Açiq mənbələrdən foto.
“Dəniz pişiyi” ifadəsini ilk dəfə bir neçə il əvvəl televiziyada bir siyasi şərhçidən eşitdim. Xeyli güldüm, fikirləşdim ki, bu, belə danışsa da AzTV də kifayyət gədər savadlı adamlar var, onu başa salarlar. Sən demə, belə deyilmiş.
Müxtəlif vaxtlarda KİV-lərdə dəniz qüvvələrinin xüsüsi təyınatlılari haqda çox danişılır və hər dəfə onları “Dəniz pişiyi” adlandırırlar.
Bu yaxınlarda İctimayi TV-də bu qoşun növü haqda bir verliş getdi və onları yenə də “Dəniz pişiyi” adlandırdılar...
Heç kim əziyyət çəkib maraqlanmır ki, bu nə deməkdir, sözün mənbəyi haradan gəlir?
Çöx təəssüf ki, bizim Müdafiə Nazirliyindədə oturanlar da bu, anlaşılmazlığı aradan qaldırmir.
Məsələ isə belədir. “Dəniş pişiyi” ifadəsi dilimizə rus dilindən daxil olub – “Морские котики” terminin hərfi tərcüməsidir. Amma, Rus dilində “Mорской котик” dəniz pişiyi demək deyil. “Морской котик” – su itinin bir növüdür və pişiyə heç bir aidiyəti yoxdur.
Deyə bilərlər ki, əsgəri “İt” adlandırmag olmaz. Onda belə çıxır ki, “Pişik” demək olar?
Məsələ burasındadır ki, “Морской котик” də rus dilinə ingilis dilindən gələn ifadədir.
“Seal” – ingiliscə “su iti” deməkdir.
Amerika dəniz xüsüsi təyinatlı qüvvələri isə SEAL adlanir, amma bu “su iti” demək deyil.
“SEAL” – bu qüvvələrin gisaldılmış adıdır – Sea-Air-Land (Dəniz-Hava-Torpag).
Bu güvvələr əslində “Navy İnfantry” adlandırılır, yəni “Dəniz piyadaları”. Və bu da, bu qoşun növünün əsl adıdır.
Dəniz güvvələri olan ölkələrin əksəriyyətində bu qoşun növü var və hamısı “Dəniz piyadaları”, ya da “Dəniz kommandosu” adlandırılır.
Azərbaycancanda bu qoşun növü “Dəniz xüsüsi təyinatlıları” ya da “Dəniz piyadaları” adlandirılmalıdır, daha “Dəniz pişiyi” yox.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin saytında da bu qöşun növü “Dəniz piyadaları” adlanir.
2019-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzi publik hüquqi şəxs yaradıb, 2017-ci ildə isə Dövlət Dil Komissiyası. Azərbaycan dilinin saflığının qorunması və rəsmi qurumlarda ədəbi dildən düzgün istifadə edilməsinə nəzarət etmək bu qurumların vəzifə borcudur.
Söz istəyirəm
-
Gəncə şəhərində ünvanlı sosial yardımın təyinatı ilə bağlı yubanmalar yarandığı deyilir. Gəncə şəhərində yaşayan Hacıyev Vüqar Turana bildirib ki, artıq bir aydan çoxdur ki, ünvanlı dövət sosial yardım üçün Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Gəncə vahid əlaqələndirmə mərkəzinə müraciət etsə də, ona nə müsbət cavab, nə də imtina cavabı verilmir: "Əlaqəndirmə mərkəzinə zəng vurub soruşanda deyirlər ki, VEMTAS sistemi işləmir deyə, müraciətlərə baxılması və cavabların verilməsi mümkün deyil. Bir aydan çoxdur ki, Gəncədən müraciət edən adamlar konkret cavab ala bilmir".
-
Çin hökümətinin başlatdığı Bir yol, bir kəmər layihəsi Çinin müasir tarixinin əsas uğuruna çevrilib. Çin Xalq Respublikasının təşəbbüskarı olan layihəyə tərəfdaş ölkələrdəki fəaliyyəti yalnız ikitərəfli iqtisadi yüksəlişlə məhdudlaşmır, həmçinin Bir yol, bir kəmər-ə üzv olan dövlətlərdə Çinin xarici siyaəstinə dəstəkdir. Əlavə olaraq layihədə üzvlüyü olan ölkələr Çin üçün mühüm təbii resurs mənbəyidir. Azərbaycan da Çinin rəhbərlik etdiyi Bir yol, bir kəmər layihəsinin iştirakçılarından biri olaraq ikitərəfli münasibətlərin tərəqqisində mühüm rol oynayır. Belə ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanması ilə Rusiya ərazisinin Qərbə çıxışının bağlanmasından sonra Trans-Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat yolu Azərbaycanı əsas ticarət marşurut xətti edib. Həmçinin yaranan şərait qeyri-neft sektorun artırmaq və İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra xarici investisiyanın ölkəyə axınını planlaşdıran Azərbaycan üçün xeyirli nəticələnə bilər. Lakin, Çinlə münasibətlərdəki yalnış siyasət bir çox mənfi təsirlər də vəd edir.
-
İki il əvvəl Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin və Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin nümayəndələri Birinci Qarabağ müharibəsinin qəhrəmanı, şəhid Şaiq Kəlbiyevin evinə gəliblər və hakimiyyətin bu ailə üçün yeni ev tikmək niyyətində olduğunu bildiriblər.
-
Dəyərli media mənsublarını, peşəkar və vicdanlı jurnalistləri məhbəsdən salamlayıram.
Rəy yaz