediblər. Qadınları daima düşündürən bu sual tədbir boyu araşdırılıb. Tədbirin əsas fərqləndirici xüsusiyyəti mövzuya qarşı daha təsirli yanaşma olub. Tədbir 3 hissədən ibarət olub:
- Kətan üzərində Əfsanə Tahirovanın araşdırmalarından ibarət yazılı instaliyasiyalarla tanışlıq;
- Nigar İbrahimbəylinin rəqs performası;
- Əfsanə Tahirovanın moderatorluğu ilə panel müzakirə
Tədbirdə ən çox diqqət çəkən iki məqam olub. Nigar İbrahimbəylinin rəqs performansı və İlkin Hüseynovun hazırladığı səs instalyasiyası gələnləri kövrəldib. Nigar İbrahimbəyli öz zorakılıq hekayəsini bölüşən 3 qadının səslərindən hazırlanmış melodiyasız səs instalyasiyasının müşayətilə rəqs performansı göstərib. Performans bəzi insanlara öz hekayələrini xatırladıb.
Performansdan sonra Vladanka Andreyeva, İsveçrənin səfiri Tobias Lorentzo və Britaniyanın səfiri Fergus Auld öz hisslərini və performans haqqında düşüncələrini bölüşüblər. Britaniya səfiri Fergus Auldun fərqlilik nümayiş etdirərək çıxışının böyük bir hissəsini Azərbaycan dilində danışması da diqqət çəkən məqamlardan olub.
Panel müzakirədə “Qadın gündəliyi” platformasının təsisçisi Pərvanə Məmmədova, ADA Universitetinin professoru Anar Vəliyev, gender və inkluziv inkişaf üzrə ekspert və vəkil Xalisə Şahverdi, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin əməkdaşı Tural Hüseynzadə və psixoloq Gülnarə Əkbərova bu mövzuya müxtəlif perespektivlərdən yanaşaraq Əfsanə Tahirovanın və auditoriyanın suallarını cavablandırıblar.
Panel müzakirədə zorakılıq halları ilə bağlı çatışmazlıqlardan danışılıb. Problemlərin həlli üçün görülməli olan tədbirlər vurğulanıb. Zorakılıq halları ilə üzləşən qadınların müraciət edəcəyi qurumlar haqqında da məlumat verilib. Sonda bu hallara qarşı bütün cəmiyyətin məsuliyyət daşıdığı vurğulanıb.
Nərgiz Abbasova
Mədəniyyət
-
Bakının hərəkətli küçələrində, dəbin şəhərin siluetləri qədər dinamik olduğu bir mühitdə, sakit bir inqilab baş verir. Azərbaycanın tullantıların idarə edilməsində əldə etdiyi uğurlara baxmayaraq, geyim və tekstil tullantıları məsələsi ətraf mühitin inkişafına kölgə salmaqda davam edir. Təkcə 2023-cü ildə ölkədə 2,7 milyon ton bərk məişət tullantısı yaranıb. Bu rəqəm atılan geyimlərin artan miqyasını gizlətsə də, qlobal trendlərlə bənzərlikləri nəzərə çarpır. ABŞ-da hər il təxminən 17 milyon ton geyim tullantıya atılır, Avropa İttifaqında isə bu rəqəm 5,8 milyon tona çatır. Proqnozlara əsasən, sürətli dəbin inkişafı ilə bu göstərici 2050-ci ilə qədər 175 milyon tona qədər yüksələ bilər.
-
Azərbaycanda ianə mədəniyyəti zəngin tarixi keçmişə malik olsa da, müasir dövrdə bu ənənənin qarşılaşdığı problemlər də az deyil. İanələrin hədəf auditoriyaya çatması ilə bağlı şəffaflıq məsələləri, insanların inamının azalması və davamlı dəstək mexanizmlərinin olmaması bu sahədə əsas problemlərdən biridir. Həmçinin, ianə mədəniyyətinin təbliğatının zəif olması cəmiyyətin daha geniş təbəqələrində bu anlayışın inkişafına mane olur. İanələrin sosial təsirini artırmaq üçün həm maarifləndirmə, həm də müasir həllər vacibdir.
-
Soyuq bir dekabr həftəsonunda, Bakının mərkəzində yerləşən Passage1901 məkanı yaradıcılıq, ticarət və icma ruhunun canlandığı bir məkan oldu. Yerli brendləri, sənətkarları və kiçik biznesləri dəstəkləməyə həsr olunmuş “Bizimkilər” Festivalı 14-15 dekabr tarixlərində uzun fasilədən sonra yenidən baş tutdu. İki gün davam edən yenilikçi proqramla festival bir daha sənət ifadəsi, yerli sahibkarlıq və xeyriyyəçilik üçün canlı bir platforma olduğunu sübut etdi.
-
Azərbaycanın ən sevilən sənət xadimlərindən birinə rəngarəng hörmət əlaməti olaraq, Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzi (MEMİM), Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının birgə təşkilatçılığı ilə 13 dekabr 2024-cü il tarixində “Tablolarda Nağıllar” adlı sərgi-müsabiqəyə yekun vurdu. Bu tədbir, Xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin nəsilləri ilhamlandırmağa davam edən ölməz yaradıcılığını qeyd etmək məqsədilə təşkil olunmuşdu.
Rəy yaz