Amerikalı diplomat Ceyms O’Brayen sülh və ikitərəfli tərəqqi səyləri fonunda Bakıya səfər edəcək

İyunun 27-də ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə köməkçisi Ceyms O’Brayenin Azərbaycana vacib səfəri başlayır. ABŞ Dövlət Departamentinin məlumatına görə, O’Brayen Bakıda Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev, xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov və digər yüksək vəzifəli rəsmi şəxslərlə danışıqlar aparmağı planlaşdırır. Gündəliyə ABŞ və Azərbaycan arasında ikitərəfli münasibətlərdə tərəqqinin icmalı və Birləşmiş Ştatların Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişinə dəstəyinin müzakirəsi var. Bundan başqa, O’Brayen vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri ilə görüşəcək.

Ceyms O’Brayen səfəri ərəfəsində Vaşinqtonda Nümayəndələr Palatasının beynəlxalq əlaqələr komitəsində çıxış edib, prezident Əliyevin diqqətinə çatdırmaq niyyətində olduğu əsas ideyaları açıqlayıb. O’Brayen sülhün bərqərar edilməsinin vacibliyini vurğulayıb və belə deyib: “Biz prezident Əliyevə açıq şəkildə bildirdik ki, sülhün vaxtı yetişib”.

O’Brayenin qeydləri regionda sülhün daha geniş geosiyasi əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir. “Bu, təkcə İqlim dəyişiklikləri üzrə tərəflərin Konfransını qəbul etdiyi zaman ona dünya lideri kimi hörmət göstəriləcəyinə ümid edən Azərbaycanın deyil, həm də Mərkəzi Asiyanın məsələsidir”, deyə O’Brayen bildirib. O qeyd edib ki, hazırda Çin və ya Rusiyadan keçən ixracat marşrutlarına arxalanan Mərkəzi Asiya ölkələri Azərbaycandan keçən alternativ marşrutlardan faydalanacaqlar. Bu marşrutlardan biri Gürcüstandan keçərək Qara Dənizə gedir, bir halda ki, digər potensial marşrut Azərbaycan, Ermənistan və Türkiyədən keçə bilər. “Məhz buna görə bizim müharibəyə və 90-cı illərdən bəri mövcud olan dəhşətli münaqişəyə son qoymaq üçün Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsinə ehtiyacımız var. Bizim mesajımız odur ki, sülhün vaxtı yetişib”, deyə o bildirib.

O’Brayen həmçinin qeyd edib ki, prezident Əliyevlə söhbətlər insan hüquqlarının vacibliyinə həsr olunacaq. “Bu, danışıqların daimi mövzusudur”, deyən O’Brayen əlavə edib ki, bu yaxınlarda dövlət katibi Blinken Əliyevlə bu məsələ haqqında söhbət edib. “Bu söhbəti davam etdirməyi səbrsizliklə gözləyirəm”, deyə o, əlavə edib.

Bu səfər Amerika-Azərbaycan münasibətlərində həlledici məqamdır, çünki hər iki ölkə regional siyasətin və iqtisadii inkişafın mürəkkəbliklərini anlamağa çalışır. Hazırkı geosiyasi gərginliyi və Mərkəzi Asiyaya ixracat marşrutlarının şaxələndirilməsi zərurətini də nəzərə alaraq, Azərbaycanın tranzit qovşağı kimi strateji vəziyyəti getdikcə daha çox əhəmiyyət qazanır. Azərbaycan və Ermənistan arasında gözlənilən sülh sazişinə regional sabitliyin və iqtisadi inteqrasiyanın əsası kimi baxılır.