Aİ güman edir ki, Azərbaycanda hələ əməkdaşlıq etməli vətəndaş cəmiyyəti var

2014-cü ildə Aİ və Azərbaycan arasında bəzi sahələrdə  əməkdaşlığın irəliləməsinə baxmayaraq,  demokratiya sahəsində geriləmə nəzərə çarpır. Əsasən vətəndaş cəmiyyəti üçün şərait pisləşib. Azərbaycanda Avropa Qonşuluq Siyasətinin (AQS) reallaşması barədə Avropa Komissiyasının hesabatından belə nəticəyə gəlinir.

Çərşənbə günü Aİ-nin Azərbaycandakı nümayəndəsi Malena Mard martın 25-də açıqlanan hesabata həsr olunmuş mətbuat konfransı keçirib.

Öncə o, diqqəti irəliləyişin əldə olunduğu sahələrə yönəldib. Belə ki, 2014-cü il sentyabrın 1-dən viza rejiminin sadələşdirilməsi və readmissiya haqqında saziş qüvvəyə minib ki bu da qarşılıqlı səfərlərin sayını artırıb.

2014-cü ildə Azərbaycan vətəndaşlarına  75 min Şengen vizası verilib ki, bu da əvvəlki ildə olduğundan 10 min ədəd çoxdur.

Azərbaycanın ən iri ticarət tərəfdaşı və investor olan Aİ iqtisadiyyatın diversifikasiyası üzrə addımları müsbət qiymətləndirib və ölkənin ÜTT-yə daxil olması ideyasını dəstəkləyir.

Energetika sahəsində də “yaxşı” əməkdaşlıq var, “Cənub” qaz dəhlizi layihəsinin reallaşması üzrə addımlar atılıb.

“Lakin narahatlıq doğuran məsələlər var ki, bu da demokratiyaya keçidlə bağlıdır”, - Mard bildirib və bu sahədə tənəzzülün olduğunu qeyd edib.

“Bu, fəallar və hüquq-müdafiə təşkilatları üçün imkanların məhdudlaşdırılması ilə bağlıdır. Biz vətəndaş vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına daha çox diqqət yetirməyə davam edəcəyik”, - o vurğulayıb.

Son illər Aİ Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyətinin 3 mln. avro həcmində 14 layihəsini maliyyələşdirib.

Turan-ın “Avropa dəyərlərini bölüşən  fəalların çoxunun həbsdə olduğunu və ya ölkəni tərk etdiyini nəzərə alsaq Aİ gələcəkdə vətəndaş cəmiyyətindən kimlərlə əməkdaşlıq etmək istərdi?” sualının cavabında Mard deyib: “Vətəndaş cəmiyyəti fəallarının hamısı həbs olunmayıb. Biz həbslərlə bağlı narahatlığımızı bildirmişik. Bu məsələləri Aİ-nin insan hüquqları üzrə xüsusi nümayəndəsi bir neçə həftə əvvəl  Bakıya səfəri zamanı müzakirə edib. Hesab edirik ki, hökumət və vətəndaş cəmiyyəti ilə əməkdaşlıq üçün imkanlar var”.

Diplomat qeyd edib ki, Aİ yeni tələblər irəli sürmür – çünki sözügedən məsələlər BMT, ATƏT və Aİ çərşivəsində Azərbaycanın öhdəliklərində nəzərdə tutulub.

Aİ  2014-2017-ci illərdə Azərbaycana 94 mln. avro həcmində yardım göstərməyi planlaşdırır. Bu vəsait təhsil, kənd təsərrüfatı, ədliyyə sahəsində islahatlara yönəldiləcək.

Əsasən 20 mln. avro peşə təhsilinin inkişafına və tələbə mübadiləsinin təşviqinə sərf olunacaq.

Həmçinin Mard AQS-nin 2015-ci ilin payızında formasının dəyişdirilməsi üzrə planlara diqqəti qeyd edib.

Bu məsələlər aprelin 8-də Avropa qonşuluq siyasəti və genişlənmə üzrə komissarı Yohannes Hanın səfərinin məqsədlərindən biridir.

AQS yeni proqramı tərəfdaşlara qarşı fərqləndirilmiş siyasət nəzərdə tutur. Bu, onunla əlaqədardır ki, tərəfdaşların bir hissəsi tərəfdaşlığın daha da genişləndirilməsini istəyir, bir hissəsi assosiativ münasibətlər imzalayıblar, digərləri buna hazır deyil və adaptasiya edilmiş sazişlər çərçivəsində tərəfdaşlıq istəyirlər, - Mard bildirib.

Qarabağ münaqişəsinə toxunan Mard qeyd edib ki, Aİ status-kvonun saxlanmasının əleyhinədir və ATƏT-in Minsk Qrupunun səylərini dəstəkləyir, qarşılıqlı inam tədbirlərinin möhkəmləndirilməsi üzrə tədbirlərə yardım göstərmək niyyətindədir.

Aİ Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyirmi? sualının cavabında Mard deyib ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün dəstəklənməsi hələ 1996-cı il tarixli əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq haqqında sazişdə əksini tapıb.–06В-